การคิดสร้างสรรค์
คำสำคัญ:
การคิดสร้างสรรค์, กระบวนการคิด, จิตวิทยาบทคัดย่อ
การคิดสร้างสรรค์ หมายถึง กระบวนการคิดที่นำไปสู่นวัตกรรม การแก้ปัญหา หรือการสังเคราะห์ในเรื่อง ต่างๆ สร้างสิ่งประดิษฐ์ที่แปลกใหม่ มีประโยชน์ มีคุณค่า และมีความเหมาะสม จอย พอล กิลฟอร์ด ได้ระบุถึงการ คิดสร้างสรรค์ว่า เป็นการคิดแบบอเนกนัยมากกว่าการคิดแบบเอกนัย ส่วนเอ็ดเวิร์ด เดอ โบโน่ และฮามิด ฮับรา ฮิมซาเดช ราจาอาย มองการคิดสร้างสรรค์ในแบบการคิดนอกกรอบ องค์ประกอบที่แยกแยะนักวิทยาศาสตร์ที่มี การคิดสร้างสรรค์สูงจากนักวิทยาศาสตร์ที่มีการคิดสร้างสรรค์ต่ำ ตามทัศนะของอาร์เธอร์ ลีโอนาร์ด ชาวโลว์ คือ แรงจูงใจ โดยเฉพาะความอยากรู้อยากเห็น ซึ่งผลักดันให้ติดตามค้นคว้าหาคำตอบ สำหรับมุมมองของการคิด สร้างสรรค์ประกอบด้วย มุมมองของการรู้คิด บุคลิกภาพและสังคม ประสาทชีววิทยา สุขภาพจิต การคิดสร้างสรรค์ และสติปัญญา ทฤษฎีที่สำคัญของการคิดสร้างสรรค์ ได้แก่ ทฤษฎีส่วนประกอบ จิตวิเคราะห์ และมนุษยนิยม ใน การวัดการคิดสร้างสรรค์มีการวัดตามแนวคิดต่างๆ ได้แก่ แนวคิดความฉลาดทางการคิดสร้างสรรค์ จิตมิติ และ บุคลิกภาพและสังคม นอกจากนั้น ได้นำเสนองานวิจัย 2 เรื่อง คือ การพัฒนาความสามารถในการเขียนภาษาอังกฤษ อย่างสร้างสรรค์ในฐานะเป็นภาษาที่สองของเด็กเล็กระดับประถมศึกษาในโรงเรียนขนาดกลางในกรุงการาจี ประเทศ ปากีสถาน และการส่งเสริมนวัตกรรมเครือข่ายการเรียนรู้ของครูและบุคลากรทางการศึกษาเพื่อพัฒนาคุณภาพ ผู้เรียนด้านทักษะการคิดในจังหวัดอุบลราชธานี ระยะ 2
เอกสารอ้างอิง
ราชบัณฑิตสถาน. (2553). พจนานุกรมศัพท์จิตวิทยา ฉบับราชบัณฑิตสถาน (พิมพ์ครั้งที่ 1). กรุงเทพฯ: ไอเดียสแควร์.
อารี หลวงนา และคณะ. (2553). การส่งเสริมนวัตกรรม เครือข่ายการเรียนรู้ของครูและบุคลากรทาง การศึกษาเพื่อพัฒนาคุณภาพผู้เรียนด้านทักษะ การคิดในจังหวัดอุบลราชธานี ระยะที่ 2 คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฎอุบลราชธานี (รายงานผลการวิจัย). อุบลราชธานี: มหาวิทยาลัยราชภัฎอุบลราชธานี.
Akello, K.J. (2005). Developing young children’s creative writing ability in English as a second language in a Primary English Medium School in Karachi, Pakistan (Master’s dissertation, Aga Khan University, Karachi, Pakistan). Retrieved from http://ecommons.aku.edu/theses_ dissertations/276/
Batey, M. & Furnham, A. (2006). Creativity, intelligence and personality: A critical review of the scattered literature. Genetic, Social, and General Psychology Monographs,132, pp. 355-429.
Baron, F. (1969). Creative person and creative process. New York: Holt, Rinehart & Winston.
Boden, M.A. (2004). The creative mind: Myths and mechanisms (2nd ed.). New York : Routled.
Dacey, J. (1999). Concepts of creativity: A history. In M.A. Runco and S.R. Pritzer. Encyclopedia of Creativity, Vol. I. Elsevier.
De Bono, E. (1970). Lateral thinking: creativity step by step. New York: Harper & Row.
Feist, G. J. (1998). A meta-analysis of the impact of personality on scientific and artistic creativity. Personality and Social Psychological Review, 2, pp. 290-309.
Finke, R., Ward, T.B. & Smith, S. M. (1992). Creative cognition: Theory, research, and applications. Cambridge, MA : MIT Press.
Flaherty, A.W. (2005). Frototemporal and dopaminergic control of idea generation and creative drive. J Comp Neurol, 493(1), pp. 147–53.
Furnham, A., Batey, M., Anand, K. & Manfield, J. (2008). Personality, hypomania, intelligence and creativity. Personality and Individual Differences, 44, pp. 1060-1069.
Gladwell, M. (2008). Outliers: The Story of Success. New York: Little, Brown and Company.
Guilford, J.P. (1950). Creativity. American Psychologist, 5 (9), pp. 444–454.
Guilford, J.P. (1967). The nature of human intelligence. New York: McGraw-Hill.Rajaei, H.E. (n.d.). The concept of creativity. Retrieved from https://www.academia. edu/5526802/The_concept_of_creativity
Helmholtz, H. v. L. (1896). Vorträge und Reden (5th ed.). Friederich Vieweg und Sohn.
Jamison, Kay Redfield. (1993). Touched with fire: Manic-depressive illness and the artistic temperament. New York: The Free Press.
Heilman, K.M., Nadeau, S.E. & Beversdorf, D.Q. (2003). Creative innovation: Possible brain mechanisms. Neurocase. Retrieved from http://neurology.med.ohio-state.edu/ cognitivelab/CreativityMechanisms. pdf
Phillips, J. M., & Gully, S. M. (2011). Organizational behavior: Tools for success. Mason, OH: South-Western/ Cengage Learning.
Phillips, J. M., & Gully, S. M. (2012). Organizational behavior: Tools for success (1st ed.). South-Western/ Cengage Learning
Poincaré, H. (1908/1952). Mathematical creation. In B. Ghiselin (Ed.), The Creative process: A symposium. Mentor. New York.
Stephen. (2014). Theory of Creative Process. Ripper design and multimedia. Retrieved from www.ripperdesignandmultimedia. com/category/theory-of-creativity/ Published March 27, 2014 /By Stephen.
Roberts, M. (2012). Creativity ‘closely entwined with mental illness. Retrieved from http://www.bbc.co.uk/news/ health-19959565. 16 October 2012.
Royal Thai Embassy, Washington D.C., Office of Science and Technology. (2012). การศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างความคิด สร้างสรรค์กับอาการป่วยทางจิต. Retrieved from http://www.ostc.thaiembdc.org/test2012/ stnews_Nov12_3
Runco, M.A. (2007). Creativity: Theories and themes: Research, development, and practice. London: Elsevier Academic Press.
Runco, M.A. & Albert, R. S. (2010). Creativity research. In J.C. Kaufman and R.J. Sternberg. The Cambridge handbook of creativity. Cambridge University Press.
Schawlow, A. (1982, Fall). Going for the gaps. Stanford Magazine, p. 42.
Sternberg, R.J. (2001). What is the common thread of creativity? American Psychologist, 56, pp. 360-362. Sternberg, R.J., & Lubart, T.I. (1995). Defying the crowd: Cultivating creativity in a culture of conformity. New York: Free Press.
Torrance, E.P. (1974). Torrance tests of creative thinking. Bensenville, IL: Scholastic Testing Service, Inc.
Wallach, M.A. and Kogan, N. (1965). Modes of thinking in your children: A study of the creativity-intelligence distinction. New York: Holt, Rinerhart & Winston.
Wallas, G. (1926). The art of thought. New York: Harcourt Brace and World. Weisberg, R. W. (1993). Creativity: Beyond the myth of genius. New York: W.H. Freeman.
อารี หลวงนา และคณะ. (2553). การส่งเสริมนวัตกรรม เครือข่ายการเรียนรู้ของครูและบุคลากรทาง การศึกษาเพื่อพัฒนาคุณภาพผู้เรียนด้านทักษะ การคิดในจังหวัดอุบลราชธานี ระยะที่ 2 คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฎอุบลราชธานี (รายงานผลการวิจัย). อุบลราชธานี: มหาวิทยาลัยราชภัฎอุบลราชธานี.
Akello, K.J. (2005). Developing young children’s creative writing ability in English as a second language in a Primary English Medium School in Karachi, Pakistan (Master’s dissertation, Aga Khan University, Karachi, Pakistan). Retrieved from http://ecommons.aku.edu/theses_ dissertations/276/
Batey, M. & Furnham, A. (2006). Creativity, intelligence and personality: A critical review of the scattered literature. Genetic, Social, and General Psychology Monographs,132, pp. 355-429.
Baron, F. (1969). Creative person and creative process. New York: Holt, Rinehart & Winston.
Boden, M.A. (2004). The creative mind: Myths and mechanisms (2nd ed.). New York : Routled.
Dacey, J. (1999). Concepts of creativity: A history. In M.A. Runco and S.R. Pritzer. Encyclopedia of Creativity, Vol. I. Elsevier.
De Bono, E. (1970). Lateral thinking: creativity step by step. New York: Harper & Row.
Feist, G. J. (1998). A meta-analysis of the impact of personality on scientific and artistic creativity. Personality and Social Psychological Review, 2, pp. 290-309.
Finke, R., Ward, T.B. & Smith, S. M. (1992). Creative cognition: Theory, research, and applications. Cambridge, MA : MIT Press.
Flaherty, A.W. (2005). Frototemporal and dopaminergic control of idea generation and creative drive. J Comp Neurol, 493(1), pp. 147–53.
Furnham, A., Batey, M., Anand, K. & Manfield, J. (2008). Personality, hypomania, intelligence and creativity. Personality and Individual Differences, 44, pp. 1060-1069.
Gladwell, M. (2008). Outliers: The Story of Success. New York: Little, Brown and Company.
Guilford, J.P. (1950). Creativity. American Psychologist, 5 (9), pp. 444–454.
Guilford, J.P. (1967). The nature of human intelligence. New York: McGraw-Hill.Rajaei, H.E. (n.d.). The concept of creativity. Retrieved from https://www.academia. edu/5526802/The_concept_of_creativity
Helmholtz, H. v. L. (1896). Vorträge und Reden (5th ed.). Friederich Vieweg und Sohn.
Jamison, Kay Redfield. (1993). Touched with fire: Manic-depressive illness and the artistic temperament. New York: The Free Press.
Heilman, K.M., Nadeau, S.E. & Beversdorf, D.Q. (2003). Creative innovation: Possible brain mechanisms. Neurocase. Retrieved from http://neurology.med.ohio-state.edu/ cognitivelab/CreativityMechanisms. pdf
Phillips, J. M., & Gully, S. M. (2011). Organizational behavior: Tools for success. Mason, OH: South-Western/ Cengage Learning.
Phillips, J. M., & Gully, S. M. (2012). Organizational behavior: Tools for success (1st ed.). South-Western/ Cengage Learning
Poincaré, H. (1908/1952). Mathematical creation. In B. Ghiselin (Ed.), The Creative process: A symposium. Mentor. New York.
Stephen. (2014). Theory of Creative Process. Ripper design and multimedia. Retrieved from www.ripperdesignandmultimedia. com/category/theory-of-creativity/ Published March 27, 2014 /By Stephen.
Roberts, M. (2012). Creativity ‘closely entwined with mental illness. Retrieved from http://www.bbc.co.uk/news/ health-19959565. 16 October 2012.
Royal Thai Embassy, Washington D.C., Office of Science and Technology. (2012). การศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างความคิด สร้างสรรค์กับอาการป่วยทางจิต. Retrieved from http://www.ostc.thaiembdc.org/test2012/ stnews_Nov12_3
Runco, M.A. (2007). Creativity: Theories and themes: Research, development, and practice. London: Elsevier Academic Press.
Runco, M.A. & Albert, R. S. (2010). Creativity research. In J.C. Kaufman and R.J. Sternberg. The Cambridge handbook of creativity. Cambridge University Press.
Schawlow, A. (1982, Fall). Going for the gaps. Stanford Magazine, p. 42.
Sternberg, R.J. (2001). What is the common thread of creativity? American Psychologist, 56, pp. 360-362. Sternberg, R.J., & Lubart, T.I. (1995). Defying the crowd: Cultivating creativity in a culture of conformity. New York: Free Press.
Torrance, E.P. (1974). Torrance tests of creative thinking. Bensenville, IL: Scholastic Testing Service, Inc.
Wallach, M.A. and Kogan, N. (1965). Modes of thinking in your children: A study of the creativity-intelligence distinction. New York: Holt, Rinerhart & Winston.
Wallas, G. (1926). The art of thought. New York: Harcourt Brace and World. Weisberg, R. W. (1993). Creativity: Beyond the myth of genius. New York: W.H. Freeman.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
2014-12-01
รูปแบบการอ้างอิง
ศาสตรภัทร ด. (2014). การคิดสร้างสรรค์. วารสารสุขภาพกับการจัดการสุขภาพ, 1(1), 10–23. สืบค้น จาก https://he01.tci-thaijo.org/index.php/slc/article/view/221813
ฉบับ
ประเภทบทความ
บทความวิชาการ
