การพยาบาลในผู้ป่วยที่มีภาวะกล้ามเนื้อลายสลาย
คำสำคัญ:
การพยาบาล, ภาวะกล้ามเนื้อลายสลาย, ภาวะไตวายเฉียบพลันบทคัดย่อ
ภาวะกล้ามเนื้อลายสลายเป็นกลุ่มอาการที่เกิดจากการทำลายหรือสลายตัวของเซลล์กล้ามเนื้อลายอย่างเฉียบพลัน สาเหตุส่วนใหญ่ของภาวะกล้ามเนื้อลายสลายเกิดจากการได้รับบาดเจ็บโดยตรงของกล้ามเนื้อลายผู้ป่วยจะมีระดับของครีเอทีนไคเนสในเลือดสูงมากกว่าค่าปกติ 5-10 เท่า นอกจากนี้ยังมีอาการทางคลินิก คือ ปวดกล้ามเนื้อกล้ามเนื้ออ่อนแรง และปัสสาวะสีเข้ม อาจตรวจพบไมโอโกลบินในปัสสาวะ ภาวะไตวายเฉียบพลันเป็นภาวะแทรกซ้อนที่รุนแรงจากภาวะกล้ามเนื้อลายสลาย และมีอัตราการเสียชีวิตสูง การรักษาพยาบาลอย่างรวดเร็วและเหมาะสมจะลดภาวะแทรกซ้อนโดยเฉพาะภาวะไตวายเฉียบพลันจากภาวะกล้ามเนื้อลายสลายได้บทความนี้จึงมีจุดมุ่งหมายเพื่อนำเสนอเกี่ยวกับความหมาย สาเหตุ พยาธิสรีรวิทยา อาการและอาการแสดง การวินิจฉัยการรักษา และการพยาบาลในการดูแลผู้ป่วยที่มีภาวะกล้ามเนื้อลายสลาย
เอกสารอ้างอิง
Bywaters EG. Crushing injury. Br Med J 1942;2(4273):643-6.
Nielsen FE, Cordtz JJ, Rasmussen TB, Christiansen CF. The association between rhabdomyolysis, acute kidney injury, renal replacement therapy, and mortality. Clin Epidemiol 2020;12:989-95.
Yang J, Zhou J, Wang X, Wang S, Tang Y, Yang L. Risk factors for severe acute kidney injury among patients with rhabdomyolysis. BMC Nephrol2020;21(498):1-8.
Promrat, P., Chotirosniramit, N., Chandacham, K., Jirapongjareonlap, T., Chittawatanarat, K. Effectiveness of the rhabdomyolysis treatment protocol in critically ill trauma patients at the level I trauma center. Chiang Mai Med J 2016;55(3):95-106.
Assanangkornchai, N., Akaraborworn, O., Kongkamol, C., Kaewsaengrueang, K. Characteristics of creatine kinase elevation in trauma patients and predictors of acute kidney injury. J Acute Med 2017;7(2):54-60.
Cabral, B.M.I, Edding, S.N, Portocarrero, J.P, Lerma EV. Rhabdomyolysis. Dis Mon 2020;66(8):101015.
Chavez, L.O., Leon, M., Einav, S., Varon, J. Beyond muscle destruction: a systematic review of rhabdomyolysis for clinical practice. Crit Care 2016;20(135):1-11.
Cote, D.R., Fuentes, E., Elsayes, A.H., Ross, J.J., Quraishi, S.A. A “crush” course on rhabdomyolysis: risk stratification and clinical management update for the perioperative clinician. J Anesth 2020;34(4):585-98.
Long B, Koyfman A, Gottlieb M. An evidence-based narrative review of the emergency department evaluation and management of rhabdomyolysis. Am J Emerg Med 2019;37(3):518-23.
Safari, S., Yousefifard, M., Hashemi, B., Baratloo, A., Forouzanfar, M.M., Rahmati, F., et al. The value of serum creatinekinase in predicting the risk of rhabdomyolysis-induced acute kidney injury: a systematic review and meta-analysis. Clin Exp Nephrol 2016;20(2):153-61.
Nielsen, J.S., Sally, M., Mullins, R.J., Slater, M., Groat, T., Goa, X., et al. Bicarbonate and mannitol treatment for traumatic rhabdomyolysis revisited. Am JSurg2017;213(1):73-9.
Vangstad, M., Bjornaas, M.A., Jacobsen, D. Rhabdomyolysis: a 10-year retrospective study of patients treated in a medical department. Eur J Emerg Med 2019;26(3):199-204.
Stahl, K., Rastelli, E., Schoser, B. A systematic review on the definition of rhabdomyolysis. J Neurol 2020;267(4):877-82.
กวีศักดิ์ จิตตวัฒนรัตน์. ภาวะกล้ามเนื้อสลาย. ใน กวีศักดิ์ จิตตวัฒนรัตน์, บรรณาธิการ. เวชบำบัดวิกฤตศัลยศาสตร์ในเวชปฏิบัติ(Surgical Critical Care in Practice). เชียงใหม่: ภาควิชาศัลยศาสตร์คณะแพทยศาสตร์มหาวิทยาลัยเชียงใหม่; 2560.111-18.
Michelsen, J., Cordtz, J., Liboriussen, L., Behzadi, M.T., Lbsen, M., Damholt, M.B, et al. Prevention of rhabdomyolysis-induced acute kidneyinjury- A DASAIM/DSIT clinical practice guideline. Acta Anaesthesiol Scand 2019;63:576-86.
Gail, L.B., Mary, M., Marina, M. Nursing Process, Clinical Reasoning, Nursing Diagnosis, and Evidence Based Nursing. In Betty AJ, Gail LB, Mary M, Marina M, Melody Z, editors, Nursing Diagnosis Handbook: An Evidence Based Guide to Planning Care. 12th ed. St Louis Missouri: Elsevier; 2020:1-15.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของสมาคมพยาบาลแห่งประเทศไทยฯ สาขาภาคเหนือ
เนื้อหาและข้อคิดเห็นใดๆ ที่ตีพิมพ์ในวารสารสมาคมพยาบาลฯ ถือเป็นความรับผิดชอบของผู้เขียนเท่านั้น ผู้เขียนบทความต้องศึกษารายละเอียดหลักเกณฑ์การจัดทำต้นฉบับตามที่วารสารกำหนด และเนื้อหาส่วนภาษาอังกฤษต้องได้รับการตรวจสอบจากเจ้าของภาษามาแล้ว
