การส่งเสริมการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างเดียว 6 เดือน ของมารดาวัยรุ่น: บทบาทพยาบาลในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล
คำสำคัญ:
การส่งเสริมการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างเดียว 6 เดือน มารดาวัยรุ่น บทบาทพยาบาล, บทบาทพยาบาลบทคัดย่อ
อัตราการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ของมารดาวัยรุ่นยังเป็นปัญหาสาธารณสุขทั้งในระดับประเทศและระดับโลก เนื่องจากอัตราการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ของมารดาวัยรุ่นยังต่ำกว่าเกณฑ์ที่กำหนดไว้ ทั้งนี้มีปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการตัดสินใจที่จะเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ ได้แก่ มารดาวัยรุ่น ทารก ครอบครัว สังคมและสื่อออนไลน์ การส่งเสริมให้มารดาวัยรุ่นประสบความสำเร็จในการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างเดียว เป็นบทบาทที่ท้าทายของพยาบาลที่ปฏิบัติงานในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล ดังนั้นการประยุกต์ยุทธศาสตร์การส่งเสริมสุขภาพ Ottawa Charter ประกอบด้วย 1) การสร้างนโยบายสาธารณะเพื่อสุขภาพ 2) การสร้างสรรค์สิ่งแวดล้อมที่เอื้อต่อสุขภาพ 3) การพัฒนาทักษะส่วนบุคคล 4) การเสริมสร้างชุมชนที่เข้มแข็ง และ 5) การปรับเปลี่ยนระบบบริการสุขภาพ จึงอาจเป็นแนวทางหนึ่งที่ช่วยให้การส่งเสริมการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ของมารดาวัยรุ่นประสบผลสำเร็จได้
เอกสารอ้างอิง
กรมอนามัย. นโยบายและยุทธศาสตร์การพัฒนาอนามัยการเจริญพันธุ์แห่งชาติ ฉบับที่ 2 พ ศ 2560-2569 ว่าด้วยการส่งเสริมการเกิดและการเจริญเติบโตอย่างมีคุณภาพ [ออนไลน์]. 2560 [เข้าถึงเมื่อ2563/02/14]. เข้าถึงได้จาก: http://plan.psru.ac.th/index.php?module=policy&id=225
กรมอนามัย. อัตราเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ในไทยยังต่ำ สธ.หนุน ‘Working Mom’ เลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างเดียวครบ 6 เดือน [ออนไลน์]. 2559 [เข้าถึงเมื่อ2563/02/14]. เข้าถึงได้จาก: https://www.hfocus.org/content/2015/09/10785
Leclair, E., Robert, N., Sprague, A. E. & Fleming, N. Factors Associated with Breastfeeding Initiation in Adolescent Pregnancies: A Cohort Study. Journal of Pediatric and Adolescent Gynecology. 2015;28(6):516-521.
มาลีวัลย์ เลิศสาครศิริ. การส่งเสริมการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ในมารดาวัยรุ่นหลังคลอดบทบาทพยาบาลและครอบครัว. วารสารการพยาบาลและการศึกษา 2562;12(1):1-13.
Puapompong, P., Raungrongrakot, K., Manoleratewan W., Ketsuwan, S., & Wongin, S. Teenage pregnancy and exclusive rates. Journal Medicine Association of Thailand. 2014;97(9):893-898.
มยุรา เรืองเสรี. การสนับสนุนทางสังคมและพฤติกรรมการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่จนถึงอายุ 6 เดือนของมารดาวัยรุ่นหลังคลอดในเขตรับผิดชอบโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตําบล อ.เมือง จ.อุบลราชธานี. วารสารวิจัยสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี 2560; 6(1): 37-48.
World Health Organization. Milestones in health promotion statements from global conferences [Internet]. Geneva: World Health Organization [online]. 2009 [cited 2020/02/15]. Available from: http://www.who.int/healthpromotion/milestones.pdf?ua=1
กองการพยาบาล. หนังสือบทบาทหน้าที่ของพยาบาลวิชาชีพ. ปทุมธานี: สำนักพิมพ์สื่อตะวัน; 2561.
วัลยา ธรรมพนิชวัฒน์, ศรีสุดา คล้ายคล่องจิตร และณัฐา วงศ์วุฒิสาโรช. การปฏิบัติบทบาทของพยาบาลวิชาชีพในการสร้างเสริมสุขภาพในเขตพื้นที่ภาคกลาง. วารสารพยาบาลทหารบก 2559; 17(1): 54-62.
Kanhadilok, S., McCain, N. L., McGrath, J. M., Jallo, N., Price, S. K. & Chiaranai, C. Factors associated with exclusive breastfeeding through four weeks postpartum in Thai adolescent mothers. The Journal of Perinatal Education 2016; 25(3): 150-159.
Mundagowa, P. T., Chadambuka, E., M., Chimberengwa & Mukora-Mutseyekwa, F. Determinants of exclusive breastfeeding among mothers of infants aged 6 to 12 months in Gwanda district, Zimbzbwe. International Breastfeeding Journal 2019: 14(30); 1-8.
วิโรจน์ ฉิ่งเล็ก, วารุณี เกตุอินทร์ และอัจฉราวดี ศรียะศักดิ์. ประสบการณ์การเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ในมารดาวัยรุ่นครรภ์แรก. วารสารมหาวิทยาลัยนราธิวาสราชนครินทร์ 2561; 10(1):122-132.
UNICEF and WHO. Advocacy strategy breastfeeding initiative for the best start in life. [online]. 2015 [cited2020/2/10]. Available from:https://www.unicef.org/nutrition/files/Breastfeeding_Advocacy_Strategy-2015.pdf
Lawrence, R. A. & Lawrence, R. M. Breastfeeding: A Guide for the Medical Profession (8thEdition). Philadelphia: Elsevier; 2016.
Nesbitt, S. A., Campbell, K. A., Jack, S. M., Robinson, H., Piehl, K., & Bogdan, J. C. Canadian adolescent mothers’ perceptions of influences on breastfeeding decision: A qualitative descriptive study. Bio Med Central Pregnancy & Childbirth 2012; 12:149-153.
World Health organization. Breastfeeding [online]. 2018 [cited2020/2/9]. Available from: https://www.who.int/news-room/facts-in-pictures/detail/breastfeeding
มูลนิธิศูนย์นมแม่แห่งประเทศไทย. นมแม่กับประโยชน์ทางเศรษฐกิจ [ออนไลน์]. 2557 [เข้าถึงเมื่อ 2563/03/05]. เข้าถึงได้จาก http://www.thaibreastfeeding.org/page.php?id=31
ขนิษฐวรรณ ศุภสิริเพ็ญพงศ์. ปัจจัยที่มีผลต่อการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างต่อเนื่องของมารดาวัยรุ่น. วารสารวิชาการแพทย์เขต 11 2561; 32(1):853-862.
สุภัสสร เลาะหะนะ, นิตยา สินสุกใส และวรรณา พาหุวัฒนกร. ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างเดียว 4 สัปดาห์ ในมารดาวัยรุ่นที่มีบุตรคนแรก. วารสารวิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนีกรุงเทพ 2561;34(2):36-47.
Wu, D. S., Hu, Jie, McCoy, Thomas, P., & Efird, J. T. The effects of a breastfeeding self-efficacy intervention on short-term breastfeeding outcomes among primiparous mothers in Wuhan, China. Journal of Advanced Nursing 2014;70(8):1867-79.
ขนิษฐา เมฆกมล. การส่งเสริมการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่: แนวปฏิบัติในชุมชน. วารสารเครือข่ายวิทยาลัยพยาบาลและการสาธารณสุขภาคใต้ 2561; 5(3):274-286.
สุสัณหา ยิ้มแย้ม และปานจันทร์ คนสูง. การส่งเสริมการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ในแม่วัยรุ่น. พยาบาลสาร 2562;46(1):231-242.
ดาวรรณ แพงโพธิ์, ปัญญรัตน์ ลาภวงศ์วัฒนา และณัฐกมล ชาญสาธิตพร. การเสริมสร้างพลังอำนาจของมารดาครรภ์แรกในการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่. วารสารสภากาชาดไทย 2561; 11(2): 57-77.
โครงการสุขภาพคนไทย. รุ่นประชากรไทยในอนาคต. สุขภาพคนไทย 2559 ตายดี วิถีที่เลือกได้ (หน้าที่ 32-33). นครปฐม: สถาบันวิจัยประชากรและสังคม มหาวิทยาลัยมหิดล. 2559.
ปิยะธิดา นาคะเกษียร. กฎบัตรออตตาวากับบทบาทการสร้างเสริมสุขภาพของพยาบาลวิชาชีพ. วารสารพยาบาลศาสตร์ 2558; 33(4):6-14.
สุนทร ยนต์ตระกูล, สุวิมล พุทธบุตร, รัตติยา ทองสมบูรณ์, อุมาภรณ์ กั้วสิทธิ์ และศุภวดี แถวเพีย. การพัฒนารูปแบบการส่งเสริมการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่โดยการบูรณาการแบบมีส่วนร่วมในชุมชนเครือข่ายโรงพยาบาลมหาสารคาม. วารสารวิชาการสาธารณสุข 2556; 22(6): 988-996.
พัชรินทร์ เงินทอง, กรรณิการ์ กันธะรักษา และนงลักษณ์ เฉลิมสุข. การให้ความรู้ต่อการเลี้ยงลูกด้วยนมมารดาในมารดาวัยรุ่น: การทบทวนอย่างเป็นระบบ. พยาบาลสาร 2558; 42(ฉบับพิเศษ): 57-68.
ศูนย์สร้างสรรค์งานออกแบบ (TCDC) สํานักงานบริหารและพัฒนาองค์ความรู้. เจาะเทรนด์โลก 2018 [ออนไลน์]. 2560 [เข้าถึงเมื่อ2563/03/09]. เข้าถึงได้จากhttps://web.tcdc.or.th/media/publication_lang_file/167/TREND2018-eBook-PC-SpreadPage.pdf
เจิดนภา แสงสว่าง ปาริชาต ชูประดิษฐ์ พรรณี ฉุ้นประดับ และจารุณี วาระหัส. การใช้สื่อเครือข่ายสังคมออนไลน์เพื่อส่งเสริมพฤติกรรมสุขภาพมารดาวัยรุ่นในระยะหลังคลอด. วารสารเทคโนโลยีภาคใต้ 2562; 12(1): 229-237.
ชาลี กาญจนรัตน์ และชูศักดิ์ ยืนนาน. แนวทางการพัฒนาสื่อ E-Learning สำหรับการเรียน การสอนวิชาพยาบาล ที่สามารถใช้กับอุปกรณ์ Tablet และ Smart Phone: แนวคิดสู่การปฏิบัติ. วารสารสมาคมพยาบาลแห่งประเทศไทยฯ สาขาภาคเหนือ 2559; 22(2): 45-50.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของสมาคมพยาบาลแห่งประเทศไทยฯ สาขาภาคเหนือ
เนื้อหาและข้อคิดเห็นใดๆ ที่ตีพิมพ์ในวารสารสมาคมพยาบาลฯ ถือเป็นความรับผิดชอบของผู้เขียนเท่านั้น ผู้เขียนบทความต้องศึกษารายละเอียดหลักเกณฑ์การจัดทำต้นฉบับตามที่วารสารกำหนด และเนื้อหาส่วนภาษาอังกฤษต้องได้รับการตรวจสอบจากเจ้าของภาษามาแล้ว
