บทบาทพยาบาลชุมชนในการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม การบริโภคอาหารในผู้ที่เป็นโรคเบาหวาน
คำสำคัญ:
พยาบาลชุมชน , พฤติกรรมการบริโภคอาหาร , ผู้ที่เป็นโรคเบาหวานบทคัดย่อ
โรคเบาหวานเป็นปัญหาสาธารณสุขที่สำคัญทั่วโลก ผู้ที่เป็นโรคเบาหวานต้องควบคุมระดับน้ำตาลและน้ำหนักตัวเพื่อชะลอการเกิดภาวะแทรกซ้อน การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการบริโภคอาหารเป็นวิธีที่แนะนำและมีประสิทธิภาพ พยาบาลชุมชนมีบทบาทสำคัญในการดูแลผู้ที่เป็นโรคเบาหวานซึ่งแต่ละชุมชนจะมีความแตกต่างกันทางวัฒนธรรม นอกจากนั้นผู้ที่เป็นโรคเบาหวานแต่ละบุคคลจะมีความพร้อมในการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการบริโภคแตกต่างกัน พยาบาลชุมชนควรให้คำแนะนำเกี่ยวกับการส่งเสริมให้ผู้ที่เป็นเบาหวานมีพฤติกรรมบริโภคอาหารที่เหมาะสม ร่วมกับคำนึงถึงความต้องการของผู้ที่เป็นโรคเบาหวานโดยประยุกต์ใช้ทฤษฎีระยะการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม
บทความวิชาการนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อนำเสนอบทบาทพยาบาลชุมชนในการดูแลผู้ที่เป็นโรคเบาหวานให้มีพฤติกรรมการบริโภคอาหารที่เหมาะสม โดยประยุกต์ใช้ทฤษฎีขั้นตอนการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรม นำไปสู่การควบคุมระดับน้ำตาล ส่งผลให้มีคุณภาพชีวิตที่ดีต่อไป
เอกสารอ้างอิง
ประทุม สร้อยวงค์. การพยาบาลผู้ป่วยโรคเบาหวาน. ใน: ประทุม สร้อยวงค์, บรรณาธิการ. การพยาบาลอายุรศาสตร์. (พิมพ์ครั้งที่ 2). เชียงใหม่: เอ็น.พี.ที.ปริ้นติ้ง; 2564.
World Health Organization. Diabetes: Key facts [Internet]. 2023 [cited 28 June 2024]. Available from: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/diabetes.
International Diabetes Federation. Diabetes Facts and Figures [Internet]. [cited 28 June 2024]. Available from: https://idf.org/about-diabetes/diabetes-facts-figures/.
กองโรคไม่ติดต่อ กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. รายงานประจำปี 2565 กองโรคไม่ติดต่อ. กรุงเทพฯ: อักษรกราฟฟิคแอนด์ดีไซน์; 2565.
Tabák AG, Herder C, Rathmann W, Brunner EJ, Kivimäki M. Prediabetes: a high-risk state for diabetes development. The Lancet. 2012; 379(9833): 2279-90. Available from https://doi.org/10.1016/S0140-6736(12)60283-9.
สมาคมโรคเบาหวานแห่งประเทศไทย ในพระราชูปถมภ์สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี. แนวทางเวชปฏิบัติสำหรับโรคเบาหวาน 2566. กรุงเทพฯ: บริษัทศรีเมืองการพิมพ์ จำกัด; 2566.
Alam S, Hasan MK, Neaz S, Hussain N, Hossain MF, Rahman T. Diabetes Mellitus: Insights from Epidemiology, Biochemistry, Risk Factors, Diagnosis, Complications and Comprehensive Management. Diabetology [Internet]. 2021 [cited 30 June 2024]; 2(2): 36-50. Available from: https://doi.org/10.3390/diabetology2020004.
Hussein WN, Mohammed ZM, Mohammed AN. Identifying risk factors associated with type 2 diabetes based on data analysis. Measurement sensors. 2022; 24:1-5. Available from: https://doi.org/10.1016/j.measen.2022.100543.
American Diabetes Association. Standards of Care in Diabetes—2024. Diabetes Care. 2024 [Internet]. 2024 [cited 29 June 2024]; 47: 1-328. Available from: https://doi.org/10.2337/dc24-SINT.
Mongkolsucharitkul P, Surawit A, Manosan T, Ophakas S, Suta S, Pinsawas B, et al. Metabolic and genetic risk factors associated with pre-diabetes and type 2 diabetes in Thai healthcare employees: A long-term study from the Siriraj Health (SIH) cohort study. PLOS ONE [Internet]. 2024 [cited 29 June 2024]; 19(6): 1-21. Available from: https://doi.org/10.1371/journal.pone.0303085.
Tham KW, Abdul Ghani R, Cua SC, Deerochanawong C, Fojas M, Hocking S, et al. Obesity in South and Southeast Asia—A new consensus on care and management. Obesity Reviews [Internet]. 2023 [cited 30 June 2024]; 24(2): 1-43. Available from: https://doi.org/10.1111/obr.13520.
นพวรรณ เปียซื่อ. การพยาบาลอนามัยชุมชน: นโยบายและทฤษฎีสู่การปฏิบัติ. (พิมพ์ครั้งที่ 2). นครปฐม: มหาวิทยาลัยมหิดล; 2565.
เกษแก้ว เสียงเพราะ. ทฤษฎี เทคนิคการพัฒนาพฤติกรรมสุขภาพและการประยุกต์ใช้ในงานสาธารณสุข. (พิมพ์ครั้งที่ 1). กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย; 2563.
นพมาศ ศรีเพชวรรณดี. การบริการอนามัยครอบครัว. (พิมพ์ครั้งที่ 1). เชียงใหม่: เอ็น พี ที ปริ้นติ้ง; 2564.
ภทพร บวรทิพย์ และกฤตธีรา เพียรรักษ์การ. บทบาทพยาบลชุมชนในการใช้เทคโนโลยีดูแลสุขภาพผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูง ยุคไทยแลนด์ 4.0. วารสารสมาคมพยาบาลแห่งประเทศไทยฯ สาขาภาคเหนือ 2562;25(1):14-22.
ศิริรัตน์ ปานอุทัย, จิราภรณ์ เตชะอุดมเดช, ชมพูนุท ศรีรัตน์, และนิพนธ์ ธีรอำพน. การพัฒนา “กระติ๊บข้าว” สำหรับควบคุมปริมาณการบริโภคในผู้ที่เป็นโรคเบาหวาน. พยาบาลสาร 2562;46(3):94-105.
จารุวรรณ หมั่นมี, สถิต นิรมิตมหาปัญญาม องอาจ สิกขมาน, และหทยา สีทอง. การพัฒนารูปแบบการให้ความรู้ด้านโภชนาการโดยใช้เทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดของผู้ป่วยเบาหวาน. วารสารกรมแพทย์ 2564; 46(1): 52-63.
ภัสราภรณ์ ทองภูธรณ์ และสุวลี โล่วิรกรณ์. พฤติกรรมการบริโภคอาหารของผู้ป่วยเบาหวานที่ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดไม่ได้ที่มารับบริการคลินิกเบาหวาน โรงพยาบาลกุดจับ จังหวัดอุดรธานี. วารสารวิจัยสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น 2563; 13(1): 22-32.
Silver DT, Pekari TB. A Review of Intermittent Fasting as a Treatment for Type 2 Diabetes Mellitus. Medical Journal [Internet]. 2023 [cited 27 June 2024]: 65-71. Available from: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/37042508/.
Chen L, Tian FY, Hu XH, Wu JW, Xu WD, Huang Q. Intermittent fasting in type 2 diabetes: from fundamental science to clinical applications. Eur Rev Med Pharmacol Sci. 2023;27(1): 333-51.
กรวิชญ์ ศรีประเสริฐ, ศิวพร อึ้งวัฒนา, และเดชา ทำดี. ผลของโปรแกรมการจัดการตนเองผ่านการพยาบาลทางไกลต่อพฤติกรรมสุขภาพของผู้ที่มีภาวะเบาหวานควบคุมไม่ได้ในชุมชน. พยาบาลสาร มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ 2566;50(3):99-115.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2024 สมาคมพยาบาลแห่งประเทศไทยฯ สาขาภาคเหนือ
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของสมาคมพยาบาลแห่งประเทศไทยฯ สาขาภาคเหนือ
เนื้อหาและข้อคิดเห็นใดๆ ที่ตีพิมพ์ในวารสารสมาคมพยาบาลฯ ถือเป็นความรับผิดชอบของผู้เขียนเท่านั้น ผู้เขียนบทความต้องศึกษารายละเอียดหลักเกณฑ์การจัดทำต้นฉบับตามที่วารสารกำหนด และเนื้อหาส่วนภาษาอังกฤษต้องได้รับการตรวจสอบจากเจ้าของภาษามาแล้ว
