ค่าการกำจัดยาวาลโปรอิกแอซิดในผู้ใหญ่โรคลมชักที่ได้รับยาเดี่ยว และได้รับยากันชักอื่นร่วมด้วย ณ โรงพยาบาลมหาราชนครศรีธรรมราช

บทคัดย่อ

บทนำ : เภสัชจลนศาสตร์ของยาวาลโปรอิกแอซิด แตกต่างกันแต่ละกลุ่มประชากรตามกลุ่มอายุ เชื้อชาติและ การใช้ร่วมกับยากันชักที่เหนี่ยวนำเอนไซม์ ซึ่งเพิ่มค่าการกำจัดยา

วัตถุประสงค์ : เพื่อประมาณค่า และเปรียบเทียบ ค่าการกำจัดยาวาลโปรอิกแอซิด ในผู้ใหญ่ที่ใช้ยาเดี่ยว และใช้ยากันชักอื่นร่วมด้วย

วัสดุและวิธีการศึกษา : ศึกษาข้อมูลย้อนหลังระหว่างเดือนมกราคมปี 2560 ถึงเดือน ธันวาคม 2565 โดยเก็บข้อมูลจากฐานข้อมูลในระบบคอมพิวเตอร์ และจากรายงานการตรวจวัดและแปลผลระดับยาในเลือดของผู้ป่วยตามปกติ ของโรงพยาบาลมหาราช นครศรีธรรมราช ในผู้ป่วยอายุ 18 - 60 ปี ที่ได้รับยา วาลโปรอิก (Depakine chrono) ที่ใช้เป็นยาเดี่ยว เป็นเวลามากกว่า 3 วันและใช้ยากันชักอื่น ได้แก่ ฟีนิโตอิน ฟีโนบาร์บิทาล หรือ คาบามาซีพีน ร่วมด้วยเป็นเวลามากกว่า 10 วัน

ผลการศึกษา : จากข้อมูลผู้ป่วย 225 ราย เป็นกลุ่มที่ใช้ยาวาลโปรอิกแอซิดอย่างเดียว 113 ราย (ชาย 51 หญิง 62)  และกลุ่มที่ใช้ยากันชักอื่นร่วมด้วย 112 ราย (ชาย 59 หญิง 53) พบว่าค่าการกำจัดยา เป็น 8.91 + 2.78 ml/kg/hr ในกลุ่มที่ใช้ยาเดี่ยว และ 16.84 + 4.42 ml/kg/hr ในกลุ่มที่ใช้ยากันชักอื่นร่วมด้วยซึ่งต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < 0.001)  ค่าการกำจัดยาในกลุ่มที่ใช้ร่วมกับฟีนิโตอิน (85 ราย) เท่ากับ 17.20 + 4.36 ml/kg/hr ฟีโนบาร์บิทาล (15 ราย) 15.98 + 4.79 ml/kg/hr คาบาร์มาซีพีน (1 ราย) 16.67 ml/kg/hr ทั้งฟีนีโทอินและฟีโนบาร์บิทาล  (13 ราย) 16.62 + 5.27 ml/kg/hr

สรุป : ค่าการกำจัดยาวาลโปรอิคแอซิดในผู้ป่วยผู้ใหญ่ที่ใช้เป็นยาเดี่ยว มีค่าน้อยกว่ากลุ่มที่ใช้ยากันชักอื่นที่มีฤทธิ์กระตุ้นเอนไซม์ร่วมด้วยอย่างมาก และค่าการกำจัดยาที่ได้จากประชากรกลุ่มเฉพาะจะช่วยให้การกำหนดขนาดยาเริ่มต้นได้เหมาะกับผู้ป่วยแต่ละรายตามเชื้อชาติ และยากันชักอื่นที่ใช้ร่วมด้วย