บทบาทพยาบาลกับการสร้างความเข้มแข็งอดทนของผู้สูงอายุที่พักอาศัยใน ศูนย์พัฒนาการจัดสวัสดิการสังคมโดยประยุกต์ใช้ทฤษฏีความสามารถแห่งตน
คำสำคัญ:
ความเข้มแข็งอดทนของผู้สูงอายุ, สวัสดิการสังคมของผู้สูงอายุ, การประยุกต์ใช้ทฤษฎีความสามารถแห่งตนบทคัดย่อ
มีผู้สูงอายุไทยจำนวน 1,317 คน ที่เข้ารับบริการที่พักอาศัยในศูนย์พัฒนาการจัดสวัสดิการสังคม 12 แห่ง ทั่วประเทศ สาเหตุส่วนใหญ่ที่เข้ารับบริการ คือ ความยากจน การไม่มีที่อยู่อาศัย ขาดผู้ดูแลอุปการะ ผู้สูงอายุที่เกิดข้อ ขัดแย้งกับสมาชิกในครอบครัวก่อให้เกิดความทุกข์ยากทั้งทางร่างกายและจิตใจอันเป็นเหตุให้ไม่สามารถอาศัยอยู่กับ ครอบครัวได้ เป็นต้น เมื่อเข้ารับบริการแล้วต้องปรับตัวในการดำรงชีวิตกับสิ่งแวดล้อมใหม่ เช่น การปรับตัวต่อเพื่อนใหม่ สถานที่ใหม่ คนดูแลใหม่ การดำรงชีวิตแบบใหม่ การหย่าขาดกับสิ่งแวดล้อมแบบเดิม การห่างไกลครอบครัว บางราย เข้าใจว่าตนเองกำลังถูกลูกหลานทอดทิ้งเกิดอาการน้อยใจ เห็นคุณค่าตนเองลดลง เกิดภาวะเหงา ซึมเศร้า และโรคประจำตัวกำเริบถี่ขึ้น ซึ่งอาการเหล่านี้ก่อให้เกิดผลกระทบด้านลบกับผู้สูงอายุ อาการดังกล่าวจึงถูกเรียกว่า “การไม่มีความเข้มแข็งอดทน” เพื่อให้การดูแลแบบองค์รวมที่สมบูรณ์ตามบทบาทพยาบาล บทความนี้จึงมุ่งเสนอบทบาท พยาบาลในการสร้างความเข้มแข็งอดทนต่อผู้สูงอายุซึ่งเป็นเสมือนภูมิคุ้มกันร่างกายและจิตสังคมในผู้สูงอายุไว้ 3 บทบาท ได้แก่ 1) บทบาทการประเมินสภาพและค้นหาปัจจัยที่สัมพันธ์กับความเข้มแข็งอดทนของผู้สูงอายุ 2) บทบาท การประยุกต์ใช้ทฤษฏีความสามารถแห่งตนสำหรับการสร้างความเข็มแข็งอดทนแก่ผู้สูงอายุ 3) บทบาทการจัดการ ผลลัพธ์ทางการพยาบาลและการเชิดชูความเป็นวิชาชีพให้เด่นชัด
เอกสารอ้างอิง
ชัชวาล วงค์สารี และศุภลักษณ์ พื้นทอง. (2561). ภาวะ สมองเสื่อมในผู้สูงอายุ: การพยาบาลและการดูแล ญาติผู้ดูแล. วารสาร มฉก. วิชาการ. 22(3), 166 - 179.
ชัชวาล วงค์สารี. (2561). สถานการณ์ของผู้สูงอายุที่มี ภาวะสมองเสื่อมในประเทศไทย: ประเด็นและแนว โน้มการดูแลทางการพยาบาล. วารสารฉบับ วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยอีสเทิร์น เอเชีย. 1(1), 47 - 58.
ชัชวาล วงค์สารี. (2560). ผลกระทบหลังการเกิดภาวะ สมองเสื่อมกับผู้สูงอายุในประเทศไทย. วารสาร มหาวิทยาลัยคริสเตียน. 23(3), 680 - 689.
ชัชวาล วงค์สารี. (2558). การให้การพยาบาลผู้ป่วยฟอก เลือดด้วยเครื่องไตเทียมด้วยการสอนสุขภาพ. วารสารฉบับวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีมหาวิทยาลัย อีสเทิร์นเอเชีย. 9(1), 15 - 24.
ชัชวาล วงค์สารี. (2559). บทบาทพยาบาลกับการดูแล ผู้ป่วยโรคเรื้อรังที่มีปัญหาเพศสัมพันธ์. วารสาร มหาวิทยาลัยคริสเตียน. 22 (2), 128 - 136.
บรรลุ ศิริพานิช. (2560). รายงานสถานการณ์ผู้สูงอายุไทย ประจำปี พ.ศ. 2560. นิธิสถาบันวิจัยและพัฒนา ผู้สูงอายุไทย กรุงเทพฯ: บริษัท โรงพิมพ์เดือนตุลา จำกัด.
ผกาพันธ์ุ วุฒิลักษณ์. (2541). ความสัมพันธ์ระหว่างความ ยุ่งยากประจำวันกับความเข้มแข็งอดทนของ อาจารย์มหาวิทยาลัยเชียงใหม่. มหาวิทยาลัย เชียงใหม่.
มูลนิธิสถาบันวิจัยและพัฒนาผู้สูงอายุไทย. (2557). รายงานการสังเคราะห์ระบบการดูแลผู้สูงอายุ ในระยะยาวสำหรับประเทศไทย. กรุงเทพฯ: ที คิว พี.
ภพธรรม วิชาดี, วารี กังใจ และสหัทยา รัตนจรณะ. (2560). ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับความเข้มแข็ง อดทนของผู้สูงอายุที่พักอาศัยในศูนย์พัฒนาการจัด สวัสดิการสังคมผู้สูงอายุ. การประชุมวิชาการและ นำเสนอผลงานวิจัยระดับชาติ ราชธานีวิชาการ ครั้งที่ 2 วันที่ 26 - 27 พฤษภาคม พ.ศ. 2560: มหาวิทยาลัยราชธานี อุบลราชธานี.
ศิริพันธุ์ สาสัตย์. (2554). การพยาบาลผู้สูงอายุ: ปัญหา ที่พบบ่อยและแนวทางในการดูแล. (พมิ พ์ครั้งที่ 3). กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
สมจิต หนุเจริญกุล และอรสา พันธ์ภักดี. (2553). การปฏิบัติการพยาบาลขั้นสูง: บูรณาการสู่การ ปฏิบัติ. สภาการพยาบาล นนทบุรี:จุดทอง การพิมพ์.
สิริลักษณ์ โสมานุสรณ์. (2557). ความต้องการการดูแล ในระยะสุดท้ายของผู้สูงอายุในสถานสงเคราะห์ คนชรา. วารสารพยาบาลสงขลานครินทร์. 34(1), 71 - 88.
สายพิณ ยอดกุล และจิตภินันท์ ศรีจักรโครต. (2555). ปัจจัยทำนายภาวะซึมเศร้าในผู้สูงอายุโรคเรื้อรัง ที่เข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลบุรีรัมย์. วารสาร สมาคมพยาบาลภาคตะวันออกเฉียงเหนือ. 3(3), 50 -57.
สำนักงานสถิติแห่งชาติ. (2558). ความคิดเห็นของ ประชาชน. สืบค้นเมื่อ 20 มิถุนายน 2561 จาก http://www.nso.go.th/sites/2014.
ลัญชนา พิมพ์พันธ์ชัยบูรณ์. (2559). ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อ ความหว้าเหว่ของผู้สูงอายุในศูนย์พัฒนาการจัด สวัสดิการสังคมผู้สูงอายุ. (วิทยานิพนธ์ พยาบาลศาสตร มหาบัณฑิต สาขาการพยาบาลผู้สูงอายุ). ชลบุรี: มหาวิทยาลัยบูรพา.
อินทุกานต์ กุลไวย. (2552). ความสัมพันธ์ระหว่างความ เข้มแข็งอดทน การสนับสนุนทางสังคมกับความ สามารถในการดูแลตนเองของผู้สูงอายุ. (วิทยานิพนธ์ พยาบาลศาสตรมหาบัณฑิต สาขาการพยาบาล สุขภาพจิตและจิตเวช). ปทุมธานี: มหาวิทยาลัย ธรรมศาสตร์.
American Association for Geriatric Psychiatry. (2015). Beat Depression to Stay Healthier and Live Longer, A Guide for Older Adults and Their Families. Retrieved June 20, 2018, from: http://www.aagpgpa.org.
Bandura, (1978). The self-system in reciprocal determinism. American Psychologist. 33(4), 344 - 358.
Beigi, M., & Shirmohammadi, M. (2011). Effects of an emotional intelligence training program on service quality of bank branches. Managing Service Quality: An International Journal. 21(5), 552 - 567.
Herth, K. (1990). Fostering hope in terminally - ill people. Journal of advanced nursing. 15(11), 1250 - 1259.
House, J. S. (1981). Work stress and social support. London: Addition Wesley.
Kobasa, S. C. (1979). Stressful life events, personality, and health: an inquiry into hardiness. Journal of Personality Social Psychology. 37(1), 1 - 11.
Kobasa, S. C. (1982). The hardy personality: Toward a social psychology of stress and health. Journal of Personality Social Psychology. 59(4), 747 - 769.
Kobasa, S. C., Maddi, S. R., & Courington, S.(1981). Personality and constitution as mediator in The stress - illness relationship. Journal of Health and Social Behavior. 22(6), 368 - 378
Kobasa, S. C., Maddi, S. R., & Kahn, S. (1982). Hardiness and health: a prospective study. Journal of personality and social psychology. 42(1), 168.
Kobasa, S. C. O., Maddi, S. R., Puccetti, M. C., & Zola, M. A. (1985). Effectiveness of hardiness, exercise and social support as resources against illness. Journal of psychosomatic research. 29(5), 525 - 533.
Miller, C. A. (2004). Nursing for wellness in older adults: Theory and practice. (6th ed). Lippincott Williams & Wilkins.
Pollock, S. E. (1986). Human responses to chronic illness: Physiologic and psychosocial adaptation. Nursing and Health. 12(3), 179- 186.
Zamani, S. N., Bahrainian, S. A., & Ashrafi, S. (2015). Impresment Spiritual Intelligence on the Quality of life and Psychological well being among the elderly living nursing home in bandar abbas. Iranian Journal of Geriatric Nursing. 1(4), 82 - 94.
