การเปรียบเทียบประสิทธิผลของยาที่ใช้ในการป้องกันภาวะภูมิไวเกินจากยา Paclitaxel

บทคัดย่อ

บทนำ: Paclitaxel เป็นยาเคมีบำบัดที่ใช้รักษาโรคมะเร็ง พบภาวะภูมิไวเกินเป็นอาการไม่พึงประสงค์ที่พบบ่อยที่สุดซึ่งต้องมีการให้ยานำ การให้ยานำป้องกันภาวะภูมิไวเกินมีหลายรูปแบบ ข้อมูลในโรงพยาบาลมหาราชนครศรีธรรมราชระหว่างปี พ.ศ. 2564-2566 พบผู้ป่วยเกิดภาวะภูมิไวเกินจากยา Paclitaxel ร้อยละ 4.75 และมากที่สุดเมื่อเทียบกับยาเคมีบำบัดชนิดอื่น

วัตถุประสงค์: เพื่อหาความสัมพันธ์ระหว่างสูตรยานำ กับการเกิดภาวะภูมิไวเกินและปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ต่อการเกิดภาวะภูมิไวเกินในผู้ป่วยที่ได้รับ Paclitaxel

วัสดุและวิธีการศึกษา: เก็บข้อมูลย้อนหลังจากเวชระเบียนผู้ป่วยมะเร็งและได้รับPaclitaxel ในโรงพยาบาลมหาราชนครศรีธรรมราช ระหว่างวันที่ 1 ตุลาคม พ.ศ.2565 ถึง 29 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2567

ผลการศึกษา: ผู้ป่วย 217 ราย เกิดภาวะภูมิไวเกิน 21 ราย(ร้อยละ 9.67) โดยพบสูงที่สุดในผู้ป่วยที่ได้รับยานำสูตร A (Dexamethasone 20 mg IV, Chlorpheniramine 10 mg IV, Famotidine 20 mg oral) รองลงมาสูตร B (Dexamethasone 20 mg IV, Diphenhydramine 25 mg oral, Dexamethasone 4 mg oral 12,6 hr. before Paclitaxel) และ C (Dexamethasone 20 mg IV, Diphenhydramine 25 mg oral, Famotidine 20 mg oral) ตามลำดับ วิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างยานำ พบว่า ผู้ป่วยที่ได้รับสูตร A และ B มีโอกาสเกิดภาวะภูมิไวเกิน 1.1 เท่า (95% CI; 0.301-4.153) และ 0.8 เท่า (95% CI; 0.253-3.076) เมื่อเทียบกับสูตร C

สรุป: ถึงแม้ไม่พบความสัมพันธ์ทางสถิติ แต่สูตร C พบอุบัติการณ์ในการเกิดภาวะภูมิไวเกินน้อยที่สุด ดังนั้นอาจนำมาใช้เป็นแนวทางในการเลือกสูตรยานำที่ใช้ป้องกันภาวะภูมิไวเกินได้