การประเมินประสิทธิภาพในการกระตุ้นการแข็งตัวของเลือด ของสารสกัดสมุนไพรไทย

Abstract

เมื่อนำใบสาบเสือ (Eupatorium odoratum Linn.) สาบแร้งสาบกา (Ageratum conyzoides Linn.) หนุมานประสานกาย (Schefflera leucantha Vig.) หนุมานนั่งแท่น (Jatropha podagrica Hook.f.) และบัวบก (Centella asiatica Urban) ที่อบแห้งมาสกัดด้วยน้ำ หรือ 95% เอทานอล และนำสารสกัดไปใช้แทนแคลเซียมในการทดสอบ PT และ APTT พบว่าสารสกัดด้วยน้ำของสมุนไพรทั้งห้าชนิด กระตุ้นให้เกิดการแข็งตัวของพลาสมาวัวได้ดีกว่าสารสกัดด้วย 95% เอทานอล โดยที่ความเข้มข้น 10 มิลลิกรัม/มิลลิลิตร กระตุ้นให้เกิดการแข็งตัวของพลาสมาวัวได้ดีที่สุดเมื่อตรวจวัดปริมาณแคลเซียมอิออน (Ca2+) ที่มีอยู่ในสารสกัดความเข้มข้น 10 มิลลิกรัม/มิลลิลิตร พบว่าสารสกัดด้วยน้ำมีปริมาณ Ca2+ มากกว่าสารสกัดด้วย 95% เอทานอล สารสกัดด้วยน้ำของสาบเสือ สาบแร้งสาบกา หนุมานประสานกาย และบัวบก กระตุ้นให้เกิดการแข็งตัวของพลาสมาวัวได้ดีใกล้เคียงกัน และดีกว่าการกระตุ้นด้วยสารสกัดด้วยน้ำของหนุมาน นั่งแท่น โดยฤทธ์ิการกระตุ้นดังกล่าวมีความสัมพันธ์กับปริมาณ Ca2+ ที่ตรวจพบในสารสกัดแต่ละชนิด เมื่อนำสารสกัด ด้วยน้ำของสมุนไพรทั้ง 5 ชนิดไปเตรียมเป็นยาเตรียมรูปแบบเจลที่มี hydroxypropyl methycellulose (HPMC) เป็นสารก่อเจล และนำเจลไปทดสอบ PT พบว่าสามารถทำให้พลาสมาวัวเกิดการแข็งตัวได้ ดังนั้นสารสกัดด้วยน้ำของ สมุนไพรทั้ง 5 ชนิด อาจเป็นประโยชน์ต่อการนำไปเตรียมเป็นตำรับยาเพื่อใช้ห้ามเลือดไหลต่อไป วารสารเทคนิค การแพทย์เชียงใหม่ 2551; 41: 15-26.