ผลของโปรแกรมการให้ความรู้ต่อความรู้และการปฏิบัติตนของมารดาหลังคลอดครรภ์แรก

ผู้แต่ง

  • สุมณฑา มักคุ้น โรงพยาบาลพัทลุง
  • มลิวัลย์ รัตยา วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี นครศรีธรรมราช คณะพยาบาลศาสตร์ สถาบันพระบรมราชชนก

คำสำคัญ:

โปรแกรมการให้ความรู้, ความรู้และการปฏิบัติตน มารดาหลังคลอดครรภ์แรก

บทคัดย่อ

บทนำ : หลังคลอดเป็นระยะเปลี่ยนผ่านของชีวิต การเปลี่ยนแปลงทั้งด้านร่างกาย จิตใจ อาจก่อให้เกิดความวิตกกังวล โดยเฉพาะมารดาหลังคลอดครรภ์แรก การขาดความรู้ ความมั่นใจ และประสบการณ์ในการดูแลตนเอง และทารกที่ถูกต้อง ทำให้เกิดความกลัว และวิตกกังวล รวมถึงภาวะแทรกซ้อนต่อสุขภาพของตนเองได้

วัตถุประสงค์ : เพื่อเปรียบเทียบคะแนนเฉลี่ยระดับความรู้ในการปฏิบัติตัวของมารดาหลังคลอดครรภ์แรกระหว่างกลุ่มที่ได้รับโปรแกรมการให้ความรู้ในการปฏิบัติตนหลังคลอด และกลุ่มที่ได้การพยาบาลตามมาตรฐาน

วัสดุและวิธีการศึกษา : การวิจัยนี้เป็นการวิจัยกึ่งทดลอง กลุ่มตัวอย่างเป็นมารดาหลังคลอดครรภ์แรกที่มารับบริการที่โรงพยาบาลพัทลุง จำนวน 60 ราย ทำการคัดเลือกอย่างแบบเฉพาะเจาะจง แบ่งเป็นกลุ่มทดลอง และกลุ่มควบคุม กลุ่มละ 30 ราย โดยกลุ่มควบคุมได้รับการพยาบาลตามมาตรฐาน ส่วนกลุ่มทดลองได้รับโปรแกรมการให้ความรู้ในการปฏิบัติตนหลังคลอด วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และสถิติ t- test

ผลการศึกษา : มารดาหลังคลอดครรภ์แรกที่ได้รับโปรแกรมการให้ความรู้ในการปฏิบัติตนหลังคลอด มีระดับความรู้ในการดูแลตนเองสูงกว่ากลุ่มที่ได้รับการพยาบาลตามปกติอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < 0.05)

สรุป : โปรแกรมการให้ความรู้ในการปฏิบัติตนหลังคลอด ช่วยให้มารดาหลังคลอดครรภ์แรกมีคะแนนเฉลี่ยความรู้ในการดูแลตนเองสูงขึ้น

เอกสารอ้างอิง

จารุภา วงศ์ช่างหล่อ, พัชรี ดวงจันทร์, อังศินันท์ อินทรกำแหง. ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อพฤติกรรมการจัดการตนเองและครอบครัวของมารดาหลังคลอดบุตรครรภ์แรก. วารสารเกื้อการุณย์ 2559; 24:179-96.

พรพรรณ พุ่มประยูร, กรรณิการ์ กันธะรักษา และบังอร ศุภวิทิตพัฒนา. ผลของการเตรียมสตรีครรภ์แรกต่อความสำเร็จในการดำรงบทบาทมารดา. พยาบาลสาร 2559;43:33-43.

Bloom, B. J. Engelhart, M.D., Furst, E.J., Hill, W.H. and Krathwohl, D.R. Taxonomy of

Educational Objectives : Handbook I : Cognitive Domain. New York : David McKay. 1956; 219-25.

สิริกัญญา จันทร์คง. ทฤษฎีการเรียนรู้ของบลูม. 2560 เข้าถึงจาก http://www.l3nr.org/posts/478812

เพ็ชรัตน์ เตชาทวีวรรณ. การพยาบาลมารดา ทารก และการผดุงครรภ์ 1 วิทยาลัยพยาบาลและ

สุขภาพ มหาวิทยาลัยราชภัฎสวนสุนันทา. 2559.

ปฤษณ พรศิริจรรยา และรจนา อัศพันธ. ผลของโปรแกรมการให้สุขศึกษาต่อความรู้และการปฏิบัติตนในหญิงหลังคลอดโรงพยาบาลชลบุรี. วารสารโรงพยาบาลชลบุรี 2560; 35-48.

ดวงดี ศรีสุขวัน, วันทนา มาตเกตุ และนฤวรรณ นิไชยโยค. ผลของโปรแกรมการให้ความรู้ต่อความรู้และทักษะในการปฏิบัติตนของมารดาหลังคลอดโรงพยาบาลกระทุ่มแบน. มหาราชนครศรีธรรมราชเวชสาร 2563;3(2),37-43.

จุฑารัตน์ แซ่ล้อ และมาลี แซ่อุ่น. ผลของโปรแกรมการเสริมสร้างความรู้ในมารดาครรภ์แรกที่คลอดบุตรโดยการผ่าตัดทางหน้าท้องต่อความพร้อมก่อนการจำหน่าย. สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดสุราษฎร์ธานี 2564; 1-12. เข้าถึงจาก https://www.stpho.go.th/Research/.

วิบูลพร พรมจันทร์. ผลของโปรแกรมการเสริมสมรรถนะในการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ของมารดาครรภ์แรก

ในโรงพยาบาลจอมทอง. 2565. เข้าถึงจาก https://www.chiangmaihealth.go.th/ document/ 230106167299477920.pdf

สุรางรัตน์ โฆษิตธนสาร, นงลักษณ์ แสนกิจตะ, อาภัสรา มาประจักษ์. ผลของโปรแกรมการสอนโรงเรียนพ่อแม่ผ่านสื่อสังคมออนไลน์ในหญิงตั้งครรภ์แรก โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพศูนย์อนามัยที่ 7 ขอนแก่น. โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพ ศูนย์อนามัยที่ 7 ขอนแก่น 2563; 1-17.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-07-01

รูปแบบการอ้างอิง

1.
มักคุ้น ส, รัตยา ม. ผลของโปรแกรมการให้ความรู้ต่อความรู้และการปฏิบัติตนของมารดาหลังคลอดครรภ์แรก. MNST Med J [อินเทอร์เน็ต]. 1 กรกฎาคม 2025 [อ้างถึง 10 ธันวาคม 2025];9(1):14-27. available at: https://he01.tci-thaijo.org/index.php/MNSTMedJ/article/view/280670

ฉบับ

ประเภทบทความ

นิพนธ์ต้นฉบับ