ปัจจัยที่มีผลต่อคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยที่ได้รับการฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม
คำสำคัญ:
คุณภาพชีวิต, การฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียมบทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงพรรณนาเพื่อศึกษาคุณภาพชีวิตและปัจจัยที่มีผลต่อคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยที่ได้รับการฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้ป่วยที่ได้รับการฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียมที่คลินิกเฉพาะทางเวชกรรมด้านไตเทียมแห่งหนึ่ง ในกรุงเทพฯ จำนวน 120 คน เครื่องมือวิจัยคือ แบบบันทึกข้อมูลส่วนบุคคล แบบบันทึกข้อมูลทางคลินิก และแบบสอบถามคุณภาพชีวิตเฉพาะโรคไตเรื้อรัง (Kidney Disease Quality of Life Short Form :KDQOL SFTM) เวอร์ชัน 1.3 มีค่าความเชื่อมั่น .75-.79 เก็บรวบรวมข้อมูลระหว่างเดือนเมษายนถึงเดือนพฤษภาคม 2561 วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติบรรยาย สถิติสหสัมพันธ์เพียร์สัน t-test และ F-test ผลการวิจัยพบว่า ผู้ป่วยที่ได้รับการฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียมมีคุณภาพชีวิตโดยรวมอยู่ในระดับปานกลาง ( = 3.29, SD = .25) ปัจจัยที่มีผลต่อคุณภาพชีวิตพบว่า อายุมีความสัมพันธ์ทางลบในระดับปานกลางกับคุณภาพชีวิตด้าน การทำหน้าที่ด้านร่างกาย ด้านบทบาทที่ถูกจำกัดอันเนื่องมาจากปัญหาทางด้านร่างกาย และด้านบทบาทที่ถูกจำกัดอันเนื่องมาจากปัญหาทางด้านอารมณ์อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01 (r = -.40, -.32 และ -.31 ตามลำดับ) หญิงและชายมีคุณภาพชีวิตด้านการทำหน้าที่ด้านร่างกาย ด้านบทบาทที่ถูกจำกัดอันเนื่องมาจากปัญหาทางด้านร่างกาย และด้านการทำงานแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 สถานภาพสมรสแตกต่างกันมีคุณภาพชีวิตแตกต่างกันในด้านการทำหน้าที่ด้านร่างกาย ด้านบทบาทที่ถูกจำกัดอันเนื่องมาจากปัญหาทางด้านร่างกาย ด้านบทบาทที่ถูกจำกัดอันเนื่องมาจากปัญหาทางด้านอารมณ์ ด้านแรงสนับสนุนทางสังคม ด้านความพึงพอใจที่ได้รับจากเจ้าหน้าที่ และด้านความพึงพอใจต่อการรักษาอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 การเดินทางมาโรงพยาบาลต่างกันมีคุณภาพชีวิตแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01 ฮีโมโกลบินและฮีมาโตคริตมีความสัมพันธ์ทางบวกในระดับต่ำกับคุณภาพชีวิตด้านการนอนหลับ (r = .293 และ .239 ตามลำดับ) อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01
เอกสารอ้างอิง
กมลรัตน์ บัญญัตินพรัตน์, และศิริรัตน์ อนุตระกูลชัย. (2560).ปัจจัยที่มีผลต่อคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยไตเรื้อรังที่ได้รับการฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม. ศรีนครินทร์เวชสาร, 32(1), 2-9.
ขนิษฐา หอมจีน, และพรรณทิพา ศักดิ์ทอง. (2553). การแปลและทดสอบกระบวนการคิดของแบบสอบถามคุณภาพชีวิตในโรคไตฉบับย่อภาษาไทย เวอร์ชัน 1.3. วารสารเภสัชกรรมไทย, 2(1), 3-13.
จำรัส สาระขวัญ, สุนทรี สิทธิสงคราม, มาลินี บุญเกิด, สุกัญญา กระเบียด, และมาลี มีแป้น. (2560). คุณภาพชีวิตของผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังระยะสุดท้าย. วารสารวิทยาลัยพยาบาลพระปกเกล้า จันทบุรี, 28(2), 153-164.
ธงชัย ผลดี และอมรรัตน์ อนุวัฒน์นนทเขต. (2559). คุณภาพชีวิตของผู้ป่วยที่ได้รับการฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียมในโรงพยาบาลชุมชน จังหวัดเชียงราย. เชียงรายเวชสาร, 8(2), 19-30.
นิภา อัยยสานนท์. (2552). การเปรียบเทียบคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยไตวายเรื้อรังที่ได้รับการบำบัดทดแทนไตโดยการฟอกเลือดและล้างไตทางช่องท้องอย่างถาวร (วิทยานิพนธ์ปริญญาวิทยาศาสตรมหาบัณฑิต). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยศิลปากร.
เพียงดาว จุลบาท. (2551). ความสัมพันธ์ระหว่างความเข้มแข็งในการมองโลกกับคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยไตวายเรื้อรังที่ฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม (วิทยานิพนธ์พยาบาลศาสตรมหาบัณฑิต). นครปฐม: มหาวิทยาลัยคริสเตียน.
รุ้งลาวัลย์ ยี่สุ่นแก้ว สุรชาติ ณ หนองคาย ชัยวัฒน์ ฉายากุล และดุสิต สุจิรารัตน์. (2559). คุณภาพชีวิตของผู้ป่วยไตวายเรื้อรังระยะสุดท้ายที่ได้รับการฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียมตามสิทธิที่กฎหมายกำหนด กรณีศึกษาโรงพยาบาลเอกชนแห่งหนึ่ง. วชิรสารการพยาบาล, 18(2), 79-88.
วิไลวรรณ แสนโฮม. (2551). คุณภาพชีวิตผู้ป่วยไตวายเรื้อรังระยะสุดท้ายที่ได้รับการฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียมที่โรงพยาบาลขอนแก่น. ขอนแก่นเวชสาร, 32(1), 1-15.
วิไลพร ขำวงษ์, และจตุพร หนูสวัสดิ์. (2011). ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุ. วารสารวิจัยทางวิทยาศาสตร์สุขภาพ, 5(2), 32-40.
Gerogianni, S. K., & Babatskikou, F. P. (2014). Social aspect of chronic renal failure in patients undergoing hemodialysis. International journal of Caring Sciences, 7(3), 740-745.
Hosny, G., Kamil, L. A., & Foda, N. (2017). Assessment of quality of life for hemodialysis patients in Irag. International Journal of Environmental Science and Research, 5(1), 10-22.
Lee, J., Kim, K., & Kim, J. (2015). Factors influencing quality of life in adult end-stage renal disease patients undergoing hemodialysis. Journal of Nursing Research, 23(3), 181-188.
Oliveira, A. P. B., Schmidt, D. B., Amatneeks, T. M., Santos, J.C., Cavallet, L. H. R., & Michel, R. B. (2016). Quality of life in hemodialysis patients and the relationship with mortality, hospitalizations and poor treatment adherence. Journal Brasilian Nefrology, 38(4), 411-420.
Rajha, A. (2018). Quality of life for hemodialysis patients with chronic renal failure. Research Journal of Pharmacology and Technology, 11(6), 1-6.
Tahery, N., Karmangar, S., Cheraghian, B., Mousavi, S, Z, O., & Solaimanzadeh, M. (2013). Life quality of hemodialysis patients. Journal of Knowledge and Health, 8(3), 119-124.
Chuasuwan, A., & Lumpaopong, A. (2015). Thailand renal replacement therapy. Retrieved from https://www.nephrothai.org/images/Final_TRT_report_2015_30-3-61.pdf
