การศึกษาระดับความปวดและปัจจัยที่มีผลต่อการรับรู้ความเจ็บปวดในผู้ป่วยผ่าตัด สลายต้อกระจกโดยการหยอดยาชา

Main Article Content

สุรีพร ภัทรสุวรรณ

Abstract

บทคัดย่อ

ภูมิหลัง: โรคต้อกระจกเป็นสาเหตุหลักของภาวะตาบอดของประชากรโลกและประเทศไทย ต้องรักษาด้วยการผ่าตัดเท่านั้นจึงจะได้ผลอย่างแท้จริง มีการใช้ยาชาและวีธีการผ่าตัดที่หลากหลาย การทราบระดับความเจ็บปวดและปัจจัยมีผลต่อการรับรู้ความเจ็บในการผ่าตัดจะช่วยให้การเลือกวิธีใช้กลุ่มยาชา วางแผนดูแลและเตรียมผู้ป่วยเพื่อการผ่าตัดได้เหมาะสม

วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาระดับความปวดขณะผ่าตัดสลายต้อกระจกจากการใช้ยาชาชนิดหยอดและปัจจัยที่มีผลต่อการรับรู้ความปวด

วัสดุและวิธีการศึกษา: ผู้ป่วยที่ได้รับการผ่าตัดต้อกระจกด้วยเครื่องสลายต้อและยาชาชนิดหยอดโดยผู้วิจัยในโรงพยาบาลชลประทาน มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ในช่วงเวลาระหว่างเดือนมกราคม 2551 ถึงเดือนธันวาคม 2555 เป็นการเก็บข้อมูลย้อนหลัง บันทึกข้อมูล อายุ เพศ อาชีพ สิทธิการรักษา ระดับการมองเห็น  ความดันตา ความดันเลือดก่อนและหลังการผ่าตัด การวินิจฉัยชนิดของต้อกระจก โรคประจำตัว การผ่าตัดตาข้างแรกหรือตาข้างที่สอง ระดับของความเจ็บปวดที่ผู้ป่วยรู้สึกรับรู้ (Numeric Pain Rating Score) ระหว่างผ่าตัด                        

ผลการศึกษา: มีผู้ป่วยที่เก็บข้อมูลได้ 563 ราย อายุเฉลี่ย 69.92+/-9.75 ปี อายุน้อยสุด 46 ปี อายุมากสุด 99 ปี เพศชายร้อยละ 44.08 เพศหญิงร้อยละ 55.92 พบว่า ระดับความปวดขณะผ่าตัดมีค่าเฉลี่ยที่ 1.53+/-1.35(SD) ผ่าตาข้างแรกร้อยละ 62.56 ตาข้างที่สองร้อยละ 37.44 ระดับความเจ็บปวดที่ผู้ป่วยรับรู้ของตาที่ผ่าตัดเป็นครั้งแรกมีค่าเฉลี่ยที่ 1.27+/- 0.97 (SD) ตาที่ผ่าตัดเป็นครั้งที่สองมีค่าเฉลี่ยที่ 1.97 +/- 2.22 (SD)  ซึ่งแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (P< 0.001) อาชีพรับราชการร้อยละ 5.21 ทหารร้อยละ 9.48 ตำรวจร้อยละ 1.9 พนักงานบริษัทร้อยละ 4.27 รับจ้างร้อยละ 25.6 แม่บ้าน/พ่อบ้านร้อยละ 46.92 เกษตรกรร้อยละ0.95 ค้าขายร้อยละ 5.69 ความดันลูกตาก่อนผ่าตัดเฉลี่ยข้างขวา 13.67+/-3.45 mmHg ข้างซ้าย 13.58+/-3.66 mmHg ระดับการมองเห็นก่อนผ่าตัดแบ่งเป็นสองช่วง คือ ระดับการมองเห็น ≤ 6/36 คิดเป็นร้อยละ77.73 ระดับความปวดเฉลี่ย 1.55+/-1.41 และระดับการมองเห็น > 6/36 คิดเป็นร้อยละ 22.27 ระดับความปวดเฉลี่ย 1.42+/-1.10

สรุป: ระดับความเจ็บปวดที่ผู้ป่วยรับรู้เฉลี่ยขณะผ่าตัดโดยใช้ยาชาชนิดหยอดอยู่ในช่วงเจ็บน้อย การผ่าตัดครั้งแรก อาชีพ และโรคประจำตัวมีความสัมพันธ์กับระดับความปวด คือ การผ่าตัดตาข้างแรก การรับรู้ความเจ็บปวดน้อยกว่าข้างที่สอง อาชีพรับจ้างรับรู้ความเจ็บปวดน้อยกว่าอาชีพพ่อบ้านแม่บ้าน ผู้ป่วยที่มีโรคเบาหวานเป็นโรคประจำตัวรับรู้ความจ็บปวดมากกว่าผู้ที่ไม่มีโรคประจำตัว ส่วนอายุ เพศ ความดันลูกตา และระดับการมองเห็นก่อนผ่าตัด ไม่มีความสัมพันธ์กับกับการรับรู้ความเจ็บปวดจากการผ่าตัด

Article Details

Section
Original Study

References

เอกสารอ้างอิง

Deborah SJ, MD. Cataract in adults2013,March 5: Available from: http://www.uptodate.com/contents/cataract-in-adults?source=preview&anchor=sel.

http://www.thaihealth.or.th/Content/25941.

Kongsap P, Wiriyaluppa C. A comparison of patient pain during cataract surgery with topical anesthesia in Prechop Manual Phacofragmentation versus phacoemulsification.J Med Assoc Thai. 2006, July;89(7):959-66.

เอื้องพรพ, วท.บ., จุฑาไลต, พบ., สุกัญญาศ, พย.บ. การศึกษาความวิตกกังวลความเครียดและความต้องการข้อมูลของผู้ป่วยก่อนได้รับการผ่าตัดตาแบบผู้ป่วยนอก. วารสารพยาบาลศิริราช. 2554, มกราคม-มิถุนายน;4(1):35-42.

Katalin G, Edit J, Agoston K. Cataract surgery anaesthesia:is topical anaesthesia really better than retrobulbar? .ActaOphthalmplogicaScandinavica. 2007;85:309-16.

Sanjiv Kumar G, Ajay K, Swati A. Cataract surgery under topical anesthesia:Gender-based study of pain experience. Oman Journal of Ophthalmology. [Original]. 2010;3(3):140-4.

Susanna P-T, MD, Kai K, MD. Postoperative pain after cataract surgery.Journal of Cataract and Refractive Surgery Elsevier [serial on the Internet]. 2013,May; 39(5): Available from: http://www.sciencedirect.com /science /article/pii/S0886335013003659.

Ahmed, II, Zabriskie NA, Crandall AS, Burns TA, Alder SC, Patel BC. Topical versus retrobulbar anesthesia for combined phacotrabeculectomy: prospective randomized study. J Cataract Refract Surg. 2002 Apr;28(4):631-8.

Alhassan MB, Kyari F, Ejere HO. Peribulbar versus retrobulbaranaesthesia for cataract surgery. Cochrane Database Syst Rev. 2008(3):CD004083.

Anderson CJ. Combined topical and subconjunctival anesthesia in cataract surgery. Ophthalmic Surg. 1995 May-Jun;26(3):205-8.

Anderson CJ. Subconjunctival anesthesia in cataract surgery. J Cataract Refract Surg. 1995 Jan;21(1):103-5.

Anderson CJ. Circumferential perilimbal anesthesia for combined cataract glaucoma surgery.Ophthalmic Surg Lasers. 1999 Mar;30(3):205-7.

Ashraf KM, Shehzad MS, Siddique M, Wasim A, Amir M, Qazi ZU. Comparison of retrobulbar anesthesia and intracameral anesthesia using preservative free bupivacaine hydrochloride 0.5% in phacoemulsification with posterior chamber intraocular lens implantation. J Pak Med Assoc. 2003 Oct;53(10):463-6.

Aslan L, Aslankurt M, Cekic O, Aksoy A, Yildiz H. The pain experience and cooperation of patients in consecutive cataract surgery. Eur J Ophthalmol. 2013 May-Jun;23(3):339-43.

Assia EI, Pras E, Yehezkel M, Rotenstreich Y, Jager-Roshu S. Topical anesthesia using lidocaine gel for cataract surgery. J Cataract Refract Surg. 1999 May;25(5):635-9.

Aziz ES, Samra A. Prospective evaluation of deep topical fornix nerve block versus peribulbar nerve block in patients undergoing cataract surgery using phacoemulsification. Br J Anaesth. 2000 Aug;85(2):314-6.

Azmon B, Alster Y, Lazar M, Geyer O. Effectiveness of sub-Tenon's versus peribulbar anesthesia in extracapsular cataract surgery. J Cataract Refract Surg. 1999 Dec;25(12):1646-50.

Bardocci A, Lofoco G, Perdicaro S, Ciucci F, Manna L. Lidocaine 2% gel versus lidocaine 4% unpreserved drops for topical anesthesia in cataract surgery: a randomized controlled trial. Ophthalmology. 2003 Jan;110(1):144-9.

Barequet IS, Soriano ES, Green WR, O'Brien TP. Provision of anesthesia with single application of lidocaine 2% gel. J Cataract Refract Surg. 1999 May;25(5):626-31.

Barker JP, Vafidis GC, Hall GM. Postoperative morbidity following cataract surgery. A comparison of local and general anaesthesia.Anaesthesia. 1996 May;51(5):435-7.

Bellucci R, Morselli S, Pucci V, Zordan R, Magnolfi G. Intraocular penetration of topical lidocaine 4%. J Cataract Refract Surg. 1999 May;25(5):642-7.

Bedi A, Carabine U. Peribulbaranaesthesia: a double-blind comparison of three local anaesthetic solutions. Anaesthesia. 1999 Jan;54(1):67-71.

Bertrand RH, Garcia JB, de Oliveira CM, Bertrand AL. Topical anesthesia associated with sedation for phacoemulsification. Experience with 312 patients. Rev Bras Anestesiol. 2008 Jan-Feb;58(1):23-34.

Boezaart A, Berry R, Nell M. Topical anesthesia versus retrobulbar block for cataract surgery: the patients' perspective. J ClinAnesth. 2000 Feb;12(1):58-60.

Borazan M, Karalezli A, Akova YA, Algan C, Oto S. Comparative clinical trial of topical anaesthetic agents for cataract surgery with phacoemulsification: lidocaine 2% drops, levobupivacaine 0.75% drops, and ropivacaine 1% drops. Eye (Lond). 2008 Mar;22(3):425-9.

Borazan M, Karalezli A, Oto S, Algan C, Aydin Akova Y. Comparison of a bupivacaine 0.5% and lidocaine 2% mixture with levobupivacaine 0.75% and ropivacaine 1% in peribulbaranaesthesia for cataract surgery with phacoemulsification. ActaOphthalmol Scand. 2007 Dec;85(8):844-7.

Budd JM, Brown JP, Thomas J, Hardwick M, McDonald P, Barber K. A comparison of sub-Tenon's with peribulbaranaesthesia in patients undergoing sequential bilateral cataract surgery. Anaesthesia. 2009 Jan;64(1):19-22.

Chalam KV, Murthy RK, Agarwal S, Gupta SK, Grover S. Comparative efficacy of topical tetraVisc versus lidocaine gel in cataract surgery. BMC Ophthalmol. 2009;9:7.

Chittenden HB, Meacock WR, Govan JA. Topical anaesthesia with oxybuprocaine versus sub-Tenon's infiltration with 2% lignocaine for small incision cataract surgery.Br J Ophthalmol. 1997 Apr;81(4):288-90.

Coelho RP, Weissheimer J, Romao E, Velasco e Cruz AA. Pain induced by phacoemulsification without sedation using topical or peribulbar anesthesia. J Cataract Refract Surg. 2005 Feb;31(2):385-8.

Joanne K, ScD, Marc A f, MD,MHS, Eric B. Bass M, MPH, Lisa H l, PhD. Injectable versus Topical Anesthesia for Cataract SurgeryPatient Perceptions of Pain and SideEffects.Ophthalmology. [Original]. 2000, November;107(11):2054-60.

Bardocci A, Ciucci F, Lofoco G, Perdicaro S, Lischetti A, Pain during second eye cataract surgery under topical anesthesia: an intraindividual study. Graefes Arch ClinExpOphthalmol. 2011 Oct;249(10):1511-4.

Uraiwan T, MD, Suchaya G, MD, Kittisak K, MD, MSc, Wasee T, MD, MSc. Combined Deep Topical and Superior SubconjunctivalAnesthesia for Extracapsular Cataract Extraction in a Rural Eye Camp. International Anesthesia Research Society. 2009, December;109(6):2025-7

G. Said and C. Krarup, Diabetic Neuropathy. Handbook of Clinical Neurology, Vol.115 (3rd series) Peripheral Nerve Disorders. 2013; Chapter 33: 579-589.