ความรอบรู้ทางสุขภาพของผู้ดูแลผู้ป่วยโรคจิตเภทในกรุงเทพมหานคร
คำสำคัญ:
ความรอบรู้ทางสุขภาพ, ผู้ดูแลผู้ป่วยโรคจิตเภทบทคัดย่อ
การวิจัยเชิงปริมาณเรื่องนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาแบบวัดความรอบรู้ทางสุขภาพของผู้ดูแลผู้ป่วยโรคจิตเภทในกรุงเทพมหานคร และเพื่อศึกษาระดับความรอบรู้ทางสุขภาพของผู้ดูแลผู้ป่วยโรคจิตเภท ดำเนินการสร้างแบบวัดโดยใช้ทฤษฎีความรอบรู้ทางสุขภาพของนัทบีม (2008) เป็นโครงสร้างพื้นฐานในการสร้างแบบวัดดังกล่าว แล้วนำแบบวัดไปวิเคราะห์ความตรงตามเนื้อหาโดยผู้เชี่ยวชาญด้านสุขภาพและด้านการพยาบาลสุขภาพจิตและจิตเวชศาสตร์ จำนวน 5 ท่าน กลุ่มตัวอย่าง เป็นผู้ดูแลผู้ป่วยโรคจิตเภทจากศูนย์บริการสาธารณสุข จำนวน 6 แห่ง ในสังกัดสำนักอนามัย กรุงเทพมหานคร ได้รับการคัดเลือกอย่างเป็นระบบตามบัญชีรายชื่อผู้ป่วยจิตเวชในชุมชน แห่งละ 100 คน รวมทั้งสิ้น 600 คน แบบวัดความรอบรู้ทางสุขภาพ ประกอบด้วย แบบสอบถามข้อมูลทั่วไปและแบบวัดความรอบรู้ทางสุขภาพที่เป็นแบบเลือกตอบ และเป็นแบบมาตรประมาณค่า 5 ระดับของลิเคิร์ท วิเคราะห์ความตรงของแบบวัดด้วยวิธีการวิเคราะห์องค์ประกอบเชิงยืนยันด้วยโปรแกรม ลิสเรล ชุดที่ 8.80 และวิเคราะห์ความเที่ยงของแบบวัดด้วยการหาค่าสัมประสิทธิ์แอลฟ่าตามวิธีของครอนบาคและตามสูตร คูเดอร์ - ริชาร์ดสัน 20 วิเคราะห์ระดับความรอบรู้ทางสุขภาพของผู้ดูแลผู้ป่วยโรคจิตเภทด้วยความถี่และร้อยละ ผลการวิจัยแสดงว่า แบบวัดความรอบรู้ทางสุขภาพของผู้ดูแลผู้ป่วยโรคจิตเภทมีค่าความเที่ยงโดยรวมเท่ากับ .87 การวิเคราะห์องค์ประกอบเชิงยืนยันแสดงว่าแบบวัดมีความกลมกลืนกับข้อมูลเชิงประจักษ์ผ่านเกณฑ์ที่ยอมรับได้ (X2 = 6.86, df = 5, CFI = 1, GFI = 1, AGFI = .98, RMSEA = .03, SRMR = .01) องค์ประกอบความรอบรู้ทางสุขภาพของผู้ดูแลด้านการสื่อสาร/ปฏิสัมพันธ์ อยู่ในระดับน่าพึงพอใจ ส่วนองค์ประกอบด้านความรู้พื้นฐานและองค์ประกอบด้านการวิเคราะห์ อยู่ในระดับต่ำเล็กน้อย สรุปได้ว่า ความรอบรู้ทางสุขภาพของผู้ดูแลผู้ป่วยโรคจิตเภทในกรุงเทพมหานคร อยู่ในระดับพอใช้ (31.50 %) แบบวัดความรอบรู้ทางสุขภาพของผู้ดูแลผู้ป่วยโรคจิตเภท มีค่าความตรงและความเที่ยงอยู่ในระดับที่สามารถยอมรับได้
เอกสารอ้างอิง
Corsini, R. J. (2002). The dictionary of psychology. New York: Bruner- Routledge.
Department of Health. Ministry of Public Health. (2019). How important is health literacy for Thai people?. Retrieved from https://www.hfocus.org/content/2019/05/17212.
Hair, J.F., Black, W.C., Babin, B.J., & Anderson, R.E. (2010). Multivariate data analysis: A global perspective (7th ed.). NJ: Pearson Education.
Information Center Planning Division, Department of Mental Health. (2016). Service statistics of departments under the department Mental Health Annual 2015,2016. Nonthaburi: Ministry public health.
Intarakamhang, U., & Khumthong, T. (2017). Measurement Development of Health Literacy and Unwanted Pregnancy Prevention Behavior for Thai Female Adolescents. Journal of Public Health Nursing, 31(3), 19-37
Lortrakul, M., & Sukanich, P. (2012). Ramathibodi essential psychiatry. (4thed). Bangkok; Faculty of Medicine Ramathibodi Hospital.
Nutbeam, D. (2000). Health literacy as a public health goal: a challenge for contemporary health education and communication strategies into the 21st century. Health promotion international, 15(3), 259-267.
Nutbeam D. (2008). The evolving concept of health literacy. Social science & medicine (1982), 67(12), 2072–2078.
O’Brien, Pratricia G., Kennedy, Winifred Z. & Ballard., Karen A. (2013). Psychiatric mental Health nursing. An introduction to theory and practice. (2nd ed). MA: Jones & Bartlett
Patricia, O’Brien, Winifred, Z., Kennedy, & Karen, A. Ballard
Reinhard, S. C. (1994). Living with mental illness: Effects of professional support and personal control on caregiver burden. Research in Nursing & Health, 17(2), 79-88.
Rodrigo, C., Fernando, T., Rajapakse, S., De Silva, V., & Hanwella, R. (2013). Caregiver strain and symptoms of depression among principal caregivers of patients with schizophrenia and bipolar affective disorder in Sri Lanka. International Journal of Mental Health Systems,7(1), 1-5.
Sriprompas, K., Nintajan, P., & Saengon, S. (2015). Relationships between resilience, stigma, knowledge, social support and personal factors, and caregivers’ burdens. The Journal of Psychiatric Nursing and Mental Health, 29(1), 103-122.
Unsuchoti, S., Vijitwanna, S., & Pinyopanuwat, R. (2014). Statistics for social and behavioral science research: Technics in using LISREL program. (4th ed). Bangkok: Charoen Dee Mankong Printings.
Varcarolis, E. M., & Halter, M. J. (2010). Foundations of psychiatric mental health nursing. A clinical approach. (6th ed). Missouri: Suanders Elsevier.
World Health Organization. (2018). Schizophrenia. Retrieved From http://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/schizophrenia.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2023 วารสารสุขภาพกับการจัดการสุขภาพ
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
