การจัดการแผลเท้าเบาหวาน: บทบาทของพยาบาล
คำสำคัญ:
บทบาทของพยาบาล, แผลเท้าเบาหวาน, การจัดการบทคัดย่อ
แผลเท้าเบาหวานเป็นภาวะแทรกซ้อนที่สำคัญของผู้ป่วยเบาหวาน มีสาเหตุมาจากจากระบบ ประสาทส่วนปลายเสื่อม หลอดเลือดส่วนปลายที่เท้าตีบตัน แรงกดทับและการบาดเจ็บของเท้า รวม ถึงการติดเชื้อของผู้ป่วยเบาหวานที่ควบคุมระดับน้ำตาลได้ไม่ดี ทำให้ผู้ป่วยมีอาการชา ไม่มีความ รู้สึกเจ็บปวด เกิดภาวะเท้าผิดรูป นำปสู่การตัดขาในที่สุด ส่งผลกระทบต่อผู้ป่วยเบาหวาน ทั้งด้าน ร่างกายและจิตใจ คุณภาพชีวิตลดลง และเพิ่มภาระการดูแลของครอบครัว บทความนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อเสนอให้เห็นบทบาทของพยาบาลในการจัดการแผลเท้าเบาหวาน เพื่อลดการถูกตัดเท้า ลดอัตรา การเสียชีวิต และช่วยลดค่าใช้จ่ายในการรักษาพยาบาล ตลอดจนทำให้ผู้ป่วยเบาหวานที่มีแผลเท้า เบาหวานมีคุณภาพชีวิตที่ดีตลอดไป
เอกสารอ้างอิง
Junrungsee S, Kosachunhanun N, Wongthanee A, Rerkasem K. History of foot ulcers increases mortality among patients with diabetes in Northern Thailand. Journal of Diabetic Medicine 2011;28:608-611.
Ogurtsova K, Fernandes R, Huang Y, Linnenkamp U, Guariguata L, Cho NH. IDF Diabetes Atlas: Global estimates for the prevalence of diabetes for 2015 and 2040. Diabetes Research and Clinical Practice 2017; 128:40–50.
สำนักโรคไม่ติดต่อ กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. การคาดประมาณจำนวนประชากรที่เป็น โรคเบาหวานในประเทศไทย ในปี พ.ศ. 2554-2563. รายงานเฝ้าระวังทางระบาดวิทยา ประจำสัปดาห์ 2553; 39: 622-624.
ณัฐพงค์ โฆษชุณหนันท์. พยาธิสรีรวิทยาของโรคเท้าในผู้ป่วยเบาหวาน. ใน: ณัฐพงค์ โฆษชุณหนันท์ และคณะ, บรรณาธิการ. ตำราการป้องกันและรักษาโรคเท้าในผู้ป่วยเบาหวาน. กรุงเทพฯ: ทริค ธิงค์; 2556. หน้า. 21-34.
World Health Organization. Fact sheet: Diabetes [internet]. WHO; 2015 [cited 2018 April 1 ]. Available from: http://www.who.int/ mediacentre/factsheets/fs312/en/
กิ่งกาญจน์ เพียรไพรงาม. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับคุณภาพชีวิตในผู้ป่วยเบาหวานที่มีแผลที่เท้าใน โรงพยาบาล สังกัดกระทรวงสาธารณสุข ภาคเหนือตอนบน. วารสารพยาบาลศาสตร์ จุฬาลงกรณ์ มหาวิทยาลัย 2555; 24(3):16-27.
วรุณรัตน์ ชนะศรีรัตนกุล. ปัจจัยคัดสรรที่มีความสัมพันธ์กับคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยเบาหวานที่มีแผลที่ เท้าในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ. วารสารพยาบาลศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย 2556; 25(2): 41-53.
วิลาวัณย์ ถิรภัทรพงศ์, กุลภา ศรีสวัสดิ์. Epidemiology and Direct Costs of Diabetes Related Lower Extremity Amputations at Siriraj hospital. วารสารเวชศาสตร์ฟื้นฟูสาร 2551;18(2): 65-69.
International Working Group on the Diabetic Foot. IWGDF Guidance on the prevention of foot ulcers in At-risk patients with diabetes[Internet]. 2015. [cited 2018 January 12]. Available from: http://www.iwgdf.org/files/2015/website_prevention.pdf
นุชรี อาบสุวรรณ, นิตยา พันธุเวทย์. ประเด็นวันรณรงค์วันเบาหวานโลกปี 2554 [อินเตอร์เน็ต]. 2554 [เข้าถึงเมื่อ 12 มกราคม 2561]. เข้าถึงได้จาก: htp://www.thaincd.com/document/doc/ general/DM-2554.pdf
นพพร จันทรเสนา, อัมพรพรรณ ธีราบุตร. การพัฒนาแนวปฎิบัติทางคลินิกในการป้องกันความเสี่ยง การเกิดแผลที่เท้าในผู้สูงอายุโรคเบาหวานชนิดที่ 2 กลุ่มเสี่ยงระดับ 1 ที่มารับบริการที่คลินิกเบาหวาน โรงพยาบาลอำเภอหนองหาน จังหวัดอุดรธานี. วารสารพยาบาลศาสตร์และสุขภาพ. 2554;34(2): 32-41.
สายฝน ม่วงคุ้ม. บทบาทพยาบาลในการดูแลเท้าเบาหวาน. Journal of The Royal Thai Army Nurses. 2560; 18(ฉบับพิเศษ): 1-10.
สถาบันวิจัยและประเมินเทคโนโลยีทางการแพทย์. แนวทางเวชปฏิบัติการป้องกันและดูแลรักษาผ้ปู ่วย เบาหวานที่มีภาวะแทรกซ้อนที่เท้า 2556. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่ง ประเทศไทย; 2556.
สมาคมโรคเบาหวานแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี, บรรณาธิการ. แนวทางเวชปฏิบัติสำหรับโรคเบาหวาน 2560. กรุงเทพฯ: ร่มเย็น มีเดีย; 2560.
อำภาพร นามวงศ์พรหม, น้ำอ้อย ภักดีวงศ์. การเกิดแผลที่เท้าและปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการเกิด แผลที่เท้าของผู้เป็นเบาหวานชนิดที่ 2. วารสารการพยาบาล. 2553;25(3):51-63.
อนก ทนงหาญ. Podoscope [Internet]. 2008 [cited 2018 April 1 ]. Available from: https:// www.gotoknow.org/posts/198442.
นงนุช หอมเนียม.บทบาทพยาบาลในการใช้หลักโภชนาการที่ส่งเสริมการหายของแผล. วารสารพยาบาล ต?ำรวจ. 2557;6(2):233-49.
Connor H, Mahdi OZ. Repetitive ulceration in neuropathic patients. Diabetes Metab Res Rev. 2004 May-Jun; 20 Suppl 1: S23-8.
อริสรา สุขวัจนี.แนวปฏิบัติเพื่อป้องกันและดูแลการเกิดแผลที่เท้าและการถูกตัดขาหรือเท้าในผู้ป่วย เบาหวาน. Journal of Medicine and Health Sciences 2015;22(2):99-107.
ณัตยา บูรไทย. การวิเคราะห์สถานการณ์การส่งเสริมพฤติกรรมการดูแลสุขภาพเท้าของผู้สูงอายุ โรคเบาหวาน โรงพยาบาลศรีวรสุโขทัย. วิทยานิพนธ์ปริญญาพยาบาลศาสตรมหาบัณฑิต. เชียงใหม่: มหาวิทยาลัยเชียงใหม่; 2553.
ขวัญฤทัย พันธุ. การรักษาแผลกดทับสำหรับพยาบาล. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย; 2559.
กิตติวัฒน์ มะโนจันทร์, วณิชชา เรื่องศรี, พัชรี ยิ้มแย้ม, ศศิธร ศิริกุล.การรักษาแผลเบาหวานที่เท้าแบบ ระบบสุญญากาศ:การทบทวนอย่างเป็นระบบและการวิเคราะห์แบบอภิมาน. วารสารกรมการแพทย์ 2560;42(1):42-47.
จิณพิชญ์ชา มะมม.บทบาทพยาบาลกับแผลกดทับ : ความท้าทายในการป้องกันและการดูแล. วารสาร วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 2555; 20(5) ฉบับพิเศษ: 478-490.
Ogurtsova K, Fernandes R, Huang Y, Linnenkamp U, Guariguata L, Cho NH. IDF Diabetes Atlas: Global estimates for the prevalence of diabetes for 2015 and 2040. Diabetes Research and Clinical Practice 2017; 128:40–50.
สำนักโรคไม่ติดต่อ กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. การคาดประมาณจำนวนประชากรที่เป็น โรคเบาหวานในประเทศไทย ในปี พ.ศ. 2554-2563. รายงานเฝ้าระวังทางระบาดวิทยา ประจำสัปดาห์ 2553; 39: 622-624.
ณัฐพงค์ โฆษชุณหนันท์. พยาธิสรีรวิทยาของโรคเท้าในผู้ป่วยเบาหวาน. ใน: ณัฐพงค์ โฆษชุณหนันท์ และคณะ, บรรณาธิการ. ตำราการป้องกันและรักษาโรคเท้าในผู้ป่วยเบาหวาน. กรุงเทพฯ: ทริค ธิงค์; 2556. หน้า. 21-34.
World Health Organization. Fact sheet: Diabetes [internet]. WHO; 2015 [cited 2018 April 1 ]. Available from: http://www.who.int/ mediacentre/factsheets/fs312/en/
กิ่งกาญจน์ เพียรไพรงาม. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับคุณภาพชีวิตในผู้ป่วยเบาหวานที่มีแผลที่เท้าใน โรงพยาบาล สังกัดกระทรวงสาธารณสุข ภาคเหนือตอนบน. วารสารพยาบาลศาสตร์ จุฬาลงกรณ์ มหาวิทยาลัย 2555; 24(3):16-27.
วรุณรัตน์ ชนะศรีรัตนกุล. ปัจจัยคัดสรรที่มีความสัมพันธ์กับคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยเบาหวานที่มีแผลที่ เท้าในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ. วารสารพยาบาลศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย 2556; 25(2): 41-53.
วิลาวัณย์ ถิรภัทรพงศ์, กุลภา ศรีสวัสดิ์. Epidemiology and Direct Costs of Diabetes Related Lower Extremity Amputations at Siriraj hospital. วารสารเวชศาสตร์ฟื้นฟูสาร 2551;18(2): 65-69.
International Working Group on the Diabetic Foot. IWGDF Guidance on the prevention of foot ulcers in At-risk patients with diabetes[Internet]. 2015. [cited 2018 January 12]. Available from: http://www.iwgdf.org/files/2015/website_prevention.pdf
นุชรี อาบสุวรรณ, นิตยา พันธุเวทย์. ประเด็นวันรณรงค์วันเบาหวานโลกปี 2554 [อินเตอร์เน็ต]. 2554 [เข้าถึงเมื่อ 12 มกราคม 2561]. เข้าถึงได้จาก: htp://www.thaincd.com/document/doc/ general/DM-2554.pdf
นพพร จันทรเสนา, อัมพรพรรณ ธีราบุตร. การพัฒนาแนวปฎิบัติทางคลินิกในการป้องกันความเสี่ยง การเกิดแผลที่เท้าในผู้สูงอายุโรคเบาหวานชนิดที่ 2 กลุ่มเสี่ยงระดับ 1 ที่มารับบริการที่คลินิกเบาหวาน โรงพยาบาลอำเภอหนองหาน จังหวัดอุดรธานี. วารสารพยาบาลศาสตร์และสุขภาพ. 2554;34(2): 32-41.
สายฝน ม่วงคุ้ม. บทบาทพยาบาลในการดูแลเท้าเบาหวาน. Journal of The Royal Thai Army Nurses. 2560; 18(ฉบับพิเศษ): 1-10.
สถาบันวิจัยและประเมินเทคโนโลยีทางการแพทย์. แนวทางเวชปฏิบัติการป้องกันและดูแลรักษาผ้ปู ่วย เบาหวานที่มีภาวะแทรกซ้อนที่เท้า 2556. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่ง ประเทศไทย; 2556.
สมาคมโรคเบาหวานแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี, บรรณาธิการ. แนวทางเวชปฏิบัติสำหรับโรคเบาหวาน 2560. กรุงเทพฯ: ร่มเย็น มีเดีย; 2560.
อำภาพร นามวงศ์พรหม, น้ำอ้อย ภักดีวงศ์. การเกิดแผลที่เท้าและปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการเกิด แผลที่เท้าของผู้เป็นเบาหวานชนิดที่ 2. วารสารการพยาบาล. 2553;25(3):51-63.
อนก ทนงหาญ. Podoscope [Internet]. 2008 [cited 2018 April 1 ]. Available from: https:// www.gotoknow.org/posts/198442.
นงนุช หอมเนียม.บทบาทพยาบาลในการใช้หลักโภชนาการที่ส่งเสริมการหายของแผล. วารสารพยาบาล ต?ำรวจ. 2557;6(2):233-49.
Connor H, Mahdi OZ. Repetitive ulceration in neuropathic patients. Diabetes Metab Res Rev. 2004 May-Jun; 20 Suppl 1: S23-8.
อริสรา สุขวัจนี.แนวปฏิบัติเพื่อป้องกันและดูแลการเกิดแผลที่เท้าและการถูกตัดขาหรือเท้าในผู้ป่วย เบาหวาน. Journal of Medicine and Health Sciences 2015;22(2):99-107.
ณัตยา บูรไทย. การวิเคราะห์สถานการณ์การส่งเสริมพฤติกรรมการดูแลสุขภาพเท้าของผู้สูงอายุ โรคเบาหวาน โรงพยาบาลศรีวรสุโขทัย. วิทยานิพนธ์ปริญญาพยาบาลศาสตรมหาบัณฑิต. เชียงใหม่: มหาวิทยาลัยเชียงใหม่; 2553.
ขวัญฤทัย พันธุ. การรักษาแผลกดทับสำหรับพยาบาล. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย; 2559.
กิตติวัฒน์ มะโนจันทร์, วณิชชา เรื่องศรี, พัชรี ยิ้มแย้ม, ศศิธร ศิริกุล.การรักษาแผลเบาหวานที่เท้าแบบ ระบบสุญญากาศ:การทบทวนอย่างเป็นระบบและการวิเคราะห์แบบอภิมาน. วารสารกรมการแพทย์ 2560;42(1):42-47.
จิณพิชญ์ชา มะมม.บทบาทพยาบาลกับแผลกดทับ : ความท้าทายในการป้องกันและการดูแล. วารสาร วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 2555; 20(5) ฉบับพิเศษ: 478-490.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
2018-06-01
รูปแบบการอ้างอิง
ศิรินิยมชัย ช. (2018). การจัดการแผลเท้าเบาหวาน: บทบาทของพยาบาล. วารสารสมาคมพยาบาลแห่งประเทศไทยฯ สาขาภาคเหนือ, 24(1), 1–14. สืบค้น จาก https://he01.tci-thaijo.org/index.php/jnorthnurse/article/view/196092
ฉบับ
ประเภทบทความ
บทความวิชาการ
สัญญาอนุญาต
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของสมาคมพยาบาลแห่งประเทศไทยฯ สาขาภาคเหนือ
เนื้อหาและข้อคิดเห็นใดๆ ที่ตีพิมพ์ในวารสารสมาคมพยาบาลฯ ถือเป็นความรับผิดชอบของผู้เขียนเท่านั้น ผู้เขียนบทความต้องศึกษารายละเอียดหลักเกณฑ์การจัดทำต้นฉบับตามที่วารสารกำหนด และเนื้อหาส่วนภาษาอังกฤษต้องได้รับการตรวจสอบจากเจ้าของภาษามาแล้ว
