ประสบการณ์ภาวะผู้นำเชิงกลยุทธ์ในการบริหารองค์กรการพยาบาลของผู้บริหารฝ่ายการพยาบาลโรงพยาบาลชุมชน ในสถานการณ์การระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรน่า 2019 : การศึกษาเชิงปรากฏการณ์วิทยา

ผู้แต่ง

  • สมบัติ ประทักษ์กุลวงศา คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยชินวัตร
  • เพชรน้อย สิงห์ช่างชัย คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยคริสเตียน

คำสำคัญ:

ภาวะผู้นำเชิงกลยุทธ์, ผู้บริหารฝ่ายการพยาบาล, การบริหารองค์กรการพยาบาล

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพแบบปรากฏการณ์วิทยาเพื่อศึกษาความหมายและองค์ประกอบภาวะผู้นำเชิงกลยุทธ์ในการบริหารองค์กรการพยาบาลของผู้บริหารฝ่ายการพยาบาลโรงพยาบาลชุมชนในสถานการณ์การระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรน่า 2019 การคัดเลือกผู้ให้ข้อมูลแบบเฉพาะเจาะจงตามคุณสมบัติ ผู้ให้ข้อมูล คือ ผู้บริหารฝ่ายการพยาบาลโรงพยาบาลชุมชนจำนวน 10 ราย เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ แบบสัมภาษณ์เชิงลึกผ่านการตรวจสอบความตรงเชิงเนื้อหาจากผู้ทรงคุณวุฒิเก็บรวบรวมข้อมูลด้วยการสัมภาษณ์แบบเจาะลึกและวิเคราะห์ข้อมูลด้วยวิธีวิเคราะห์เนื้อหา ผลการวิจัย พบว่า ความหมายของภาวะผู้นำเชิงกลยุทธ์ หมายถึง พฤติกรรมการแสดงออกของผู้บริหารฝ่ายการพยาบาลโรงพยาบาลชุมชนในการวางแผนกลยุทธ์และการเตรียมความพร้อม การคาดการณ์วิเคราะห์แนวโน้มการวิเคราะห์จุดแข็ง จุดอ่อน ปัญหาและอุปสรรคการมีส่วนร่วมในทุกสถานการณ์ การมีทักษะการบริหารจัดการองค์กรการพยาบาล การสื่อสารความเสี่ยงภายใต้สถานการณ์ การใช้เทคโนโลยีและการมีข้อมูลข่าวสารที่ทันสมัยในสถานการณ์การระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรน่า 2019 ผู้ให้ข้อมูลแบ่งกลุ่มภาวะผู้นำเชิงกลยุทธ์ได้เป็น 7 กลุ่มได้แก่ 1) ด้านการคิดและวางแผนเชิงกลยุทธ์อย่างมีนวัตกรรม 2) ด้านความสัมพันธ์กับทุกภาคส่วนในองค์กร 3) ด้านการพัฒนาผู้นำของปัจจุบันและอนาคต 4) ด้านการดำเนินงานให้สำเร็จ 5) ด้านการสร้างพันธมิตร 6) ด้านการสร้างจิตวิญญาณการเป็นสมาชิกขององค์กร และ 7) ด้านการกำหนดทิศทาง ข้อค้นพบผลการวิจัยนี้สามารถนำไปใช้ไปเป็นบทเรียนและเป็นแนวทางในการจัดการเชิงกลยุทธ์ในการบริหารองค์กรพยาบาลในสถานการณ์การระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรน่า 2019 และโรคอุบัติใหม่อื่น ๆ ต่อไป

เอกสารอ้างอิง

กรมการแพทย์ (2566). แนวทางเวชปฏิบัติการวินิจฉัยดูแลรักษาและป้องกันการติดเชื้อในโรงพยาบาล กรณีโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19). สืบค้นจาก https://covid19.dms.go.th/backend///Content//Content_File/Covid_Health/Attach/25660418150721PM_CPG_COVID-19_v.27_n_18042023.pdf

กองโรคติดต่อทั่วไป กรมควบคุมโรค. (2566). โรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019. สืบค้นจาก https://www.ddc.moph.go.th/uploads/files/3146920230120095730.pdf

เพชรน้อย สิงห์ช่างชัย. (2552). หลักการและการใช้วิจัยเชิงคุณภาพสำหรับทางการพยาบาลและสุขภาพ (พิมพ์ครั้งที่ 3). สงขลา: ชานเมืองการพิมพ์.

มณฑนรรห์ ดิษฐสุวรรณ, และอารีย์วรรณ อ่วมตานี. (2566). ประสบการณ์ของผู้บริหารทางการพยาบาลในการบริหารจัดการพยาบาลผู้ป่วยโควิด 19. วารสารพยาบาลทหารบก, 24(2), 209-217.

วรวรรษ เทียมสุวรรณ, วัชรพล วิบูลยศรินทร์, ศิโรจน์ ผลพันธิน, และเหม ทองชัย. (2562). ภาวะผู้นำกลยุทธ์ในศตวรรษ์ที่ 21. บัณฑิตวิทยาลัยมหาวิทยาลัยสวนดุสิต, 15(2), 219-231.

วิภาพร วรหาญ. (2556). การบริหารเชิงกลยุทธ์ทางการพยาบาล Strategic Management in Nursing. วารสารการดูแลสุขภาพ, 31(4), 6-15.

Adair, J. (2010). Strategic leadership: How to think and plan strategically and provide direction. London: Kogan Page.

Akkus, Y., Karacan, Y., Güney, R., & Kurt, B. (2022). Experiences of nurses working with COVID-19 patients: A qualitative study. Journal of clinical nursing, 31(9-10), 1243-1257. doi: 10.1111/jocn.15979

Denzin, N. K. (1968). On the ethics of disguised observation. Social Problems, 15(4), 502-504. doi: 10.2307/799838

DuBrin, A. J. (2015). Leadership: Research Findings Practice and Skill (7thed). Retrieved from https://www.scribd.com/document/678822477/Leadership-Research-Findings-Practice-and-Skills-7th-Edition-DuBrin-Solutions-

Manual-1 Duchek, S. (2020). Organizational resilience: a capability-based conceptualization. Business research, 13(1), 215-246. doi: 10.1007/s40685-019-0085-7

Duursema, H. (2013). Strategic Leadership: Moving beyond the leader-follower dyad. Retrieved from https://repub.eur.nl/pub/39129/EPS2013279ORG9789058923240.pdf

Filimonau, V., & De Coteau, D. (2020). Tourism resilience in the context of integrated destination and disaster management (DM2). International Journal of Tourism Research, 22(2), 202-222. doi: 10.1002/jtr.2329

Hitt, M. A., & Duane, R. (2002). The essence of strategic leadership: Managing human and social capital. Journal of Leadership & Organizational Studies, 9(1), 3-14. doi: 10.1177/107179190200900101

Hitt, M. A., Haynes, K. T., & Serpa, R. (2010). Strategic leadership for the 21st century. Business Horizons, 53, 437-444. doi: 10.1016/j.bushor.2010.05.004

Ireland, R. D., & Hitt, M. A. (1999). Achieving and maintaining strategic competitiveness in the 21st century: The role of strategic leadership. Academy of Management Perspectives, 13(1), 43-57. doi: 10.5465/ame.1999.1567311

Quigley, T. J., & Graffin, S. D. (2017). Reaffirming the CEO effect is significant and much larger than chance: A comment on F itza (2014). Strategic Management Journal, 38(3), 793-801. doi: 10.1002/smj.2503

Samimi, M., Cortes, A. F., Anderson, M. H., & Herrmann, P. (2022). What is strategic leadership? Developing a framework for future research. The Leadership Quarterly, 33(3), 101353. doi: 10.1016/j.leaqua.2019.101353

Shukla, B., Sufi, T., Joshi, M., & Sujatha, R. (2023). Leadership challenges for Indian hospitality industry during COVID-19 pandemic. Journal of Hospitality and Tourism Insights, 6(4), 1502-1520. doi: 10.1108/JHTI-08-2021-0217

Vázquez-Calatayud, M., Regaira-Martínez, E., Rumeu-Casares, C., Paloma-Mora, B., Esain, A., & Oroviogoicoechea, C. (2022). Experiences of frontline nurse managers during the COVID-19: A qualitative study. Journal of nursing management, 30(1), 79-89. doi: 10.1111/jonm.13488

White, J. H. (2021). A phenomenological study of nurse managers’ and assistant nurse managers’ experiences during the COVID-19 pandemic in the United States. Journal of Nursing Management, 29(6), 1525-1534. doi: 10.1111/jonm.13304

World Health Organization. (2022). Coronavirus disease (COVID-19). Retrieved from https://www.who.int/publications/m/item/weekly-epidemiological-update-oncovid-19---25-january-2022

Xie, J., Tong, Z., Guan, X., Du, B., Qiu, H., & Slutsky, A. S. (2020). Critical care crisis and some recommendations during the COVID-19 epidemic in China. Intensive care medicine, 46(5), 837-840. doi: 10.1007/s00134-020-05979-7

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-12-25

รูปแบบการอ้างอิง

ประทักษ์กุลวงศา ส., & สิงห์ช่างชัย เ. (2025). ประสบการณ์ภาวะผู้นำเชิงกลยุทธ์ในการบริหารองค์กรการพยาบาลของผู้บริหารฝ่ายการพยาบาลโรงพยาบาลชุมชน ในสถานการณ์การระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรน่า 2019 : การศึกษาเชิงปรากฏการณ์วิทยา. วารสารสุขภาพกับการจัดการสุขภาพ, 11(2), 28–40. สืบค้น จาก https://he01.tci-thaijo.org/index.php/slc/article/view/275429

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย