การจัดการความเสี่ยงด้านการยศาสตร์สำหรับงานประกอบชิ้นส่วนจักรเย็บผ้า

ผู้แต่ง

  • แววตา วงค์คม บริษัท เบอร์นิน่า (ไทยแลนด์) จำกัด นิคมอุตสาหกรรมภาคเหนือ ลำพูน
  • สุดาว เลิศวิสุทธิไพบูลย์ สาขาวิชาวิทยาศาสตร์สุขภาพ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช
  • ศริศักดิ์ สุนทรไชย สาขาวิชาวิทยาศาสตร์สุขภาพ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช

คำสำคัญ:

การยศาสตร์, การจัดการความเสี่ยง, งานประกอบชิ้นส่วนจักรเย็บผ้า

บทคัดย่อ

อุตสาหกรรมจักรเย็บผ้ามีกระบวนการผลิตที่มีความเสี่ยงด้านการยศาสตร์โดยเฉพาะงานประกอบชิ้นส่วนจักร เย็บผ้า ซึ่งอาจส่งผลให้ผู้ปฏิบัติงานมีความเสี่ยงต่อการบาดเจ็บแบบสะสมเรื้อรัง และนำไปสู่ความผิดปกติของระบบ กล้ามเนื้อและกระดูกโครงร่างจากการทำงาน การศึกษาเชิงพรรณนานี้ จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ประเมินความเสี่ยง ด้านการยศาสตร์สำหรับงานประกอบชิ้นส่วนจักรเย็บผ้าด้วย RULA และ NIOSH lifting equation และ 2) พัฒนา แนวทางการจัดการความเสี่ยงด้านการยศาสตร์ วิธีการศึกษาดำเนินการโดยการศึกษารวบรวมข้อมูลจากงานประกอบ ชิ้นส่วนจักรเย็บผ้า ได้แก่ ข้อมูลเกี่ยวกับกระบวนการผลิต สถานีงาน ลักษณะงาน และท่าทางในการทำงาน การทบทวน ทฤษฎีและวรรณกรรมที่เกี่ยวข้องในการประเมินความเสี่ยงด้านการยศาสตร์ จากนั้นได้ดำเนินการประเมินเบื้องต้นทาง ด้านการยศาสตร์ด้วยแบบสอบถามความเมื่อยล้าจากการทำงานของพนักงานประกอบจักรเย็บผ้าจำนวน 97 คน แยก ตามส่วนของร่างกาย นำข้อมูลมาวิเคราะห์โดยใช้สถิติเชิงพรรณนาในกลุ่มตัวอย่างจำนวน 16 คน แล้วดำเนินการ ประเมินความเสี่ยงด้วย RULA และ NIOSH lifting equation เพื่อเสนอแนวทางการจัดการความเสี่ยงทางด้าน การยศาสตร์ต่อไป จากการศึกษาพบว่า 1) การประเมินท่าทางการทำงานโดยใช้ RULA มีคะแนนความเสี่ยงระดับที่ ยอมรับไม่ได้ 10 งาน จาก 27 งาน (ร้อยละ 37) และการประเมินน้ำหนักที่ยกโดยใช้ NIOSH lifting equation มีค่า ขีดจำกัดของน้ำหนักที่แนะนำ (RWL) ซึ่งเป็นค่าน้ำหนักที่เหมาะสมในการวางกล่องงานบนพาเลท 9.05 กิโลกรัม และ การวางกล่องงานลงบนพื้น 8.92 กิโลกรัม ซึ่งต่ำกว่าน้ำหนักกล่องที่พนักงานต้องยกจริง คือ 22 กิโลกรัม 2) การเสนอ แนะแนวทางเพื่อจัดการความเสี่ยง โดยมีการติดตามตรวจสอบการดำเนินงานจากท่าทางการทำงาน ประเมินด้วย RULA หรือ NIOSH lifting index และวัดผลการประเมินด้วยแบบสอบถามความเมื่อยล้าจากการทำงานอีกครั้งหลังการปรับปรุง

เอกสารอ้างอิง

กระทรวงแรงงาน, สำนักงานกองทุนเงินทดแทนสำนักงาน ประกันสังคม. (2558). สืบค้นจาก http://www. sso.go.th/wpr/uploads/uploadImages/file57/ table032557.html

ปีติ พูนไชยศรี. (2551). หน่วยที่ 1 ความรู้เกี่ยวกับ การยศาสตร์. ใน เอกสารการสอนชุดวิชาการยศาสตร์. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์บริษัทร้อยสิบเอ็ดธุรกิจ.

สสิธร เทพตระการพร. (2556). การยศาสตร์อาชีวอนามัย (พิมพ์ครั้งที่ 1). กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหาวิทยาลัย ธรรมศาสตร์.

สืบศักดิ์ นันทวานิช. (2558). การยกและเคลื่อนย้ายวัสดุ ด้วยแรงงานกายตามหลักการยศาสตร์ [ซีดี]. กรุงเทพ ฯ: สถาบันส่งเสริมความปลอดภัย อาชีวอนามัยและสภาพแวดล้อมในการทำงาน (องค์การมหาชน)

สุดาว เลิศวิสุทธิไพบูลย์. (2558). เทคนิคการยกของตาม หลักการยศาสตร์. ใน ฐานข้อมูลการจัดการ ความรู้ สาขาวิชาวิทยาศาสตร์สุขภาพ ด้าน อาชีวอนามัยและความปลอดภัย. สืบค้นจาก http://healthsci.stou.ac.th/UploadedFile

สุดธิดา กรุงไกรวงศ์. (2551). หน่วยที่ 14 การบ่งชี้และ วิเคราะห์งานด้านการยศาสตร์เพื่อปรับปรุงสภาพ การทำงาน.ใน เอกสารการสอนชุดวิชาการยศาสตร์. นนทบุรี: โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.

Singh, J., Lal, H., Kocher, G. (2012). Musculoskeletal disorder risk assessment in small scale forging industry by using RULA method. Int J Engineering Adv Technol, 5, pp. 514–8.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2015-12-01

รูปแบบการอ้างอิง

วงค์คม แ., เลิศวิสุทธิไพบูลย์ ส., & สุนทรไชย ศ. (2015). การจัดการความเสี่ยงด้านการยศาสตร์สำหรับงานประกอบชิ้นส่วนจักรเย็บผ้า. วารสารสุขภาพกับการจัดการสุขภาพ, 2(3), 7–17. สืบค้น จาก https://he01.tci-thaijo.org/index.php/slc/article/view/221650

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิชาการ