ความสัมพันธ์กับภาวะมวลกล้ามเนื้อน้อยในผู้ป่วยข้อเข่าเสื่อมในเขตชนบทของจังหวัดสุรินทร์
คำสำคัญ:
ภาวะมวลกล้ามเนื้อน้อย, ข้อเข่าเสื่อม, ความชุกบทคัดย่อ
ภาวะมวลกล้ามเนื้อน้อยในผู้ป่วยข้อเข่าเสื่อมส่งผลให้เกิดความรุนแรงของข้อเข่าเสื่อมเพิ่มมากขึ้น เช่น สมรรถภาพทางกายลดลง เสี่ยงต่อการหกล้ม อาการปวดเพิ่มมากขึ้น และแนวการวางตัวของข้อเข่าผิดปกติ การศึกษาที่ผ่านมาเป็นการหาความชุกของภาวะมวลกล้ามเนื้อน้อยในผู้สูงอายุข้อเข่าเสื่อม ในเขตชุมชนเมือง และใช้เครื่องมือวัดภาวะมวลกล้ามเนื้อน้อยที่แตกต่างกัน แต่ผลการศึกษาไม่เป็นไปในแนวทางเดียวกัน งานวิจัยครั้งนี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อหาค่าความชุกและปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับภาวะมวลกล้ามเนื้อน้อยในผู้ที่มีข้อเข่าเสื่อมในเขตชนบท การศึกษานี้เป็นการศึกษาเชิงสำรวจแบบภาคตัดขวาง ทำการเก็บข้อมูลในผู้ที่มีข้อเข่าเสื่อมอายุตั้งแต่ 50 ปีขึ้นไป จำนวน 197 คน ในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล อำเภอสังขะ จังหวัดสุรินทร์ โดยใช้แบบสอบถามข้อมูลทั่วไป แบบประเมินคัดกรองภาวะโภชนาการ และแบบประเมิน SARC-F ในการคัดกรองภาวะมวลกล้ามเนื้อน้อย วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา การทดสอบด้วย chi-square fisher’s exact test และ independent t-test ผลการศึกษาพบว่า ผู้ป่วยส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง ร้อยละ 82.2 มีอายุเฉลี่ย 66 ปี โดยกลุ่มอายุที่พบมากที่สุดคือ 60-69 ปี ร้อยละ 41.1 ผู้ป่วยส่วนใหญ่ ร้อยละ 66 มีโรคประจำตัวร่วมด้วย และระยะเวลาปวดเข่าเฉลี่ยอยู่ที่ 5 ปี (61 เดือน) ผู้ป่วยร้อยละ 35 มีค่าดัชนีมวลกาย (Body Mass Index : BMI) ปกติ และร้อยละ 28.9 มีภาวะอ้วนระดับ 2 (BMI ≥ 30 กก./ตร.ม.) ระดับกิจกรรมทางกายส่วนใหญ่อยู่ในระดับเบา ร้อยละ 44.2 ระดับโภชนาการพบว่าร้อยละ 51.8 มีภาวะโภชนาการปกติ ร้อยละ 44.7 เสี่ยงต่อการขาดสารอาหาร และร้อยละ 3.6 มีภาวะขาดสารอาหาร ผู้ที่มีข้อเข่าเสื่อมมีความชุกของภาวะมวลกล้ามเนื้อน้อยถึงร้อยละ 56.9 และปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับภาวะมวลกล้ามเนื้อน้อย ได้แก่ ช่วงอายุ ระดับการศึกษา ระดับกิจกรรมทางกาย ระยะเวลาที่มีอาการปวดเข่า ระดับอาการปวด และระดับโภชนาการ แพทย์ นักกายภาพบำบัดและสหวิชาชีพควรคัดกรองและประเมินภาวะมวลกล้ามเนื้อน้อยในผู้ที่มีข้อเข่าเสื่อมตั้งแต่เริ่มแรกเพื่อใช้ในการวางแผนการรักษาและพิจารณาการรักษาอื่นๆ ร่วมด้วยให้เหมาะสมกับผู้ป่วย
เอกสารอ้างอิง
Cui A, Li H, Wang D, et al. Global, regional prevalence, incidence and risk factors of knee osteoarthritis in population-based studies. EClinicalMedicine 2020;29-30:100587. doi:10.1016/j.eclinm.2020.100587.
Chokkhanchitchai S, Tangarunsanti T, Jaovisidha S, et al. The effect of religious practice on the prevalence of knee osteoarthritis. Clin Rheumatol 2010;29(1):39-44. doi:10.1007/s10067-009-1295-8.
Thessingha C, Chaiwong C, Onthaisong C, et al. The prevalence and risk factors of knee osteoarthritis among the elderly in northeast Thailand. JOBCNSUR 2020;10(1):80-90. (in Thai)
Woradet S, Chaimay B, Songmoung N, et al. Prevalence and factors associated with risk of osteoarthritis among elderly people in Pa Phayom district of Phatthalung province. South College Net J Nurs Public Health 2020;7(1):227-39. (in Thai)
Tang T, Wu L, Yang L, et al. A sarcopenia screening test predicts mortality in hospitalized older adults. Sci Rep 2018;8(1):2923. doi:10.1038/s41598-018-21237-9.
Shafiee G, Keshtkar A, Soltani A, et al. Prevalence of sarcopenia in the world: a systematic review and meta- analysis of general population studies. J Diabetes Metab Disord 2017;16:21. doi:10.1186/s40200-017-0302-x.
Promklang D, Piaseu N, Jarupat Maruo S, et al. Factors associated with sarcopenia amongst older adults in congested communities in Bangkok. J Thai Nurse Midwife Counc 2021;33(1):49-60. (in Thai)
Therakomen V, Petchlorlian A, Lakananurak N. Prevalence and risk factors of primary sarcopenia in community-dwelling outpatient elderly: A cross-sectional study. Sci Rep 2020;10(1):19551. doi:10.1038/s41598-020-75250-y.
Chaithongkrua P, Temcharoen P, Chandrasiri V, et al. The prevalence and related factors of sarcopenia among the elderly in Sattahip district,Chonburi provice. J DMS 2021;46(2):103–10. (in Thai)
Vårbakken K, Lorås H, Nilsson KG, et al. Relative difference in muscle strength between patients with knee osteoarthritis and healthy controls when tested bilaterally and joint-inclusive: An exploratory cross-sectional study. BMC Musculoskelet Disord 2019;20(1):593. doi:10.1186/s12891-019-2957-6.
Veronese N, Maggi S, Trevisan C, et al. Pain increases the risk of developing frailty in older adults with osteoarthritis. Pain Med 2017;18(3):414-27. doi:10.1093/pm/pnw163.
Amirthalingam H, Cicuttini FM, Wang Y, et al. Association between sarcopenia and osteoarthritis-related knee structural changes: A systematic review. Osteoarthr Cartil 2019;27:S472.
Andrews J, Gold L, Nevitt M, et al. Sarcopenia and the likelihood of incident knee osteoarthritis and knee pain among older adults in the health abc study [abstract]. Arthritis Rheumatol [Internet] 2019 [cited 2022 Jan 30];71(Suppl 10). Available from: http://acrabstracts.org/abstract/sarcopenia-and-the-likelihood-of-incident-knee-osteoarthritis-and-knee-pain-among-older-adults-in-the-health-abc-study.
Iijima H, Aoyama T. Increased recurrent falls experience in older adults with coexisting of sarcopenia and knee osteoarthritis: A cross-sectional study. BMC Geriatr 2021;21(1):698. doi:10.1186/s12877-021-02654-4.
Kim HT, Kim HJ, Ahn HY, et al. An analysis of age-related loss of skeletal muscle mass and its significance on osteoarthritis in a Korean population. Korean J Intern Med 2016;31(3):585-93. doi:10.3904/kjim.2015.156.
Lovett M, Negm A, Ioannidis G, et al. Identifying patients with osteoarthritis at risk of sarcopenia using the SARC-F. Can Geriatr J 2021;24(1):1-7. doi:10.5770/cgj.24.479.
Liao CD, Chen HC, Huang SW, et al. Impact of sarcopenia on rehabilitation outcomes after total knee replacement in older adults with knee osteoarthritis. Ther Adv Musculoskelet Dis 2021;13:1759720X21998508. doi:10.1177/1759720X21998508.
Thaweechotiphat C, Kuptniratsaikul V, Boonjareonbuathong S, et al. Prevalence of and factors associated with sarcopenia among older adults with knee osteoarthritis. Top Geriatr Rehabil 2021;37(1):38-43. doi:10.1097/TGR.0000000000000301
Dharmakulsakti P, Roopsawang I, Aree-Ue S. Sarcopenia among older adults with knee osteoarthritis: a cross-sectional study of prevalence and its associated factors. Pac Rim Int J Nurs Res 2021;26(1):121-34. (in Thai)
Rojpaisarnkit K , Rodjarkpai Y. Well-being of the elderly living in urban and rural areas of Thailand. Public Health J BUU 2018;13:113-27. (in Thai)
Altman R, Asch E, Bloch D, et al. Development of criteria for the classification and reporting of osteoarthritis. classification of osteoarthritis of the knee. diagnostic and therapeutic criteria committee of the American rheumatism association. Arthritis Rheum 1986;29(8):1039-49. doi:10.1002/art.1780290816.
Longphasuk N. Physical activity in older adults: applying self-efficacy theory. Vajira Nurs J 2019;21(2):67-76. (in Thai)
Rubenstein LZ, Harker JO, Salvà A, et al. Screening for undernutrition in geriatric practice: developing the short-form mini-nutritional assessment (MNA-SF). J Gerontol A Biol Sci Med Sci 2001;56(6):M366-72. doi:10.1093/gerona/56.6.m366.
Williamson A, Hoggart B. Pain: a review of three commonly used pain rating scales. J Clin Nurs 2005;14(7):798-804. doi:10.1111/j.1365-2702.2005.01121.x.
Akarapornkrailert P, Muangpaisan W, Boonpeng A, et al. Validation of the Thai version of SARC-F, MSRA-7, and MSRA-5 questionnaires compared to AWGS 2019 and sarcopenia risks in older patients at a medical outpatient clinic. Osteoporos Sarcopenia 2020;6(4):205-11. doi:10.1016/j.afos.2020.11.006.
Rodriguez-Flores AG, Bardan-Inchaustegui AC, Carrazco-Chapa A, et al. Ab0299 comparing SARC-F versus dexa for sarcopenia assessment in patients with rheumatoid arthritis and intermediate/high fracture risk. Ann Rheum Dis 2024;83(Suppl 1):1392-93.
Woo J, Leung J, Morley JE. Validating the SARC-F: a suitable community screening tool for sarcopenia? J Am Med Dir Assoc 2014;15(9):630-4. doi:10.1016/j.jamda.2014.04.021.
Nishikawa H, Asai A, Fukunishi S, et al. Screening tools for sarcopenia. In Vivo 2021;35(6):3001-9. doi:10.21873/invivo.12595.
Kongkaew T, Chinkulprasert C. Prevalence of sarcopenia in patients with knee osteoarthritis [master's thesis]. Bangkok: Srinakharinwirot university; 2022.
Thanasupakornkul P, Wongsuttilert A, Jaidee W, et al. SARC-F scores correlated with low physical performance and muscle strength in older Thai adults. Bu J Med 2019;5(2):87-93. (in Thai)
Tournadre A, Vial G, Capel F, et al. Sarcopenia. Joint Bone Spine 2019;86(3):309-14. doi:10.1016/j.jbspin.2018.08.001.
Tieland M, Trouwborst I, Clark BC. Skeletal muscle performance and ageing. J Cachexia Sarcopenia Muscle 2018;9(1):3-19. doi:10.1002/jcsm.12238.
Cruz-Jentoft AJ, Kiesswetter E, Drey M, et al. Nutrition, frailty, and sarcopenia. Aging Clin Exp Res 2017;29(1):43-8. doi:10.1007/s40520-016-0709-0.
Damanti S, Azzolino D, Roncaglione C, et al. Efficacy of nutritional interventions as stand-alone or synergistic treatments with exercise for the management of sarcopenia. Nutrients 2019;11(9):1991. doi:10.3390/nu11091991.
Huaqing Z, Changhong C. Body mass index and risk of knee osteoarthritis: systematic review and meta-analysis of prospective studies. BMJ Open 2015;5(12):e007568. doi:10.1136/bmjopen-2014-007568.
Curtis M, Swan L, Fox R, et al. Associations between body mass index and probable sarcopenia in community-dwelling older adults. Nutrients 2023;15(6):1505. doi:10.3390/nu15061505.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารการแพทย์และวิทยาศาสตร์สุขภาพ
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
