บทบาทพยาบาลวิชาชีพในการดูแลผู้ป่วยล้างไตทางช่องท้อง เพื่อมุ่งสู่ความเป็นเลิศในการดูแลผู้ป่วยยุควิถีใหม่
คำสำคัญ:
ปฏิบัติการพยาบาลสู่ความเป็นเลิศ, ผู้ป่วยล้างไตทางหน้าท้อง, ยุควิถีใหม่บทคัดย่อ
บทความนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อนำเสนอบทบาทหน้าที่เฉพาะของพยาบาลหน่วยล้างไตทางช่องท้อง (Peritoneal dialysis : PD) ภายหลังการแพร่ระบาดของโควิด19 ซึ่งก่อให้เกิดความเปลี่ยนแปลงในการดำเนินวิถีชีวิตที่แตกต่างจากเดิม บทบาทพยาบาล PD ต้องมีองค์ความรู้ในการปฏิบัติการพยาบาลเฉพาะกลุ่มโรคและมีการนำเทคโนโลยีหรือนวัตกรรมที่เหมาะสมกับยุควิถีใหม่ มาออกแบบการดูแลผู้ป่วยโรคไตระยะสุดท้าย ให้สามารถนำไปปฏิบัติการล้างไตทางช่องท้องด้วยตนเองได้ที่บ้าน เพื่อป้องกันและควบคุมการติดเชื้อและแพร่กระจายเชื้อ โดยประเด็นสำคัญของบทบาทพยาบาล PD ในการดูแลผู้ป่วยล้างไตทางช่องท้องเพื่อมุ่งสู่ความเป็นเลิศในยุควิถีใหม่ มี 9 ด้าน คือ 1) การให้คำปรึกษาผู้ป่วยก่อนการล้างไต 2) การดูแลเมื่อผู้ป่วยตัดสินใจล้างไต 3) การสอนการล้างไตทางช่องท้องในยุควิถีใหม่ 4) การประเมินและป้องกันภาวะเยื่อบุช่องท้องอักเสบ 5) การประเมินความเพียงพอในการล้างไต 6) การติดตามเยี่ยมบ้าน 7) การให้ความรู้เรื่องการจัดการตนเองและครอบครัว 8) การส่งเสริมและสนับสนุนด้านจิตใจ และ9) การพัฒนาต่อยอดในการผลิตนวัตกรรม ทั้งนี้องค์ประกอบทั้งหมด ควรมีการปรับเปลี่ยนให้เหมาะสมกับสถานการณ์เฉพาะของผู้ป่วยแต่ละราย และพยาบาลควรมีการทบทวนองค์ความรู้ใหม่ๆในการดูแลผู้ป่วยที่รักษาด้วยการล้างไตทางช่องท้องอย่างสม่ำเสมอ เพื่อช่วยให้เกิดผลลัพธ์ของความเป็นเลิศในการดูแลผู้ป่วยยุควิถีใหม่
เอกสารอ้างอิง
กองการพยาบาล สำนักงานปลัดกระทรวง กระทรวงสาธารณสุข. (2561). บทบาทหน้าที่ของพยาบาลวิชาชีพ. กรุงเทพฯ: บริษัทสำนักพิมพ์สื่อตะวัน จำกัด.
กิตติยา เตชะไพโรจน์, สมไสว อินทะชุบ, เนาวนิตย์ พลพินิจ และมณฑิรา ฮังกาสี. (2562). การพัฒนาระบบการพยาบาลผุ้ป่วยล้างไตทางช่องท้องที่มีการติดเชื้อ โรงพยาบาลอุดรธานี. วารสารวิชาการแพทย์เขต 11, 33(3), 565-580.
จินตนา อาจสันเที๊ยะ, แสงวรรณ ตั้งแสงสกุล, และสายสมร เฉลยกิตติ. (2565). การเยี่ยมบ้านวิถีใหม่: บทบาทพยาบาลชุมชนไทยต่อการป้องกันและควบคุมการระบาดของโรคติดเชื้อ โคโรนาไวรัส (โควิด 19). วารสารสุขภาพกับการจัดการสุขภาพ, 8(1), 1-13.
ดาราวรรณ รองเมือง, อินทิรา สุขรุ่งเรือง, สราพร มัทยาท, ภัทรพงศ์ อุดมพัฒน์, อติญาณ์ ศรเกษตริน, สุทธานันท์ กัลกะ, ..., และอนันต์ กนกศิลป์;. (2564). การพัฒนาระบบแพทย์ทางไกลเพื่อการดูแลรักษาผู้ป่วยล้างไตทางช่องท้อง บทเรียนจากการระบาดของโควิด-19. สืบค้นจาก https://kb.hsri.or.th/dspace/handle/11228/5846?locale-attribute=th
ทัศนา นิลพัฒน์, ศิริพร สวณะสกล, พนิดา เลิศปิยะธนากุล, และสดากาญจน์ เอี่ยมจันทร์ประทีป. (2563). การพัฒนารูปแบบการดูแลผู้ป่วยล้างไตทางช่องท้องแบบต่อเนื่องโดยใช้ระบบพยาบาลเจจ้าของไข้ในโรงพยาบาลสุราษฎร์ธานี. วารสารวิชาการแพทย์เขต11, 34(4), 223-239.
เบญจมาศ ปรีชาคุณ, ฤชุตา โมเหล็ก, ดารารัตน์ ชูวงศ์อินทร์, เพ็ญพักตร์ กองเมือง และมาริษา สมบัติบูรณ์. (2563). การพยาบาลในยุคเทคโนโลยีแห่งข้อมูล Nursing in Data Technology Era. The Journal of Chulabhorn Royal Academy, 3(1), 19-39.
ศรินยา พลสิงห์ชาญ และคมวัฒน์ รุ่งเรือง. (2565). ปัจจัยที่ส่งผลต่อพลังสุขภาพจิตของผู้ป่วยไตวานเรื้อรังระยะสุดท้ายที่ได้รับการล้างไตทางช่องท้องอย่างต่อเนื่อง. วารสารพยาบาลกระทรวงสาธารณสุข, 32(2), 78-91.
ศิริอร สินธุ. (2565). การบำบัดทดแทนไต. สภาการพยาบาล. นนทบุรี: วูฮิงการพิมพ์.
สกุณา ช่างบู่ และศนิ บุญญกูล. (2565). เว็บแอพพลิเคชั่นสำหรับตรวจประเมินระยะของโรคในผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังโดยใช้เทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์. ใน การประชุมนำเสนอผลงานวิจัยระดับบัณฑิตศึกษา ครั้งที่ 17 ปีการศึกษา 2565. กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลัยหอการค้าไทย.
สมพร ชินโนรส และชุติมา ดีปัญญา. (2563). คุณภาพชีวิตและปัจจัยที่มีผลในผู้ป่วยที่ได้รับการล้างไต: การศึกษาเปรียบเทียบ. วารสารสุขภาพกับการจัดการสุขภาพ, 6(2), 40-54.
สมาคมโรคไตแห่งประเทศไทย. (2563). ข้อมูลการบำบัดทดแทนไต (Thailand Renal Replacement Therapy: Year2020). กรุงเทพฯ :สมาคมโรคไตแห่งประเทศไทย.
สำนักงานส่งเสริมเศรษฐกิจดิจิทัล. (2563). นวัตกรรม AI สู้ภัย COVID-19. สืบค้นจาก https://www.depa.or.th/th/article-view/ai-against-covid
อารี ชีวเกษมสุข. (2564). เทคโนโลยีดิจิทัลในการดูแลผู้ป่วย: สิ่งจำเป็นสำหรับพยาบาลโรคหัวใจและทรวงอกในศตวรรษที่ 21. วารสารพยาบาลโรคหัวใจและทรวงอก, 32(1), 1-13.
Bergjan, M., & Schaepe, C. (2016). Educational strategies and challenges in peritoneal dialysis: A qualitative study of renal nurses’ experiences. Journal of clinical nursing, 25(11-12), 1729-1739.
Bieber, S. D., Burkart, J., Golper, T. A., Teitelbaum, I., & Mehrotra, R. (2014). Comparative outcomes between continuous ambulatory and automated peritoneal dialysis: a narrative review. American Journal of Kidney Diseases, 63(6), 1027-1037.
Chamroensakchai, T., Leedumrongwattanakul, K., Takkavatakarn, K., Manuprasert, W., & Kanjanabuch, T. (2019). Peritoneal dialysis (PD) catheter-related peritonitis from Aureobasidium pullulans caused by poor caregiver’s hand hygiene. Medical mycology case reports, 25, 35-38.
Chen, C. H., & Teitelbaum, I. (2022). Peritoneal dialysis adequacy: a paradigm shift. Kidney Research and Clinical Practice, 41(2), 150.
Fox, D. E., Quinn, R. R., James, M. T., Venturato, L., & King-Shier, K. M. (2020). Social support in the peritoneal dialysis experience: a qualitative descriptive study. Retrieved from https://www.journals.sagepub.com/doi/epub/10.1177/2054358120946572
Krishna, V. N., Managadi, K., Smith, M., & Wallace, E. (2017). Telehealth in the delivery of home dialysis care: catching up with technology. Advances in chronic kidney disease, 24(1), 12-16.
Lew, S. Q. (2018). Telehealth in Peritoneal Dialysis: Review of Patient Management. In Advances in Peritoneal dialysis. Conference on Peritoneal Dialysis, 34(2018), 32-37.
National Kidney Foundation. (2023). Peritoneal dialysis. Retrieved from https://www.kidney.org/treatment-support.
Ronco, C., Manani, S. M., Giuliani, A., Tantillo, I., Reis, T., & Brown, E. A. (2020). Remote patient management of peritoneal dialysis during COVID-19 pandemic. Peritoneal Dialysis International, 40(4), 363-367.
Yang, Z., & Dong, J. (2020). Operational considerations for peritoneal dialysis management during the COVID-19 pandemic. Clinical kidney journal, 13(3), 322-327.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2023 วารสารสุขภาพกับการจัดการสุขภาพ
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
