ความสัมพันธ์ระหว่างความฉลาดทางสุขภาพจิตกับความเครียดของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้านในช่วงการระบาด โรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019
คำสำคัญ:
การระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019, ความฉลาดทางสุขภาพจิต, ความเครียด, อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้านบทคัดย่อ
การวิจัยเชิงสำรวจนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาระดับและความความสัมพันธ์ระหว่างความฉลาดทางสุขภาพจิตกับความเครียดของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้านในช่วงการระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 กลุ่มตัวอย่างเป็นอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้านในจังหวัดอุบลราชธานี จำนวน 107 คน คัดเลือกกลุ่มตัวอย่างโดยใช้วิธีการสุ่มกลุ่มตัวอย่างแบบชั้นภูมิ เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ประกอบด้วย แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคล แบบประเมินความฉลาดทางสุขภาพจิตและแบบประเมินความเครียด ค่าความเชื่อมั่นเท่ากับ 0.81 และ 0.85 ตามลำดับ รวบรวมข้อมูลในเดือนสิงหาคม 2565 วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนาและสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์สเปียร์แมน
ผลการศึกษาพบว่า กลุ่มตัวอย่างมีความฉลาดทางสุขภาพจิตด้านความรู้เกี่ยวกับสุขภาพจิตและความผิดปกติทางจิตอยู่ในระดับดีมาก (ร้อยละ 56.1) ด้านความเชื่อเกี่ยวกับสุขภาพจิตและความผิดปกติทางจิต และ ด้านความสามารถในการรับรู้ปัญหา การป้องกัน และการจัดการปัญหาทางจิต อยู่ในระดับดี (ร้อยละ 85.0 และ ร้อยละ 51.4 ตามลำดับ) โดยมีความเครียดอยู่ในระดับปานกลาง (ร้อยละ 63.6) และพบว่าความฉลาดทางสุขภาพจิตมีความสัมพันธ์เชิงลบกับความเครียดอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 (r = -.315)
ดังนั้นสถานบริการสุขภาพจึงควรจัดให้มีคลินิกให้คำปรึกษาและส่งเสริมความฉลาดทางสุขภาพจิตให้กับอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้านในการรับมือกับความเครียด และมีวิธีการเผชิญความเครียดที่เหมาะสมในช่วงการแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019
เอกสารอ้างอิง
Balanzá-Martínez V, Atienza-Carbonell B, Kapczinski F, De Boni RB. Lifestyle behaviors during the COVID-19 - time to connect. Acta Psychiatr Scand. 2020;141(5):399-400.
Arslan G, Yıldırım M. Coronavirus stress, meaningful living, optimism, and depressive symptoms: a study of moderated mediation model. Aust J Psychol. 2021;73(2):113–24.
Fornili M, Petri D, Berrocal C, Fiorentino G, Ricceri F, Macciotta A, et al. Psychological distress in the academic population and its association with socio-demographic and lifestyle characteristics during COVID-19 pandemic lockdown: Results from a large multicenter Italian study. PLoS One. 2021;16(3):e0248370.
Tullius J, Beukema L. The importance of mental health literacy in times of crisis: Adolescent mental health during the COVID-19 pandemic. Eur. J. Public Health. 2021; 31(Suppl 3):164-37.
Jorm AF, Korten AE, Jacomb PA, Christensen H, Rodgers B, Pollitt P. Mental health literacy: a survey of the public’s ability to recognize mental disorders and their beliefs about the effectiveness of treatment. Med J Aust. 1997;166(4):182-86.
Jung H, von Sternberg K, Davis K. Expanding a measure of mental health literacy: Development and validation of a multicomponent mental health literacy measure. Psychiatry Res. 2016;243:278-86.
Adu P, Jurcik T, Dmitry G. Mental health literacy in Ghana: Implications for religiosity, education, and stigmatization. Transcult Psychiatry. 2021;58(4):516-31.
Wojtysiak K, Zielińska-Więczkowska H. Work in stressful conditions in medical emergency system during the COVID-19 pandemic. Med Pr. 2022;73(3):241-50.
เจนจิรา เกียรติสินทรัพย์, สาริณี โต๊ะทอง. อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน: บทบาทหน้าที่การดูแลสุขภาพจิตชุมชนในสถานการณ์การระบาดของโควิด-19. วารสารการแพทย์โรงพยาบาลอุดรธานี. 2564;29(2):314-23.
สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) พัฒนาศักยภาพ “อสม.เชี่ยวชาญสุขภาพจิต 75,032 คน” [อินเทอร์เน็ต]. กรุงเทพฯ:สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ; 2561 [เข้าถึงเมื่อ 10 กันยายน 2566]. เข้าถึงได้จาก: https://www.thaihealth.or.th/?p=253442.
Grill E. Role of the mental health professional in education and support of the medical staff. Fertil Steril. 2015;104:271–76.
จิรังกูร ณัฐรังสี, ทศา ชัยวรรณวรรต, สุจิตรา กฤติยาวรรณ, ทัศนีย์ ทิพย์สูงเนิน, และพัชรี ใจการุณ. สุขภาวะทางใจของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้านในระหว่างการแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019. วารสารสุขภาพและการศึกษาพยาบาล. 2566;29(2):1-13.
Shi LS, Xu RH, Xia Y, Chen DX, Wang D. The impact of COVID-19-related work stress on the mental health of primary healthcare workers: The mediating effects of social support and resilience. Front Psychol. 2022;12:800183.
เชษฐา แก้วพรม, โศภิณสิริ ยุทธวิสุทธ์, ลลนา ประทุม, และ อรัญญา บุญธรรม. ความฉลาดทางสุขภาพจิตของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน กรณีศึกษาสองตำบลในพื้นที่อำเภอขลุง จันทบุรี. วารสารวิจัยทางวิทยาศาสตร์สุขภาพ. 2557;8(1):10-6.
อติพร สิทธิมงคล. ความรอบรู้ทางสุขภาพจิตและภาวะกดดันด้านจิตใจในอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน [วิทยานิพนธ์ปริญญาพยาบาลศาสตรมหาบัณฑิต]. เชียงใหม่: มหาวิทยาลัยเชียงใหม่; 2566.
Fakhari A, Shalchi B, Rahimi VA, Sadeh RN, Lak E, Najafi A, et al. Mental health literacy and COVID-19 related stress: The mediating role of healthy lifestyle in Tabriz. Heliyon. 2023;9(7):e18152.
กองยุทธศาสตร์และแผนงาน กรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข. แผนพัฒนาสุขภาพจิตแห่งชาติฉบับที่ 1 (พ.ศ. 2561 – 2580). นนทบุรี: กระทรวงสาธารณสุข; 2562.
ศรีประไพ อินทร์ชัยเทพ, สิริอร พัวศิริ, มณีรัตน์ พันธุ์สวัสดิ์, ประภาศรี ทุ่งมีผล, และ วินัย รอบคอบ. การพัฒนาตัวบ่งชี้การรู้เท่าทันสุขภาพจิตสำหรับประชาชนทั่วไป. วารสารวิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนีอุตรดิตถ์. 2561;10(2):97-109.
สุวัฒน์ มหัตนิรันดร์กุล, วนิดา พุ่มไพศาลชัย, และ พิมพ์มาศ ตาปัญญา. การสร้างแบบวัดความเครียดสวนปรุง. วารสารสวนปรุง. 2540;13(3):1-20.
Marangu E, Mansouri F, Sands N, Ndetei D, Muriithi P, Wynter K, et al. Assessing mental health literacy of primary health care workers in Kenya: a cross-sectional survey. Int J Ment Health Syst. 2021;15(1):55.
จารุวรรณ ประภาสอน. การพัฒนาพลังสุขภาพจิตของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้านหลังสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคโควิด 19 ในเขตรับผิดชอบโรงพยาบาลแคนดง จังหวัดบุรีรัมย์. วารสารศูนย์อนามัยที่ 9. 2566;17(3):1108-24.
Woloshyn V, Savage M, Increasing teacher candidates’ mental health literacy and stress coping skills through an elective mental health and wellness course. Int. J. Inclusive Educ. 2020;24(9):921–35.
Kitchener BA, Jorm AF. The role of mental health first aid training in nursing education: A response to Happell, Wilson & McNamara (2015). Collegian. 2017;24(3):313–15.
Kutcher S, Wei Y, Coniglio C. Mental health literacy: Past, present, and future. Can J Psychiatry. 2016;61(3):154-58.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2023 สมาคมพยาบาลแห่งประเทศไทยฯ สาขาภาคเหนือ
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของสมาคมพยาบาลแห่งประเทศไทยฯ สาขาภาคเหนือ
เนื้อหาและข้อคิดเห็นใดๆ ที่ตีพิมพ์ในวารสารสมาคมพยาบาลฯ ถือเป็นความรับผิดชอบของผู้เขียนเท่านั้น ผู้เขียนบทความต้องศึกษารายละเอียดหลักเกณฑ์การจัดทำต้นฉบับตามที่วารสารกำหนด และเนื้อหาส่วนภาษาอังกฤษต้องได้รับการตรวจสอบจากเจ้าของภาษามาแล้ว
