การดูแลผู้ป่วยภาวะไตอักเสบจากแองคาที่ได้รับการรักษา โดยการกรองพลาสมา: บทบาทพยาบาลไตเทียม

ผู้แต่ง

  • ศศิมาภรณ์ อ่อนพุทธา หน่วยฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม โรงพยาบาลเวชศาสตร์เขตร้อน คณะเวชศาสตร์เขตร้อน มหาวิทยาลัยมหิดล
  • รัตนาภรณ์ แซ่ลิ้ม หน่วยฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม โรงพยาบาลเวชศาสตร์เขตร้อน คณะเวชศาสตร์เขตร้อน มหาวิทยาลัยมหิดล
  • วรัญญา ขลังธรรมเนียม หน่วยฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม โรงพยาบาลเวชศาสตร์เขตร้อน คณะเวชศาสตร์เขตร้อน มหาวิทยาลัยมหิดล
  • เดชา ชุมภูอินทร์ หน่วยฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม โรงพยาบาลเวชศาสตร์เขตร้อน คณะเวชศาสตร์เขตร้อน มหาวิทยาลัยมหิดล

คำสำคัญ:

การพยาบาล, ผู้ป่วยภาวะไตอักเสบจากแองคา, การกรองพลาสมา, บทบาทพยาบาลไตเทียม

บทคัดย่อ

การกรองพลาสมา เป็นวิธีการรักษาทางเลือกร่วมกับการให้ยากดภูมิคุ้มกันในผู้ป่วยที่มีภาวะไตอักเสบจากแองคา ซึ่งเป็นภาวะที่มีไตอักเสบโดยมีพยาธิสภาพแบบเนโครไทซิงโกลเมอรูโลเนไฟรติสและตรวจไม่พบการสะสมของภูมิคุ้มกันหรือพบได้ในปริมาณน้อยร่วมกับมีการอักเสบของหลอดเลือดขนาดเล็ก ที่อาจก่อให้เกิดการสูญเสียการทำงานของไตอย่างถาวร ดังนั้นการรักษาด้วยวิธีการกรองพลาสมา จึงเป็นวิธีที่จะกำจัดสารก่อภูมิต้านทานและสารที่เป็นอันตรายออกจากกระแสเลือด โดยการคืนส่วนประกอบที่เป็นเม็ดเลือดและเติมสารทดแทนพลาสมากลับเข้าสู่ตัวผู้ป่วย ซึ่งจะส่งผลให้การรักษาดีขึ้น แต่ในขณะเดียวกันก็มีโอกาสที่จะเกิดภาวะแทรกซ้อนระหว่างทำการกรองพลาสมาได้และมีความซับซ้อนในขั้นตอนของการกรองพลาสมา ดังนั้นพยาบาลไตเทียมต้องมีความรู้เกี่ยวกับตัวโรค ข้อบ่งชี้การรักษาด้วยการกรองพลาสมา การให้การพยาบาลก่อน ขณะและหลังการกรองพลาสมาตลอดจนแก้ไขปัญหาเฉพาะหน้าได้อย่างทันท่วงที นอกจากนี้ยังต้องมีความชำนาญในการเตรียมเครื่อง ตัวกรอง สารละลายทดแทนให้ถูกต้องตามแผนการรักษาของแพทย์ และสามารถให้ข้อมูลแก่ผู้ป่วยและญาติ เพื่อให้ผู้ป่วยปฏิบัติตนได้อย่างถูกต้อง ช่วยลดความรุนแรง และควบคุมอาการของโรค โดยไม่เกิดภาวะไตวายได้

เอกสารอ้างอิง

คณะอนุกรรมการกำหนดแนวทางการรักษาด้วยการฟอกเลือดและการกรองพลาสมา สมาคมโรคไตแห่งประเทศไทย. (2561). คู่มือการรักษาด้วยการฟอกเลือดและการกรองพลาสมาสำหรับผู้ป่วยโรคไต. กรุงเทพฯ: เท็กซ์ แอนด์ เจอร์นัลพับลิเคชั่น.

ตรีชฎา จำรัสพันธุ์ และวราภรณ์ เลียวนรเศรษฐ. (2559). ภาวะไตอักเสบที่เกี่ยวข้องกับ ANCA: ANCAassociated glomerulonephritis (AAGN). วารสารสมาคมโรคไตแห่งประเทศไทย, 22(3), 12-29.

ปราณี ทู้ไพเราะ. (2566). คู่มือข้อวินิจฉัยการพยาบาล. กรุงเทพฯ: เอ็นพีเพรส.

ปราณีต โชติกนกรัตน์. (2563). การพยาบาลผู้ป่วยโรคไตอักเสบลูปัสที่ได้รับการรักษาโดยวิธีการกรองพลาสมา: กรณีศึกษา 2 ราย. วารสารวิชาการโรงพยาบาลระยอง, 19(36), 1-13.

ประเสริฐ ธนกิจจารุ. (2551). ตำราการฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียมและการพยาบาล. กรุงเทพฯ: กรุงเทพเวชสาร.

ปิ่นแก้ว กล้ายประยงค์ และฉัตรสุดา เอื้อมมานะพงษ์. (2558). ข้อแนะนำการปฏิบัติการดูแลผู้ป่วยฟอก เลือดและผู้ป่วยล้างไตทางช่องท้อง (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ: กรุงเทพเวชสาร.

วันดี โตสุขศรี. (2559). การพยาบาลอายุรศาสตร์ 2 (พิมพ์ครั้งที่ 4). กรุงเทพฯ: เอ็นพีเพรส.

อาคม นงนุช, ขจร ตีรณธนากุล, คงกระพัน ศรีสุวรรณ, และวุฒิเดช โอภาศเจริญสุข. (2567). Essentials in hemodialysis (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ: เท็กซ์ แอนด์ เจอร์นัล พับลิเคชั่น.

เอกฉกาจ ตันสกุล และเพราพิลาศ ศรีสุวรรณ. (2566). ภาวะไตอักเสบจาก ANCA. วารสารสมาคมโรค ไตแห่งประเทศไทย, 29(3), 154-165.

Ara, F., Hassan, M. S., Yusuf, M. A., Nasreen, Z., Islam, A., Alam, M. B., & Mohammad, Q. D. (2017). Complications of therapeutic plasma exchange in patient with neurological disorders. Journal of National Institute of Neurosciences Bangladesh, 3(2), 69- 74.

Barth, D., Sanchez, A., Thomsen, A. M., Garcia, A., Malachowski, R., Weldon, R., ... & Schwartz, J. (2020). Peripheral vascular access for therapeutic plasma exchange: a practical approach to increased utilization and selecting the most appropriate vascular access. Journal of Clinical Apheresis, 35(3), 178-187.

Cattran, D. C., Feehally, J., Cook, H. T., Liu, Z. H., Fervenza, F. C., Mezzano, S. A., ... & Wetzels, J. F. (2012). Kidney disease: improving global outcomes (KDIGO) glomerulonephritis work group. KDIGO clinical practice guideline for glomerulonephritis. Kidney International Supplements, 2(2), 139-274.

Cervantes, C. E., Bloch, E. M., & Sperati, C. J. (2023). Therapeutic plasma exchange: core curriculum 2023. American Journal of Kidney Diseases, 81(4), 475-492.

Kaplan, A. A. (2013). Therapeutic plasma exchange: a technical and operational review. Journal of clinical apheresis, 28(1), 3-10.

Kitching, A. R., Anders, H. J., Basu, N., Brouwer, E., Gordon, J., Jayne, D. R., ... & Kain, R. (2020). ANCA-associated vasculitis. Nature reviews Disease primers, 6(1), 71-87.

Mavandadi, S., Moghaddami, M., Meysami, A. P., Sahraian, M. A., Paybast, S., Ghajarzadeh, M., ... & Azimi, A. (2023). Therapeutic plasma exchange (TPE) complications in patients with multiple sclerosis (MS) and clinically isolated syndrome (CIS): a report from a tertiary center. The Neurologist, 28(1), 1-4.

McCullough, J. (2004). Transfusion Medicine E-Book (2thed.). Retrieved from https://books.google.co.th/books?hl=th&lr=&id=VI0tDAAAQBAJ&oi=fnd&pg=PT11&dq=.+McCullough+(Ed.),+Transfusion+medicine+(5th+ed.)&ots=AHFZM7MeSn&sig=KTBS9d-eXarANs8rKzDCxyNsjAo&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false

Neyrinck, M. M., & Vrielink, H. (2019). Performance of an apheresis procedure: The apheresis nurse-operator and nursing aspects. Transfusion and Apheresis Science, 58(3), 296-299.

Padmanabhan, A., Connelly-Smith, L., Aqui, N., Balogun, R. A., Klingel, R., Meyer, E., ... & Schwartz, G. E. J. (2019). Guidelines on the use of therapeutic apheresis in clinical practice-evidence-based approach from the Writing Committee of the American Society for Apheresis: the eighth special issue. Journal of clinical apheresis, 34(3), 171-354.

Ritzenthaler, T., Beraud, M., Gobert, F., & Dailler, F. (2019). Influence of vascular access devices upon efficiency of therapeutic plasma exchange. Journal of Clinical Apheresis, 34(1), 33-38.

Schwartz, J., Padmanabhan, A., Aqui, N., Balogun, R. A., Connelly-Smith, L., Delaney, M., ... & Shaz, B. H. (2016). Guidelines on the use of therapeutic apheresis in clinical practice-evidencebased approach from the writing committee of the American society for apheresis: the seventh special issue. Journal of clinical apheresis, 31(3), 149-338.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2024-12-27

รูปแบบการอ้างอิง

อ่อนพุทธา ศ., แซ่ลิ้ม ร., ขลังธรรมเนียม ว., & ชุมภูอินทร์ เ. (2024). การดูแลผู้ป่วยภาวะไตอักเสบจากแองคาที่ได้รับการรักษา โดยการกรองพลาสมา: บทบาทพยาบาลไตเทียม. วารสารสุขภาพกับการจัดการสุขภาพ, 10(2), 1–11. สืบค้น จาก https://he01.tci-thaijo.org/index.php/slc/article/view/273173

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิชาการ