ผลของโปรแกรมการล้างมือต่อความรู้ และการปฏิบัติด้านการป้องกัน และควบคุม การติดเชื้อดื้อยาของบุคลากรทางการพยาบาล ผู้ป่วยและญาติ ในแผนกศัลยกรรม ศัลยกรรมกระดูกและข้อ โรงพยาบาลนครพิงค์

บทคัดย่อ

การล้างมือเป็นมาตรการควบคุมการแพร่กระจายเชื้อดื้อยาที่มีประสิทธิภาพ และเสียค่าใช้ จ่ายในการปฏิบัติการน้อย การวิจัยกึ่งทดลองนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของโปรแกรมการล้าง มือ ต่อความรู้และการปฏิบัติด้านการป้องกันและควบคุมการแพร่กระจายเชื้อดื้อยาของบุคลากร ทางการพยาบาล ผู้ป่วยและญาติ ในแผนกศัลยกรรม ศัลยกรรมกระดูกและข้อโรงพยาบาลนครพิงค์ กลุ่มตัวอย่างที่ศึกษาคือ พยาบาลควบคุมการติดเชื้อประจำหอผู้ป่วยจำนวน 27 คน พยาบาลวิชาชีพ จำนวน 167 คน ผู้ช่วยเหลือ ผู้ป่วยจำนวน 75 คน ผู้ป่วยและญาติจำนวน 218 คน ที่ปฏิบัติงานและ เข้ารับการรักษาในแผนกศัลยกรรม ศัลยกรรมกระดูกและข้อโรงพยาบาลนครพิงค์ ในระหว่างวันที่ 1 กุมภาพันธ์ ถึง 31 สิงหาคม 2559 เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยประกอบด้วย เครื่องมือที่ใช้ในการ รวบรวมข้อมูล คือ แบบสอบถามข้อมูลทั่วไป แบบวัดความรู้เรื่องการล้างมือและการปฏิบัติด้านการ ป้องกันและควบคุมการติดเชื้อดื้อยา ผ่านการตรวจสอบโดยผู้ทรงคุณวุฒิ 5 ท่าน ได้ดัชนีความตรง เชิงเนื้อหาเท่ากับ 0.8 หาค่าความเชื่อมั่นของแบบประเมินความรู้โดยวิธี K-R20 ได้ค่าเท่ากับ 0.78 หาความเชื่อมั่นของการสังเกตจากการทดลองใช้เท่ากับ 1.0 และเครื่องมือที่ใช้ในการดำเนินการ วิจัย คือโปรแกรมการล้างมือ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา สถิติ t-test ผลการวิจัยพบ ว่า คะแนนความรู้ด้านการล้างมือหลังการใช้โปรแกรมเพิ่มขึ้นมากกว่าก่อนการใช้โปรแกรม โดยกลุ่มพยาบาลจากร้อยละ 75.7 เป็น 89.0 ผู้ช่วยเหลือผู้ป่วยจากร้อยละ 64.5 เป็น 80.4 ผู้ป่วยและญาติ จากร้อยละ 62.3 เป็น 79.4 อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < 0.001) และอัตราการล้างมือภายหลัง การใช้โปรแกรมการล้างมือ ก่อนสัมผัสผู้ป่วย (Moment 1) เพิ่มขึ้นจากร้อยละ 43.0 เป็น 51.12 การล้างมือหลังสัมผัสสิ่งแวดล้อมรอบตัวผู้ป่วย (Moment 5) เพิ่มขึ้นจากร้อยละ 66.50 เป็น 92.74 ผลการวิจัยนี้แสดงให้เห็นว่า ผลของการใฃ้โปรแกรมการล้างมือสามารถช่วยเพิ่มอัตราการปฏิบัติใน การล้างมือ ซึ่งเป็นหัวใจสำคัญของการป้องกันและควบคุมการแพร่กระจายเชื้อดื้อยา