ปัจจัยที่มีผลต่อภาวะทุพโภชนาการในผู้ป่วยที่ได้รับการฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม

สมพร ชินโนรส; พิกุล เขื่อนคำ; พรทิพย์ จันทร์น้อม

ผู้แต่ง

สมพร ชินโนรส คณะพยาบาลศาสตร์ วิทยาลัยเซนต์หลุยส์
พิกุล เขื่อนคำ คณะพยาบาลศาสตร์ วิทยาลัยเซนต์หลุยส์
พรทิพย์ จันทร์น้อม คณะพยาบาลศาสตร์ วิทยาลัยเซนต์หลุยส์

คำสำคัญ:

ภาวะทุพโภชนาการ, การฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม

บทคัดย่อ

การวิจัยเชิงพรรณนานี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาภาวะทุพโภชนาการ และปัจจัยที่มีผลต่อภาวะทุพโภชนาการของผู้ป่วยที่ได้รับการฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้ป่วยที่ได้รับการฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียมที่คลินิกเฉพาะทางเวชกรรมด้านไตเทียมแห่งหนึ่ง ในกรุงเทพฯ จำนวน 138 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ แบบบันทึกข้อมูลส่วนบุคคล แบบบันทึกข้อมูลทางคลินิก และแบบประเมินภาวะโภชนาการ (Modified Subjective Global Assessment: mSGA) มีค่าความเชื่อมั่นเท่ากับ .77 วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติบรรยาย สถิติสหสัมพันธ์ เพียร์สันและไคสแควร์

ผลการวิจัยพบว่า ผู้ป่วยที่ได้รับการฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียมมีภาวะทุพโภชนาการอยู่ในระดับน้อย (ร้อยละ 92) อายุเฉลี่ย 50.36 ปี (SD = 11.76) มีความสัมพันธ์ทางบวกในระดับตำ่กับภาวะทุพโภชนาการของผู้ป่วย ที่ได้รับการฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ .05 (r = .18) ส่วนเพศ สถานภาพสมรสการศึกษาและฮีโมโกลบินไม่มีความสัมพันธ์กับภาวะทุพโภชนาการของผู้ป่วยที่ได้รับการฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม

เอกสารอ้างอิง

ชุติมา ดีปัญญา, และสมพร ชินโนรส. (2557). ความสัมพันธ์ระหว่างแรงสนับสนุนทางสังคมกับภาวะโภชนาการในผู้ป่วยโรคไตวายเรื้อรังระยะสุดท้ายที่ได้รับการฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม. วารสารเกื้อการุณย์, 21(2), 182-197.

นิพิฐพนธ์ สนิทเหลือ, วัชรีพร สาตร์เพ็ชร์, และญาดา นภาอารักษ์. (2019). SAMPLE SIZE CALCULATION USING G*POWER PROGRAM. วารสารวิชาการ สถาบันเทคโนโลยีแห่งสุวรรณภูมิ, 5(1), 496-507.

พงศกร คชเสนี, ขจร ตีรณะนากุล, ทวี ชายชัยรุจิรา, ธนันดา ตระการวนิช, ทวีพงษ์ ปาจรีย์, และเกรียงศักดิ์ วารีแสงทิพย์. (2559). Essentials in hemodialysis. กรุงเทพ: เท็กซ์ แอนเจอนัลพับลิเคชั่น.

ประเสริฐ ธนกิจจารุ, และสุพัฒน์ วาณิชย์การ. (2551). ตำราการฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียมและการพยาบาล. กรุงเทพ: กรุงเทพเวชสาร.

Freitas, A. T. V. D. S., Vaz, I. M. F., Ferraz, S. F., Peixoto, M. D. R. G., & Campos, M. I. V. M. (2014). Prevalence of malnutrition and associated factors in hemodialysis patients1. Revista de Nutrição, 27(3), 357-366.

Ghorbani, A., Hayati, F., Karandish, M., & Sabzali, S. (2020). The prevalence of malnutrition in hemodialysis patients. Journal of Renal Injury Prevention, 9(2), 1-15.

Janardhan, V., Soundararajan, P., Rani, N. V., Kannan, G., Thennarasu, P., Chacko, R. A., & Reddy, C. U. M. (2011). Prediction of malnutrition using modified subjective global assessment-dialysis malnutrition score in patients on hemodialysis. Indian journal of pharmaceutical sciences, 73(1), 38–45.

Joukar, F., Moradi, Z., Hasavari, F., Atrkar Roushan, Z., Sedighi, A., & Asgharnezhad, M. (2019). Malnutrition in Hemodialysis Patients and Predicting Factors: A Cross-Sectional Study. Nephro-Urology Monthly, 11(3), e86586.

Park, O. L., Jang, Y. J., Jung, J. H., & Kim, S. R. (2019). Factors affecting malnutrition in hemodialysis patients. Korean Journal of Adult Nursing, 28(2), 226-236.

Rezeq, H. A., Khdair, L. N., Hamdan, Z. I., & Sweileh, W. M. (2018). Prevalence of malnutrition in hemodialysis patients: A single-center study in Palestine. Saudi Journal of Kidney Diseases and Transplantation, 29(2), 332-340.

Tayyem, R. F., Mrayyan, M. T., Heath, D. D., & Bawadi, H. A. (2008). Assessment of nutritional status among ESRD patients in Jordanian hospitals. Journal of Renal Nutrition, 18(3), 281-287.

Yigit, I. P., Ulu, R., Celiker, H., & Dogukan, A. (2016). Evaluation of nutrition status using anthropometric measurements and MQSGA in geriatric hemodialysis patients. North Clinical Istanbul, 3(2), 124-130.

Zaki, D. S. D., Mohamed, R. R., Mohamed, N. A. G., & Abdel-Zaher, R. B. (2019). Assessment of malnutrition status in hemodialysis patients. Scientific and Academic Publishing, 9(1), 8-13.