ความชุกและปัจจัยที่เกี่ยวข้องของอาการผิดปกติของระบบกล้ามเนื้อและกระดูกโครงร่างในพระสงฆ์ไทย
Article Sidebar
เผยแพร่แล้ว:
ต.ค. 1, 2021
คำสำคัญ:
พระสงฆ์ สุขภาพ เจ็บป่วย อาการผิดปกติของระบบกล้ามเนื้อและกระดูกโครงร่าง
Main Article Content
บทคัดย่อ
วัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาความชุกของอาการผิดปกติของระบบกล้ามเนื้อและกระดูกโครงร่าง (Musculoskeletal Disorders;MSD) ในพระสงฆ์ ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ และวิธีการดูแลสุขภาพเมื่อมีอาการ
วิธีการ ทำการวิจัยโดยเลือกวัดในจังหวัดฉะเชิงเทราอำเภอละ 2 วัด และพระอารามหลวง 2 วัด เชิญพระสงฆ์ทุกรูปเข้าร่วมงานวิจัย ผลลัพธ์หลัก คือความชุกของอาการ MSD ผลลัพธ์รองคือปัจจัยที่เกี่ยวข้อง และวิธีการดูแลสุขภาพเมื่อมีอาการ
ผลการศึกษา มีพระสงฆ์เข้าร่วมงานวิจัยทั้งสิ้น 400 รูป อายุเฉลี่ย 42.0±16.3 ปี มีความชุกของ MSD ในรอบ 12 เดือน เท่ากับร้อยละ 88.0 โดยพบบริเวณหลังส่วนล่างมากที่สุดร้อยละ 59.3 รองลงมาคือไหล่ เมื่อจำแนกตามความรุนแรงของอาการที่เกิดขึ้นพบว่า กระทบต่อกิจวัตรประจำวัน ร้อยละ 11.5 และทำให้ต้องหยุดปฏิบัติกิจวัตรประจำวัน ร้อยละ 6.5
ปัจจัยที่พบว่ามีอาการ MSD มากกว่าได้แก่ อายุ (p-value < 0.001) พรรษาที่บวช (p-value < 0.014) ดัชนีมวลกาย ≥25กิโลกรัม/ตารางเมตร (OR 2.06, 95% CI 1.13 – 3.85 ) ส่วนมากพระสงฆ์ใช้วิธีรอให้หายเองเมื่อมีอาการ MSD ร้อยละ 59.5
สรุป พระสงฆ์มีความชุกของอาการ MSD ในภาพรวมค่อนข้างสูง เกิดขึ้นกับทุกส่วนของร่างกาย ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับอาการ MSD ที่มากกว่าได้แก่ อายุ พรรษาที่บวช และดัชนีมวลกาย ≥25 กิโลกรัม/ตารางเมตร ส่วนมากใช้วิธีรอให้หายเอง ควรถวายควายรู้เกี่ยวกับ MSD ทั้งสาเหตุ และวิธีป้องกัน รักษาแก่พระสงฆ์
Article Details
รูปแบบการอ้างอิง
1.
T N, P S, T R. ความชุกและปัจจัยที่เกี่ยวข้องของอาการผิดปกติของระบบกล้ามเนื้อและกระดูกโครงร่างในพระสงฆ์ไทย . BSCM [อินเทอร์เน็ต]. 1 ตุลาคาม 2021 [อ้างถึง 28 ธันวาคม 2025];60(4):537-49. available at: https://he01.tci-thaijo.org/index.php/CMMJ-MedCMJ/article/view/247570
ประเภทบทความ
Original Article
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
1. สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ป.อ.ปยุตฺโต). ซีดีธรรมะบรรยายชุด"ตามพระใหม่ไปเรียนธรรม": มูลนิธิพุทธรรม; 2539.
2. International Standard Classification of Occupations ILo. 2460 RELIGIOUS PROFESSIONALS [Internet]2004 [cited 2019 November 13]. Internet. Available from: https://www.ilo.org/public/english/bureau/stat/isco/isco88/2460.htm.
3. ธนู นพโสภณ, พรชัย สิทธิศรัณย์กุล และธนะภูมิ รัตนานุพงศ์ ความเสี่ยงสุขภาพในพระสงฆ์. Journal of Preventive Medicine Association of Thailand. Forthcoming 2021.
4. พระราชวรมุนีและคณะ. ธรรมนูญสุขภาพพระสงฆ์แห่งชาติ [อินเตอร์เน็ต]2017 [cited 12/4/2019]. เข้าถึงได้จาก: http://kbphpp.nationalhealth.or.th/handle/123456789/7532?locale-attribute=th.
5. Bernard BP, Putz-Anderson V. Musculoskeletal disorders and workplace factors; a critical review of epidemiologic evidence for work-related musculoskeletal disorders of the neck, upper extremity, and low back. 1997.
6. Centers for Disease Control and Prevention. Work-Related Musculoskeletal Disorders & Ergonomics [Internet]2019 [Available from:https://www.cdc.gov/workplacehealthpromotion/ health-strategies/musculoskeletal-disorders/index.html.
7. Sestito J, Lunsford R, Hamilton A, Rosa RJABC. Worker health chartbook, 2004. 2004;379:368-74.
8. Primary care interventions to prevent low back pain in adults: recommendation statement. American Family Physician. 2005;71(12):2337-8.
9. สสิธร เทพตระการ. การยศาสตร์เบื้องต้น (Basic ergonomic). In: อดุลย์ บัณฑุกุล, editor. ตำราอาชีวเวชศาสตร์. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์เทพเพ็ญวานิสย์; 2019. p. 223-49.
10. สุรศักดิ์ บูรณตรีเวทย์. โรคกระดูกและข้อจากการทำงาน (Occupational musculoskeletal diseases). In: อดุลย์ บัณฑุกุล, editor. ตำราอาชีวเวชศาสตร์ กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์เทพเพ็ญวานิสย์; 2019. p. 719-38.
11. สำนักงานกองทุนเงินทดแทน. รายงานประจำปีกองทุนเงินทดแทน 2560 [เข้าถึงเมื่อ 25 พฤศจิกายน 2562]. Available from: https://www.sso.go.th/wpr/assets/upload/files_storage/sso _th/0c1643575f028d88f1f5a3c52cb5c023.pdf.
12. สำนักข่าว Hfocus เจาะลึกระบบสุขภาพ. วิกฤตสุขภาพพระสงฆ์ไทยนับแสนรายป่วยโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง เหตุพฤติกรรมเสี่ยงสุขภาพ [Internet]2019 [updated Wed, 2019-09-18 [เข้าถึงเมื่อ 18 กันยายน 2562]]. เข้าถึงได้จาก: https://www.hfocus.org/content/2019/09/17751.
13. พระครูสุวิธานพัฒนบัณฑิต, ธวัลรัตน์ แดงหาญ, สรัญญา วภัชชวิธี. การพัฒนารูปแบบการดูแลสุขภาพองค์รวมของพระสงฆ์ ในจังหวัดขอนแก่น โดยเน้นการมีส่วนร่วมของภาคีเครือข่าย. JOURNAL OF THE OFFICE OF DPC7 KHON KAEN 2015;22(2):117-30.
14. ภีม พรประเสริฐ, เกียรติศักดิ์ พระเนตร, อมรรัตน์ พรประเสริฐ คุณภาพชีวิตของพระสงฆ์อาพาธเรื้อรังโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลเฉลิมพระเกียรติ 60 พรรษา นวมินทราชินี จังหวัดอุบลราชธานี. Humanities
Social Sciences Journal, Ubon Ratchathani Rajabhat University2016;7(2):89-100.
15. มินตรา สาระรักษ์, วรารัตน์ สังวะลี, วิลาศ คำแพงรี. ความชุกและปัจจัยที่สัมพันธ์กับการเจ็บป่วยด้วยโรคเรื้อรังของพระภิกษุสงฆ์ อำเภอวารินชำราบ จังหวัดอุบลราชธานี. Journal of ScienceTechnology, Ubon Ratchathani University 2017;19(1):37-48.
16. พระกิตติญาณเมธี, วราภรณ์ ทรัพย์รวงทอง, สมบูรณ์ สุขสำราญ การส่งเสริมการดูแลสุขภาพแบบองค์รวมของพระสงฆ์ ในจังหวัด ลพบุรี. Rajapark Journal 2018;12(25):94-107.
17. พระมหาประหยัด ปญญฺญาวโร. การจัดการสิ่งแวดล้อมวัดเพื่อดูแลสุขภาพพระสงฆ์ไทยตามแนวพระพุทธศาสนา. สันติศึกษาปริทรรศน์ 2018;6(4):1578-93.
18. สำราญ ขันสำโรง, พรสุข หุ่นนิรันดร์, สุภาดา คำสุชาติ, สุภกรรณ จันทวงษ์, วัชรินทร์ พอสม. บทบาทและการมีส่วนร่วมในการส่งเสริมสุขภาพตามกฎบัตรออตตาวาชาเตอร์ของพระภิกษุ และ สามเณรที่พำนักในวัดพัฒนาตัวอย่างในจังหวัด เชียงใหม่. พุทธศาสตร์ศึกษา 2019;10(1).
19. ดารารัตน์ เตชะกมลสุข. ความชุกและปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับอาการปวด/ปวดเมื่อยของระบบกล้ามเนื้อ กระดูก และข้อในคนงานโรงงานผลิตตลับเทปแห่งหนึ่ง: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย; 2000.
20. พิสิษฐ์ เลิศเชาวพัฒน์. ความชุกและปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับอาการปวดหลังส่วนล่างในผู้ผลิตสินค้าประเภทไม้ ในกลุ่มสหกรณ์วังน้ำเย็น จังหวัดสระแก้ว: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย; 2006.
21. เกศ สัตยพงศ์ และ พรชัย สิทธิศรัณย์กุล. สิ่งคุกคามสุขภาพ และการประเมินด้านการยศาสตร์ในอาชีพหมอนวดแผนไทย: การศึกษานำร่อง. ธรรมศาสตร์เวชสาร. 2011;11(1):31-43.
22. เกศ สัตยพงศ์, พรชัย สิทธิศรัณย์กุล. ความชุกและปัจจัยที่เกี่ยวข้องของอาการผิดปกติของระบบกล้ามเนื้อและกระดูกโครงร่างในอาชีพหมอนวดแผนไทย. 2553;11:166-77.
23. สุรีรัตน์ ธีรวณิชตระกูล, พรชัย สิทธิศรัณย์กุล. ความชุกและปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับอาการผิดปรกติของระบบกล้ามเนื้อและกระดูกโครงร่างในพนักงานกวาดถนน กรุงเทพมหานคร ธรรมศาสตร์เวชสาร. 2557;14(1 ):27-36.
24. เอกจินดา ธนาเลิศวิสุทธิ์. ความชุกและปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับอาการผิดปกติของระบบกล้ามเนื้อและกระดูกโครงร่างในกลุ่มพนักงานเจียระไนเพชร กรุงเทพมหานคร: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย; 2015.
25. ศิพิระ เชิดสงวน. ความชุกและปัจจัยที่เกี่ยวข้องของอาการผิดปกติของระบบกล้ามเนื้อและกระดูกโครงร่างในอาชีพพนักงานขับรถโดยสารประจำทางขนส่งมวลชนกรุงเทพ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย; 2017.
26. สำนักงานพระพุทธศาสนาจังหวัดฉะเชิงเทรา. ตารางข้อมูลทางพระพุทธศาสนาจังหวัดฉะเชิงเทรา ประจำปี2560 2017 [[เข้าถึงเมื่อ 25 พฤศจิกายน 2562]]. เข้าถึงได้จาก:http://css.onab.go.th/index.php? option=com content&view=article&id=148&Itemid=125.
27. Dawson AP, Steele EJ, Hodges PW, Stewart SJTJoP. Development and test–retest reliability of an extended version of the Nordic Musculoskeletal Questionnaire (NMQ-E): a screening instrument for musculoskeletal pain. 2009;10(5):517-26.
28. Dickinson C, Campion K, Foster A, Newman S, O'rourke A, Thomas PJAe. Questionnaire development: an examination of the Nordic Musculoskeletal Questionnaire. 1992;23(3):197-201.
2. International Standard Classification of Occupations ILo. 2460 RELIGIOUS PROFESSIONALS [Internet]2004 [cited 2019 November 13]. Internet. Available from: https://www.ilo.org/public/english/bureau/stat/isco/isco88/2460.htm.
3. ธนู นพโสภณ, พรชัย สิทธิศรัณย์กุล และธนะภูมิ รัตนานุพงศ์ ความเสี่ยงสุขภาพในพระสงฆ์. Journal of Preventive Medicine Association of Thailand. Forthcoming 2021.
4. พระราชวรมุนีและคณะ. ธรรมนูญสุขภาพพระสงฆ์แห่งชาติ [อินเตอร์เน็ต]2017 [cited 12/4/2019]. เข้าถึงได้จาก: http://kbphpp.nationalhealth.or.th/handle/123456789/7532?locale-attribute=th.
5. Bernard BP, Putz-Anderson V. Musculoskeletal disorders and workplace factors; a critical review of epidemiologic evidence for work-related musculoskeletal disorders of the neck, upper extremity, and low back. 1997.
6. Centers for Disease Control and Prevention. Work-Related Musculoskeletal Disorders & Ergonomics [Internet]2019 [Available from:https://www.cdc.gov/workplacehealthpromotion/ health-strategies/musculoskeletal-disorders/index.html.
7. Sestito J, Lunsford R, Hamilton A, Rosa RJABC. Worker health chartbook, 2004. 2004;379:368-74.
8. Primary care interventions to prevent low back pain in adults: recommendation statement. American Family Physician. 2005;71(12):2337-8.
9. สสิธร เทพตระการ. การยศาสตร์เบื้องต้น (Basic ergonomic). In: อดุลย์ บัณฑุกุล, editor. ตำราอาชีวเวชศาสตร์. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์เทพเพ็ญวานิสย์; 2019. p. 223-49.
10. สุรศักดิ์ บูรณตรีเวทย์. โรคกระดูกและข้อจากการทำงาน (Occupational musculoskeletal diseases). In: อดุลย์ บัณฑุกุล, editor. ตำราอาชีวเวชศาสตร์ กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์เทพเพ็ญวานิสย์; 2019. p. 719-38.
11. สำนักงานกองทุนเงินทดแทน. รายงานประจำปีกองทุนเงินทดแทน 2560 [เข้าถึงเมื่อ 25 พฤศจิกายน 2562]. Available from: https://www.sso.go.th/wpr/assets/upload/files_storage/sso _th/0c1643575f028d88f1f5a3c52cb5c023.pdf.
12. สำนักข่าว Hfocus เจาะลึกระบบสุขภาพ. วิกฤตสุขภาพพระสงฆ์ไทยนับแสนรายป่วยโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง เหตุพฤติกรรมเสี่ยงสุขภาพ [Internet]2019 [updated Wed, 2019-09-18 [เข้าถึงเมื่อ 18 กันยายน 2562]]. เข้าถึงได้จาก: https://www.hfocus.org/content/2019/09/17751.
13. พระครูสุวิธานพัฒนบัณฑิต, ธวัลรัตน์ แดงหาญ, สรัญญา วภัชชวิธี. การพัฒนารูปแบบการดูแลสุขภาพองค์รวมของพระสงฆ์ ในจังหวัดขอนแก่น โดยเน้นการมีส่วนร่วมของภาคีเครือข่าย. JOURNAL OF THE OFFICE OF DPC7 KHON KAEN 2015;22(2):117-30.
14. ภีม พรประเสริฐ, เกียรติศักดิ์ พระเนตร, อมรรัตน์ พรประเสริฐ คุณภาพชีวิตของพระสงฆ์อาพาธเรื้อรังโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลเฉลิมพระเกียรติ 60 พรรษา นวมินทราชินี จังหวัดอุบลราชธานี. Humanities
Social Sciences Journal, Ubon Ratchathani Rajabhat University2016;7(2):89-100.
15. มินตรา สาระรักษ์, วรารัตน์ สังวะลี, วิลาศ คำแพงรี. ความชุกและปัจจัยที่สัมพันธ์กับการเจ็บป่วยด้วยโรคเรื้อรังของพระภิกษุสงฆ์ อำเภอวารินชำราบ จังหวัดอุบลราชธานี. Journal of ScienceTechnology, Ubon Ratchathani University 2017;19(1):37-48.
16. พระกิตติญาณเมธี, วราภรณ์ ทรัพย์รวงทอง, สมบูรณ์ สุขสำราญ การส่งเสริมการดูแลสุขภาพแบบองค์รวมของพระสงฆ์ ในจังหวัด ลพบุรี. Rajapark Journal 2018;12(25):94-107.
17. พระมหาประหยัด ปญญฺญาวโร. การจัดการสิ่งแวดล้อมวัดเพื่อดูแลสุขภาพพระสงฆ์ไทยตามแนวพระพุทธศาสนา. สันติศึกษาปริทรรศน์ 2018;6(4):1578-93.
18. สำราญ ขันสำโรง, พรสุข หุ่นนิรันดร์, สุภาดา คำสุชาติ, สุภกรรณ จันทวงษ์, วัชรินทร์ พอสม. บทบาทและการมีส่วนร่วมในการส่งเสริมสุขภาพตามกฎบัตรออตตาวาชาเตอร์ของพระภิกษุ และ สามเณรที่พำนักในวัดพัฒนาตัวอย่างในจังหวัด เชียงใหม่. พุทธศาสตร์ศึกษา 2019;10(1).
19. ดารารัตน์ เตชะกมลสุข. ความชุกและปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับอาการปวด/ปวดเมื่อยของระบบกล้ามเนื้อ กระดูก และข้อในคนงานโรงงานผลิตตลับเทปแห่งหนึ่ง: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย; 2000.
20. พิสิษฐ์ เลิศเชาวพัฒน์. ความชุกและปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับอาการปวดหลังส่วนล่างในผู้ผลิตสินค้าประเภทไม้ ในกลุ่มสหกรณ์วังน้ำเย็น จังหวัดสระแก้ว: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย; 2006.
21. เกศ สัตยพงศ์ และ พรชัย สิทธิศรัณย์กุล. สิ่งคุกคามสุขภาพ และการประเมินด้านการยศาสตร์ในอาชีพหมอนวดแผนไทย: การศึกษานำร่อง. ธรรมศาสตร์เวชสาร. 2011;11(1):31-43.
22. เกศ สัตยพงศ์, พรชัย สิทธิศรัณย์กุล. ความชุกและปัจจัยที่เกี่ยวข้องของอาการผิดปกติของระบบกล้ามเนื้อและกระดูกโครงร่างในอาชีพหมอนวดแผนไทย. 2553;11:166-77.
23. สุรีรัตน์ ธีรวณิชตระกูล, พรชัย สิทธิศรัณย์กุล. ความชุกและปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับอาการผิดปรกติของระบบกล้ามเนื้อและกระดูกโครงร่างในพนักงานกวาดถนน กรุงเทพมหานคร ธรรมศาสตร์เวชสาร. 2557;14(1 ):27-36.
24. เอกจินดา ธนาเลิศวิสุทธิ์. ความชุกและปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับอาการผิดปกติของระบบกล้ามเนื้อและกระดูกโครงร่างในกลุ่มพนักงานเจียระไนเพชร กรุงเทพมหานคร: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย; 2015.
25. ศิพิระ เชิดสงวน. ความชุกและปัจจัยที่เกี่ยวข้องของอาการผิดปกติของระบบกล้ามเนื้อและกระดูกโครงร่างในอาชีพพนักงานขับรถโดยสารประจำทางขนส่งมวลชนกรุงเทพ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย; 2017.
26. สำนักงานพระพุทธศาสนาจังหวัดฉะเชิงเทรา. ตารางข้อมูลทางพระพุทธศาสนาจังหวัดฉะเชิงเทรา ประจำปี2560 2017 [[เข้าถึงเมื่อ 25 พฤศจิกายน 2562]]. เข้าถึงได้จาก:http://css.onab.go.th/index.php? option=com content&view=article&id=148&Itemid=125.
27. Dawson AP, Steele EJ, Hodges PW, Stewart SJTJoP. Development and test–retest reliability of an extended version of the Nordic Musculoskeletal Questionnaire (NMQ-E): a screening instrument for musculoskeletal pain. 2009;10(5):517-26.
28. Dickinson C, Campion K, Foster A, Newman S, O'rourke A, Thomas PJAe. Questionnaire development: an examination of the Nordic Musculoskeletal Questionnaire. 1992;23(3):197-201.
