ประสิทธิภาพการประคบเย็นก่อนฉีดโบทูลินุ่มท็อกซินเพื่อลดความเจ็บปวด ในผู้ป่วยใบหน้ากระตุกครึ่งซีกโรงพยาบาลประสาทเชียงใหม่

บทคัดย่อ

โรคใบหน้ากระตุกครึ่งซีก (Hemifacial spasm) เป็นโรคที่ต้องได้การรักษาอย่างต่อเนื่องด้วย การฉีดโบทูลินุ่มท็อกซิน (Botulinum Toxin) ทำให้เกิดความเจ็บปวดมาก การประคบด้วยความเย็น จะช่วยลดความเจ็บปวดของผู้ป่วยให้น้อยลงได้ตามทฤษฎี Gate control theory

การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยกึ่งทดลองแบบกลุ่มเดียววัดผลก่อนและหลังการทดลอง มีวัตถุประสงค์เพื่อเปรียบเทียบค่าเฉลี่ยของคะแนนความเจ็บปวดขณะฉีดโบทูลินุ่มท็อกซิน ในผู้ป่วย รายเดียวกันที่ไม่ได้รับการประคบเย็นก่อนฉีดยาในครั้งแรกและได้รับการประคบเย็นก่อนฉีดยาเมื่อ มารับบริการในครั้งที่ 2 กลุ่มตัวอย่าง คือ ผู้ป่วยโรคใบหน้ากระตุกครึ่งซีกที่มารับบริการที่คลินิก โบทอกซ์ โรงพยาบาลประสาทเชียงใหม่ ทุก 3 เดือน ระหว่างเดือนตุลาคม 2557 ถึงเดือนมีนาคม 2558 จำนวน 41 ราย เครื่องมือที่ใช้คือ ผ้าก๊อสชุบน้ำบรรจุซองซิปพลาสติกแช่ในช่องแช่แข็ง ควบคุม ให้มีอุณหภูมิระหว่าง 10-15 องศาเซลเซียสเมื่อนำมาใช้ ประคบบนบริเวณเบ้าตาและโหนกแก้มข้าง ที่จะฉีดยา ก่อนรับการฉีดนาน 5-10 นาที ประเมินผลหลังการฉีดยาทันทีด้วยแบบประเมินระดับความ เจ็บปวดชนิดตัวเลข วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา การแจกแจงความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ยและ ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน เปรียบเทียบคะแนนระดับความปวดด้วยสถิติ Paired- t-test

ผลการศึกษา พบว่า ส่วนใหญ่เป็นหญิง อายุระหว่าง 46-60 ปี ระดับการศึกษาประถมศึกษา สถานภาพคู่ ใบหน้าข้างที่กระตุกเป็นข้างขวา มีระยะเวลาการป่วยมากกว่า 3 เดือน มีประสบการณ์ เคยฉีด โบทูลิน่มุ ท็อกซินมาก่อน ใช้ปริมาณยา 10-20 ยูนิต และเมื่อเปรียบเทียบค่าเฉลี่ยคะแนนความ ปวดของผู้ป่วยใบหน้ากระตุกครึ่งซีกขณะฉีดโบทูลินุ่มท็อกซิน พบว่า คะแนนเฉลี่ยความเจ็บปวดใน ครั้งที่ 2 ที่ได้รับการประคบเย็นก่อนฉีดยาน้อยกว่าครั้งที่ 1 ที่ไม่ได้ประคบเย็นอย่างมีนัยสำคัญทาง สถิติที่ระดับนัยสำคัญ 0.01 (p < 0.001)

ดังนั้นพยาบาลควรพิจารณาให้ผู้ป่วยใบหน้ากระตุกครึ่งซีกที่ต้องรับการฉีดโบทูลินุ่ม ท็อกซิน ได้รับการประคบเย็นก่อนฉีดทุกครั้ง โดยเฉพาะในการฉีดครั้งแรก เพื่อบรรเทาความ ทุกข์ทรมานจากการเจ็บปวด ลดอัตราการปฏิเสธการรักษาต่อเนื่องและการไม่มาตรวจซ้ำตาม กำหนดนัด ซึ่งจะมีผลกระทบต่อการรักษาและคุณภาพชีวิตของผู้ป่วย