ความสัมพันธ์ระหว่างการเห็นคุณค่าในตนเอง ความรอบรู้ด้านสุขภาพ และพฤติกรรมป้องกันการตั้งครรภ์ในวัยรุ่น สถานศึกษาอาชีวศึกษา จังหวัดเชียงราย

บทคัดย่อ

การศึกษาครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงพรรณนาหาความสัมพันธ์ เพื่อศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างการเห็นคุณค่าในตนเอง ความรอบรู้ด้านสุขภาพและพฤติกรรมป้องกันการตั้งครรภ์ของนักศึกษาสถานศึกษาอาชีวศึกษา จังหวัดเชียงราย ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง คือ นักศึกษาที่มีอายุ 15-19 ปี ในสถานศึกษาอาชีวศึกษา จังหวัดเชียงราย โดยการสุ่มแบบแบ่งชั้น จำนวน 138 คน ระหว่างเดือนพฤศจิกายน-ธันวาคม 2565 เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูลประกอบด้วย แบบสอบถามการเห็นคุณค่าในตนเอง และแบบสอบถามพฤติกรรมการป้องกันการตั้งครรภ์ในวัยรุ่น ทดสอบความเชื่อมั่นด้วยสูตรสัมประสิทธิ์แอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s alpha coefficient) ได้ค่าความเชื่อมั่นเท่ากับ 0.89 และ 0.88 ตามลำดับ สำหรับแบบสอบถามความรอบรู้ด้านสุขภาพ ได้แก่ ความรู้ความเข้าใจทางสุขภาพ การเข้าถึงข้อมูลและบริการสุขภาพ การสื่อสารเพื่อเพิ่มความเชี่ยวชาญ การจัดการเงื่อนไขทางสุขภาพของตนเอง การรู้เท่าทันสื่อและสารสนเทศ และ การตัดสินใจเลือกปฏิบัติที่ถูกต้อง มีค่าความเชื่อมั่น เท่ากับ 0.76, 0.89, 0.87, 0.90, 0.89, และ0.87 ตามลำดับ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนาและวิเคราะห์หาความสัมพันธ์โดยใช้สัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์ของเพียร์สัน

ผลการวิจัยพบว่าการเห็นคุณค่าในตนเองมีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมป้องกันการตั้งครรภ์ในวัยรุ่นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (r = 0.194, p < 0.05) สำหรับความรอบรู้ด้านสุขภาพไม่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมป้องกันการตั้งครรภ์ในวัยรุ่นแต่เมื่อพิจารณารายด้านพบว่าด้านความรู้ความเข้าใจทางสุขภาพมีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมป้องกันการตั้งครรภ์ในวัยรุ่นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (r = 0.188, p < 0.05) และด้านการตัดสินใจเลือกปฏิบัติที่ถูกต้องมีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมป้องกันการตั้งครรภ์ในวัยรุ่นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (r = 0.369, p < 0.01)  ผลการวิจัยครั้งนี้เป็นข้อมูลพื้นฐานสำหรับพยาบาล บุคลากรสุขภาพ และผู้ที่มีส่วนร่วมในการดูแลวัยรุ่น ที่กำลังศึกษาในสถานศึกษาอาชีวศึกษา เพื่อวางแผนการส่งเสริมการเห็นคุณค่าในตนเองและความรอบรู้ด้านสุขภาพ เพื่อป้องกันการตั้งครรภ์ในวัยรุ่น