การลดความเสี่ยงด้านการยศาสตร์ ในขั้นตอนการขูดตอกของกลุ่มคนงานจักสานไม้ไผ่ ชุมชนโนนสว่าง อำเภอบุณฑริก จังหวัดอุบลราชธานี
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การศึกษานี้เป็นการวิจัยกึ่งทดลอง มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัญหา การจัดการความเสี่ยง และการศึกษาผลการจัดการความเสี่ยงด้านการยศาสตร์ของกลุ่มจักสานไม้ไผ่ กลุ่มตัวอย่าง คือ คนทำงานจักสาน ชุมชนบ้านโนนสว่าง อำเภอบุณฑริก จังหวัดอุบลราชธานี จำนวน 30 คน เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถาม แบบประเมิน Rapid Upper Limp Assessment (RULA) วิเคราะห์ผลด้วยสถิติเชิงพรรณนา และสถิติเชิงอนุมาน (Wilcoxon Signed Ranks Test) ผลการศึกษา พบว่า ผู้ปฏิบัติงานจักสานส่วนใหญ่มีอาการผิดปกติของระบบกระดูกและกล้ามเนื้อในรอบ 6 เดือนที่ผ่านมามากสุดบริเวณไหล่ ร้อยละ 100.00 คอ ร้อยละ 96.07 หลังส่วนล่าง ร้อยละ 93.30 การประเมินความเสี่ยงด้วยเทคนิค RULA พบความเสี่ยงในระดับสูงทุกขั้นตอนของการจักสาน ในการศึกษาได้มีการออกแบบสถานีงานขั้นตอนการขูดตอก ส่งผลให้สามารถขูดตอกได้เร็วขึ้น 1.28 เส้นต่อวินาที และ คะแนน RULA ลดลงจาก 6.80 คะแนน (ความเสี่ยงสูง งานนั้นมีปัญหาทางการยศาสตร์ และต้องมีการปรับปรุงทันที) เหลือ 4.80 คะแนน (ความเสี่ยงระดับปานกลาง งานนั้นเริ่มเป็นปัญหา ควรทำการศึกษาเพิ่มเติม และควรรีบปรับปรุง) การศึกษาครั้งนี้แสดงให้เห็นว่าการออกแบบสถานีงานในขั้นตอนการขูดตอกสามารถลดระยะเวลาในการทำงาน และลดความเสี่ยงด้านการยศาสตร์ให้กับผู้ปฏิบัติงานได้
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
สถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย (ทีดีอาร์ไอ). แรงงานนอกระบบ สวัสดิการยามชราและการออม. [อินเทอร์เน็ต] กรุงเทพมหานคร: สถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย (ทีดีอาร์ไอ) [เข้าถึงเมื่อ 27 ก.พ. 2567]. เข้าถึงได้จาก: https://tdri.or.th/2022/03/informal-sector-workers-welfare/.
กระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม. สรุปผลที่สำคัญ การสำรวจแรงงานนอกระบบ พ.ศ. 2565. [อินเทอร์เน็ต] กรุงเทพมหานคร: สำนักงานสถิติแห่งชาติ [เข้าถึงเมื่อ 27 ก.พ. 2567]. เข้าถึงได้จาก: https://shorturl.asia/VLnC1
Sriagustini I, Rosmiati T, Fajri S. The musculoskeletal complaints based on work position in bamboo woven craftsmen. Indones J Occup Saf Health. 2023;12(3):413-23.
ภทรพล โพธิ์ม่วงพันธ์, พิมพ์พรรณ ฉัตรชินรัตน์, วิชาญ แสงสุขวาว. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับระดับความเมื่อยล้าจากการทำงานของกลุ่มหัตถกรรมจักสาน ไม้ไผ่บ้านดอนกลอง ตำบลหนองเรือ อำเภอเมืองจังหวัดยโสธร.วารสารวิชาการเฉลิมกาญจนา. 2022;9(1):31-9.
Rani S, Renu A. Analysis of demographic and work profile of rural bamboo handicraft workers. Asian J Agric Ext Econ Sociol. 2022;40:146-50.
รัชนี จูมจี, เกวลิน มนตรี, ศิริรัตน์ ประทัยกุล, ศดานันท์ พรมวงค์, อริสา นิลมาลี. การจัดการความเสี่ยงด้านการยศาสตร์ของกลุ่มแรงงานผู้สูงอายุที่ทำงานจักสานไม้ไผ่ กรณีศึกษาชุมชนทุ่งขุนน้อย จังหวัดอุบลราชธานี. วารสารการยศาสตร์ไทย. 2564;4(1):37-46.
สิทธิพล หมุ่ยมาศ, วรรณา วรรณศรี, กัญญนัทธ์ แสงศรี. การประเมินความเสี่ยงด้านการยศาสตร์และความเมื่อยล้าจากการทำงานของกลุ่มอาชีพจักสานหวดนึ่งข้าวบ้านยางเครือ ตำบลบึงแก อำเภอมหาชนะชัย จังหวัดยโสธร. วารสารวิชาการเฉลิมกาญจนา. 2564;8(1):67-75.
Sriagustini I, Supriyani T. Assessment of work posture on woven bamboo craftsmen. Indones J Occup Saf Health 2022;11(2):295-306.
อารยา วุฒิกุล, ชวพรพรรณ จันทร์ประสิทธิ์, ธานี แก้วธรรมานุกูล. ปัจจัยด้านการยศาสตร์และอาการผิดปกติในระบบโครงร่างกล้ามเนื้อในแรงงานหัตถกรรมไม้ไผ่. พยาบาลสาร. 2563;47(2):37-49.
Krejcie RV, Morgan DW. Determining sample size for research activities. Educ Psychol Meas 1970;30(3):607–10.
คู่มือพัฒนาเครือข่ายการจัดบริการอาชีวอนามัยให้กับแรงงานในชุมชน ด้านการยศาสตร์. สำนักโรคจากการประกอบอาชีพและสิ่งแวดล้อม กรมควบคุมโรค. [อินเทอร์เน็ต]; 2559 [เข้าถึงเมื่อ 29 ก.พ. 2567]. เข้าถึงได้จาก: https://ddc.moph.go.th/uploads/files/69956e0d4b5a1f09414c0f47a5336039.pdf
รัชนี จูมจี, พชร วารินสิทธิกุล, กุลวรรณ โสรัจจ์, ธีรวรรณ บุญโทแสง, อนุวัฒน์ ยินดีสุข, ศศิธร อดิศรเมธากุล และคณะ การออกแบบสถานีงานเพื่อลดปัญหาด้านการยศาสตร์สำหรับพนักงานรื้อถอนชิ้นส่วนขยะอิเล็กทรอนิกส์: กรณีศึกษา บ้านกอก อำเภอเขื่องใน จังหวัดอุบลราชธานี. วารสารการยศาสตร์ไทย. 2566; 6(1):13-24.
Schwartz AH, Albin TJ, Gerberich SG. Intra-rater and inter-rater reliability of the rapid entire body assessment (REBA) tool. Int J Ind Ergon. 2019;71:111-6.
ISO.7250-1: 2017 Basic Human Body Measurements for technological design – Part 1: Body measurement definitions and landmarks. Geneva: International Organization for Standardization. 2017.
Kanjanapanyakom R. Industrial work study. Bangkok: Top Publishing Co., Ltd; 2009.
Isyeu S, Teni S. Hazard analysis on bamboo weaving craftsmen. Faletehan Health J. 2021;8: 223-30.
Luik SA, Ratu JM, Setyobudi A. The effect of workplace stretching exercise on reducing musculoskeletal complaints in Ndao Ikat weaving workers in Rote Ndao District. Lontar: Journal of Community Health 2021;3(3):133-40.
ศุภลักษณ์ สุวรรณ, สุรชัย สานติสุขรัตน์. การปรับปรุงท่าทางการทำงานของการผลิตโคมล้านนาโดยใช้หลักการยศาสตร์กรณีศึกษา กลุ่มสตรีผู้สูงอายุ. วารสารวิชาการสมาคมสถาบันอุดมศึกษาเอกชนแห่งประเทศไทย. 2023;12(1):25-36.
สร้อยจีน จิตรมั่น, ฐิติพร ชัยบ้านกุด, ภัทธณีย์ แจ่มใส, บัญชา อริยะจรรยา, โรสมารินทร์ สุขเกษม, ฤภูวัลย์ จันทรสา. การพัฒนาเครื่องเลื่อยกระบอกไม้ไผ่ด้วยหลักการยศาสตร์และเทคนิคการกระจายหน้าที่เชิงคุณภาพ. วารสารวิศวกรรมศาสตร์มหาวิทยาลัยเชียงใหม่. 2021;28(2):100-15.
Singh S N, Rajesh KR, Sunil S. Ergonomics control assembly station. Mater Today Proc 2022; 54:513-8.
Trisusanto D, Bariyah C, Kristanto A. Design of ergonomic work facilities on assembly station of mozaic stone for increasing work productivity. Asia Pac J Sci Technol. 2020;25(1):1-11.
