การพัฒนาและขับเคลื่อนธรรมนูญสุขภาพ วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี เชียงใหม่

บทคัดย่อ

การวิจัยและพัฒนา (Research and development) นี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาและขับ เคลื่อนธรรมนูญสุขภาพของวิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี เชียงใหม่ กลุ่มเป้าหมายมี 3 กลุ่มตาม ระยะของงานวิจัย ระยะที่ 1 ศึกษากระบวนการขับเคลื่อนธรรมนูญสุขภาพวิทยาลัยพยาบาลบรม ราชชนนี ตรัง กลุ่มตัวอย่างที่สัมภาษณ์เป็น ผู้บริหาร จำนวน 1 คน ตัวแทนอาจารย์ 5 คน ตัวแทน สายสนับสนุน 5 คน และตัวแทนนักศึกษา จำนวน 5 คน ระยะที่ 2 พัฒนาและขับเคลื่อนธรรมนูญ สุขภาพวิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี เชียงใหม่ กลุ่มตัวอย่างเป็นบุคลากรในวิทยาลัยพยาบาล บรมราชชนนี เชียงใหม่ ปีการศึกษา 2558 รวมทั้งสิ้น 685 คน ประกอบด้วย ผู้บริหารและอาจารย์ 59 คน บุคลากร 45 คน และนักศึกษา 581 คน ระยะที่ 3 ศึกษาผลการขับเคลื่อนธรรมนูญสุขภาพ วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี เชียงใหม่ กลุ่มตัวอย่างเป็นบุคลากรในวิทยาลัยพยาบาลบรมราช ชนนี เชียงใหม่ ปีการศึกษา 2558 รวมทั้งสิ้น 270 คน ประกอบด้วย ผู้บริหารและอาจารย์ 23 คน บุคลากร 17 คน และนักศึกษา 230 คน เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวมข้อมูลคือแบบสอบถามการใช้ ธรรมนูญสุขภาพ 3 ส่วนคือ 1) ข้อมูลทั่วไปของผู้ตอบแบบสอบถาม 2) การปฏิบัติตามธรรมนูญ สุขภาพ 3) ปัญหาอุปสรรคและข้อเสนอแนะในการใช้ธรรมนูญสุขภาพเครื่องมือผ่านการหาค่าความ เที่ยงตรงเชิงเนื้อหา จากผู้เชี่ยวชาญจำนวน 3 คนได้ค่าดัชนีความสอดคล้อง เท่ากับ 0.67 การ วิเคราะห์ข้อมูลผลการปฏิบัติตามธรรมนูญสุขภาพฯ โดยใช้ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน การวิเคราะห์ข้อมูลข้อมูลข้อดี ข้อบกพร่อง ของธรรมนูญสุขภาพข้อจำกัด/ อุปสรรค ในการนำ ธรรมนูญสุขภาพไปใช้ผลลัพธ์ต่อสุขภาพ (Health outcome) ที่ได้จากการนำธรรมนูญสุขภาพไป ใช้ ข้อเสนอแนะในการปรับปรุงธรรมนูญสุขภาพ (ประเด็นเนื้อหา และการนำไปใช้) ใช้วิธีการ สังเคราะห์เนื้อหา ง

ผลการศึกษาพบว่า

กระบวนการพัฒนาและขับเคลื่อนธรรมนูญสุขภาพวิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี ตรัง คือ เริ่มจากการประกาศนโยบาย มีกลไกการขับเคลื่อนธรรมนูญสุขภาพ โดยการประชุมของนักศึกษา ภายใต้สโมสรนักศึกษาและนำเข้าชมรมต่างๆ มีการประชุมของอาจารย์และเจ้าหน้าที่แล้วนำกิจกรรมต่างๆ เข้าครอบครัวเสมือน และกำหนดเป็นตัวชี้วัดความสำเร็จในการทำงานกลไกลการขับ เคลื่อนธรรมนูญสุขภาพมีวิธีการสร้างแรงจูงใจ เน้นการเชิญชวน ยกย่อง ให้เกียรติบัตร เอื้ออาทร

การพัฒนาและขับเคลื่อนธรรมนูญสุขภาพวิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี เชียงใหม่มีขั้นตอน การจัดทำ ธรรมนูญสุขภาพ วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี เชียงใหม่ 1) จัดตั้งแกนนำ (สโมสร นักศึกษา – นักศึกษา) 2) จัดอบรมให้ความรู้ความเข้าใจกับแกนนำ 3) ประเมินสถานการณ์ (เวที สมัชชา และ ทำแบบสอบถาม) 4) จัดหมวดหมู่ความต้องการ 5) ยกร่างธรรมนูญ 6) ประชาพิจารณ์ รับฟังความคิดเห็นเพื่อปรับไข (เวทีสมัชชา) 7) ประกาศใช้ธรรมนูญสุขภาพ 8) ติดตาม และประเมิน ผลมีประเด็นธรรมนูญสุขภาพ 10 ข้อ ได้แก่ วิทยาลัยได้ยกร่างธรรมนูญสุขภาพโดยมีรายละเอียด 10 ข้อคือ 1) ออกกำลังกายทุกวันพฤหัสบดี 2) รับประทานอาหารและดื่มน้ำสะอาดถูกสุขลักษณะ โดยใช้ภาชนะของตัวเอง 3) แต่งกายสะอาด ถูกต้องตามระเบียบของวิทยาลัย 4) ตรวจสุขภาพ ปีละ 1 ครั้ง 5) เปิดเพลงสบายๆ ตอนพักเที่ยง 6) ทำสมาธิ 5 นาที ก่อนเรียนทุกวิชา และนอนสมาธิวัน ละ 20 นาที ตอนพักเที่ยง 7) เข้าห้องพระ รักษาศีล 5 และรับประทานอาหารมังสวิรัติทุกวันจันทร์ 8) ตักบาตรเดือนละ 1 ครั้ง และฟังธรรมะบรรยายทุกวันพฤหัสบดีที่ 3 ของเดือน 9) ร่วมกิจกรรม จิตอาสาทำความสะอาดวิทยาลัยเดือนละ 1 ครั้ง และปลูกป่าเพื่ออนุรักษ์สิ่งแวดล้อม ปีละ 1 ครั้ง และ 10) คัดแยกขยะ

ผลการขับเคลื่อนธรรมนูญสุขภาพวิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี เชียงใหม่ ผลการปฏิบัติ ตามธรรมนูญสุขภาพในภาพรวม อยู่ในระดับดี ค่าเฉลี่ย 2.89 ผลลัพธ์ต่อสุขภาพ (Health outcome) ที่ได้จากการนำธรรมนูญสุขภาพไปใช้ได้แก่มีสุขภาพกายที่แข็งแรงในระยะยาวทำให้สุขภาพจิตดีใน ระยะยาวจิตใจเบิกบานได้ร่วมกิจกรรมในสถานที่ทำงานมีปฏิสัมพันธ์ที่ดีกีบเพื่อนร่วมงานมีรูปร่างที่ ดีหน้าตาที่แจ่มใสทำให้มีสติทำให้จิตใจหนักแน่น มั่นคงจากการเข้าห้องพระมีที่พึ่งทางใจ