วิเคราะห์ผลการพัฒนาระบบงานบริการจ่ายยาผู้ป่วยในแผนกอายุรกรรม โรงพยาบาลมหาราชนครศรีธรรมราช

ผู้แต่ง

  • วรรณา นิธิไชโย กลุ่มงานเภสัชกรรม โรงพยาบาลมหาราชนครศรีธรรมราช

คำสำคัญ:

ความคลาดเคลื่อนทางยา, การพัฒนาระบบงานจ่ายยาผู้ป่วยใน, ความปลอดภัยผู้ป่วย

บทคัดย่อ

บทนำ : ระบบงานจ่ายยาผู้ป่วยในเป็นระบบพื้นฐานที่มีความสำคัญต่อความสำเร็จของการพัฒนาระบบยาต้องประสานกิจกรรมกับสหวิชาชีพ เพื่อลดความคลาดเคลื่อนทางยาให้ผู้ป่วยปลอดภัยจากการใช้ยา 

วัตถุประสงค์ : เพื่อวิเคราะห์ผลการพัฒนาระบบงานบริการจ่ายยาผู้ป่วยในแผนกอายุรกรรมและนำข้อมูลที่ได้ไปปรับปรุงระบบงานบริการจ่ายยาผู้ป่วยในต่อไป

วัสดุและวิธีการศึกษา : วิจัยเชิงพรรณนาเก็บข้อมูลย้อนหลัง กลุ่มตัวอย่างผู้ป่วยตึกอายุรกรรม 3-6 ตึกพิเศษอายุรกรรม 4-5 ตึกMICU 1-2 แบ่งการศึกษาเป็น 2 ช่วงคือก่อนการพัฒนาตั้งแต่เดือนมิถุนายน 2562 ถึงกันยายน 2562 และหลังการพัฒนาตั้งแต่เดือนมิถุนายน 2566 ถึงกันยายน 2566 โดยใช้สถิติ การแจกแจงความถี่ อัตราความคลาดเคลื่อนทางยาและร้อยละ

ผลการศึกษา :  มีผลลดกิจกรรมย่อยได้ 8 กิจกรรมเหลือกิจกรรมย่อยทั้งหมด 14 กิจกรรม ลดระยะเวลาการจัดยาล่วงหน้าก่อนส่งมอบจาก 24 ชั่วโมงเหลือ 5.5 ชั่วโมง  Overproduction waste ลดลงร้อยละ 54.28   Pre-dispensing error มีอัตราความคลาดเคลื่อนลดลงร้อยละ 66.06 Dispensing error มีอัตราความคลาดเคลื่อนลดลงร้อยละ 56.87

สรุป : จากการศึกษาย้อนหลังนี้พบว่า การลดภาระงานและการพัฒนาปรับปรุงระบบการจ่ายยาให้มีความเรียบง่าย ไม่ซับซ้อน เป็นปัจจัยที่อาจส่งผลให้ลดอัตราการเกิด Pre-dispensing error กับ Dispensing error และมีผลให้ผู้ป่วยมีความปลอดภัยจากการใช้ยาเพิ่มขึ้น

เอกสารอ้างอิง

จันทร์จารึก รัตนเดชสกุล, ภาสกร รัตนเดชสกุล. ความคลาดเคลื่อนทางยา (medication error) กับการใช้ประโยชน์ใน ระบบจัดการด้านยา [อินเทอร์เน็ต]. นนทบุรี: ศูนย์การศึกษาต่อเนื่องทางเภสัชศาสตร์ สภาเภสัชกรรม; 2560 [สืบค้น เมื่อ 24 ส.ค. 2562]. สืบค้นจาก: https://ccpe.pharma-cycouncil.org/index.php?option=article_detail&subpage=article_detail&id=303

Rodziewicz TL, Houseman B, Hipskind JE. Medical error reduction and prevention. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2022 [cited 2022 Aug 24]. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK499956/

เรวดี ศิรินคร. ประสบการณ์การเยี่ยมสำรวจเรื่องการบริหารยา. ใน: ธิดา นิงสานนท์, ปรีชา มนทกานติกุล, สุวัฒนา จุฬาวัฒนทล, บรรณาธิการ. การบริหารยาเพื่อความปลอดภัยของผู้ป่วย. พิมพ์ครั้งที่ 3. กรุงเทพฯ: สมาคมเภสัชกรรมโรงพยาบาล (ประเทศไทย); 2554. หน้า 27-32.

กิตติพนธ์ เครือวงค์. ความคลาดเคลื่อนทางยา. วารสารกฎหมายสุขภาพและสาธารณสุข 2561;2:251-65.

สุรัชดา กองศรี. ผลของการติดตามความคลาดเคลื่อนทางยาในหอผู้ป่วยอายุรกรรมหญิง ณ โรงพยาบาลราชวิถี. วารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยมหาสารคาม 2548;30:167-73.

บล็อกแลกเปลี่ยนเรียนรู้ สถาบันเทคโนโลยีการผลิตสุมิพล นิคมอุตสาหกรรมอมตะซิตี้. แนวคิด Lean Manufacturing ผู้ประกอบการควรรู้และปรับตัวอย่างไร (อินเทอร์เน็ต). 2565 (เข้าถึงเมื่อ 9 ธ.ค. 2565). เข้าถึงได้จาก: http://www.simtec.or.th/blog/concept-lean-manufacturing-operator/

National coordination council of medication error reporting and prevention. NCC MERP taxonomy of medication error (online). 1998 (cited 2009 Nov 11). Available from: http://www.nccmerp.org/pdf/taxo2001-07-31.pdf

จารุณี วงศ์วัฒนาเสถียร. การวิเคราะห์ความคลาดเคลื่อนทางยาและเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์จากการใช้ยาจากโปรแกรมรายงานความเสี่ยงโรงพยาบาลบุรีรัมย์. วารสารเภสัชกรรมคลินิก 2566;29(3):177-88.

สิริพร วงศ์ธนู, แสวง วัชระธนกิจ, พีรวัฒน์ จินาทองไทย. ประสิทธิผลการพัฒนาระบบรายงานความคลาดเคลื่อนทางยาในโรงพยาบาลขนาดกลาง. วารสารเภสัชกรรมโรงพยาบาล 2566;33:186-96.

ปรีชา เครือรัตน์. การพัฒนาระบบการป้องกันความคลาดเคลื่อนทางยาเพื่อความปลอดภัยของผู้ป่วย โรงพยาบาลบ้านนาสาร. วารสารวิชาการแพทย์ เขต11 2561;32:871-80.

Stucky E. Prevention of medication errors in the pediatric inpatient setting. Pediatrics 2003;112:431-6.

สถาบันรับรองคุณภาพสถานพยาบาล (องค์การมหาชน). มาตรฐานโรงพยาบาลและบริการสุขภาพ ฉบับที่ 5. 2564; หน้า 119-31.

สมาคมเภสัชกรรมโรงพยาบาล (ประเทศไทย). แนวทางสำคัญสำหรับการบริบาลทางเภสัชกรรม.กรุงเทพ: บ.ประชาชน จำกัด, 2558; หน้า 323-31.

สมาคมเภสัชกรรมโรงพยาบาล (ประเทศไทย). มาตรฐานวิชาชีพเภสัชกรรมโรงพยาบาล พ.ศ. 2561-2565. Available from: https://www.pharmacycouncil.org/share/file/file_260.pdf

จันทร์จารึก รัตนเดชกุล, ภาสกร รัตนเดชสกุล. การพัฒนาระบบการกระจายยาในโรงพยาบาลตามมาตรฐานเพื่อความปลอดภัยผู้ป่วย. สถาบันรับรองคุณภาพสถาน พยาบาล(องค์กรมหาชน). หน่วยกิต การศึกษาต่อเนื่องสำหรับผู้ประกอบวิชาชีพเภสัชกรรม[internet]. 2565. [เข้าถึงเมื่อ 10 กันยายน 2566]; เข้าถึงได้จาก: https://www.pharmacycouncil.org/ccpe/index.php? option=article_detail&subpag=article_detail&id=121

James KL, Barlow D, McArtney R, Hiom S, Roberts D, Whittlesea C. Incidence, type and causes of dispensing errors: a review of the literature. International Journal of Pharmacy Practice 2009;17: 9-30.

นฤมล ไชยวารีย์, ฐิติณัฏฐ์ อัคคะเดชอนันต์, บุญพิชชา จิตต์ภักดี. การประยุกต์ใช้แนวคิดลีนเพื่อปรับปรุงกระบวนการให้บริการคลินิกโรคหัวใจและหลอดเลือด โรงพยาบาลมหาราชนครเชียงใหม่. วารสารสภาการพยาบาล 2563;35:112-27.

สุจิต รัตนปัญญา. การพัฒนาระบบเบิกจ่ายวัสดุและผลิตภัณฑ์สนับสนุนทางการแพทย์ โรงพยาบาลชัยภูมิ. ชัยภูมิวารสาร 2566;43(พิเศษ):46-58.

นิดชราภรณ์ ชัยจันทร์. การพัฒนารูปแบบการบริการผู้ป่วยมะเร็งปากมดลูกรายใหม่ เครือข่ายโรงพยาบาลหนองคาย โดยใช้แนวคิด LEAN. วารสารสิ่งแวดล้อมศึกษาการแพทย์และสุขภาพ. 2568;10:112-21.

ธนธรณ์ ปิ่นรัตน์, อศัลยา อร่ามวิทย์, ดวงใจ ดวงฤทธิ์. การเกิดความคลาดเคลื่อนทางยาในผู้ป่วยเด็ก. วารสารศูนย์การศึกษาแพทยศาสตร์คลินิก โรงพยาบาลพระปกเกล้า 2561;35:392-402

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-07-01

รูปแบบการอ้างอิง

1.
นิธิไชโย ว. วิเคราะห์ผลการพัฒนาระบบงานบริการจ่ายยาผู้ป่วยในแผนกอายุรกรรม โรงพยาบาลมหาราชนครศรีธรรมราช. MNST Med J [อินเทอร์เน็ต]. 1 กรกฎาคม 2025 [อ้างถึง 30 ธันวาคม 2025];9(1):1-13. available at: https://he01.tci-thaijo.org/index.php/MNSTMedJ/article/view/280669

ฉบับ

ประเภทบทความ

นิพนธ์ต้นฉบับ