ปัจจัยที่ส่งผลต่อประสิทธิภาพการทำงานของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน พื้นที่อำเภอรอยต่อเขตชายแดน จังหวัดสระแก้ว
คำสำคัญ:
อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน, ประสิทธิภาพการทำงาน, อสมบทคัดย่อ
บทนำ: อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน (อสม.) เป็นส่วนหนึ่งของระบบบริการปฐมภูมิ เป็นด่านแรกในการถ่ายทอดข้อมูลจากหน่วยงานสาธารณสุขสู่ชุมชนการทำงานอย่างมีประสิทธิภาพของ อสม.จึงสำคัญ
วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาปัจจัยส่วนบุคคล ปัจจัยทางกาย และปัจจัยด้านจิตใจที่ส่งผลต่อประสิทธิภาพการทำงานของอสม. พื้นที่อำเภออรัญประเทศ จังหวัดสระแก้ว
วัสดุและวิธีการศึกษา : การศึกษาเชิงพรรณนาแบบตัดขวางมีกลุ่มตัวอย่างเป็น อสม.อำเภออรัญประเทศ จังหวัดสระแก้ว ปี 2564 จำนวน 325 คน เก็บข้อมูลอาสาสมัครทุกรายด้วยแบบสอบถามรวบรวมข้อมูลวิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนาและเชิงวิเคราะห์หาความสัมพันธ์และหาปัจจัยทำนายในการศึกษา
ผลการศึกษา: อสม. พื้นที่อำเภออรัญประเทศ จังหวัดสระแก้ว เป็นเพศหญิงร้อยละ 73.5 อายุเฉลี่ย 50.9 ปี ปฏิบัติงานอยู่ในระดับสูง ร้อยละ 65.5 ปานกลาง ร้อยละ 32.6 และต่ำ ร้อยละ 6 ปัจจัยที่ส่งผลต่อประสิทธิภาพการทำงานของ อสม. ทางบวก ได้แก่ ที่อยู่ รายได้ของครอบครัว และความพึงพอใจในการทำงาน(P-value 0.04, 0.02 และ<0.01 ตามลำดับ) ปัจจัยที่ส่งผลต่อประสิทธิภาพการทำงานของ อสม.ทางลบ ได้แก่ การสูบบุหรี่ บุคลิกภาพแบบวิตกจริต และความรู้สึกตึงเครียด (P-value 0.02, 0.03 และ<0.01 ตามลำดับ)
สรุป: ปัจจัยที่ส่งผลต่อประสิทธิภาพการทำงานของอสม.พื้นที่อำเภออรัญประเทศ จังหวัดสระแก้วทางบวก ได้แก่ ที่อยู่ รายได้ของครอบครัว และความพึงพอใจในการทำงาน ส่วนปัจจัยที่ส่งผลทางลบ ได้แก่ การสูบบุหรี่ บุคลิกภาพแบบวิตกจริต และความรู้สึกตึงเครียด
References
Salazar-Barajas ME, LilloCrespo M, Hernández Cortez PL, Villarreal Reyna MLÁ, Gallegos Cabriales EC, Gómez Meza MV, et al. Factors Contributing to Active Aging in Older Adults, from the Framework of Roy's Adaptation Model. Invest EducEnferm. 2018;36(2).
Chen L, Evans T, Anand S, Boufford JI, Brown H, Chowdhury M, et al. Human resources for health: overcoming the crisis. Lancet.2004;364(9449):1984-90.
Promthet S, Wiangnon S, Senarak W, Saranrittichai K, Vatanasapt P, Kamsa-ard S, et al. Evaluation of health education in the Multi-professional Intervention and Training for Ongoing Volunteer-based Community Health Programme in the north-east of Thailand. Asian Pac J Cancer Prev. 2012;13(5):1753-5.
สำนักงานวิจัยและพัฒนากำลังคนด้านสุขภาพ. อสม. มดงานในระบบสุขภาพไทย: สำนักงานวิจัยและพัฒนากำลังคนด้านสุขภาพ; 2563. Available from: https://hrdo.org/อสม-มดงานในระบบสุขภาพไท/.
สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ. คู่มือแนะนำ สำหรับประชาชน ที่กลับจากพื้นที่เสี่ยง เพื่อป้องกันการแพร่ระบาด COVID-19 และสำหรับ อสม. ในการเคาะประตูเยี่ยมบ้านเพื่อสังเกตอาการโควิด-19 2563 [cited 2564 3 มีนาคม]. Available from: https://resourcecenter. thaihealth.or.th/ article/คู่มือแนะนำสำหรับ-อสม-ในการเคาะประตูเยี่ยมบ้านเพื่อสังเกตอาการโควิด-19.
กองสนับสนุนสุขภาพภาคประชาชน กระทรวงสาธารณสุข. อสม. นนทบุรี: กรมสนับสนุนบริการสุขภาพ กระทรวงสาธารณสุข; 2565. Available from: https://www.thaiphc.net/new2020/content/1.
Krause N, Ironson G, Hill PC. Volunteer Work, Religious Commitment, and Resting Pulse Rates.J Relig Health.2017;56(2):591-603.
Huo M, Miller LMS, Kim K, Liu S. Volunteering, Self-Perceptions of Aging, and Mental Health in Later Life.Gerontologist.2020.
Chiao C. Beyond health care: Volunteer work, social participation, and late-life general cognitive status in Taiwan. SocSci Med. 2019;229:154-60.
Zana Á, Kegye A, Czeglédi E, Hegedűs K. Differences in well-being and fear of death among female hospice employees and volunteers in Hungary. BMC Palliat Care.2020;19(1):58.
Tomioka K, Kurumatani N, Hosoi H. Positive and negative influences of social participation on physical and mental health among community-dwelling elderly aged 65-70 years: a cross-sectional study in Japan. BMC Geriatr.2017;17(1):111.
Zell E, Lesick TL. Big five personality traits and performance: A quantitative synthesis of 50+ meta-analyses. J Pers. 2021.
King HR, Jackson JJ, Morrow-Howell N, Oltmanns TF. Personality Accounts for the Connection Between Volunteering and Health. J Gerontol B PsycholSciSoc Sci. 2015;70(5):691-7.
Workforce Health And Productivity. Health Aff (Millwood).2017;36(2):200-1.
Bialowolski P, McNeely E, VanderWeele TJ, Weziak-Bialowolska D. Ill health and distraction at work: Costs and drivers for productivity loss. PLoS One.2020;15(3):e0230562.
Taguchi A, Murayama H, Murashima S. Association between Municipal Health Promotion Volunteers' Health Literacy and Their Level of Outreach Activities in Japan. PLoS One.2016;11(10):e0164612.
Chatio S, Welaga P, Tabong PT, Akweongo P. Factors influencing performance of community-based health volunteers' activities in the Kassena-Nankana Districts of Northern Ghana. PLoS One.2019;14(2):e0212166.
Chatio S, Akweongo P. Retention and sustainability of community-based health volunteers' activities: A qualitative study in rural Northern Ghana. PLoS One.2017;12(3):e0174002.
Okun M, Infurna FJ, Hutchinson I. Are Volunteer Satisfaction and Enjoyment Related to Cessation of Volunteering by Older Adults? J Gerontol B PsycholSciSoc Sci. 2016;71(3):439-44.
คณิต หนูพลอย. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการปฏิบัติงานของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้านจังหวัดพัทลุง. พัทลุง: มหาวิทยาลัยทักษิณ; 2553.
ยุทธนา แยบคาย. ปัจจัยที่มีผลต่อการปฏิบัติงานตามมาตรฐานงานสาธารณสุขมูลฐานของอาสาสมัครสาธารณสุข ประจำหมู่บ้าน จังหวัดสุโขทัย. วารสารการพยาบาล การสาธารณสุข และการศึกษา. 2561;19:145-55.
Beehr TA, Newman JE. Empirical research on job stress and employee health : a selected bibliography. Monticello, Ill: Council of Planning Librarians; 1978. 8 p.
Western Electric Hawthorn Studies Collection: Harvard Business School; 2010 [Available from: https://www.library.hbs.edu/hc/wes/collections/labor/other/content/1001955886.html.
ปรางค์ จักรไชย, อภิชัย คุณีพงษ์, วรเดช ช้างแก้ว. ปัจจัยที่มีผลต่อการปฏิบัติงานของอาสาสมัครสาธารณสุขประจาหมู่บ้าน (อสม.) ในทีมหมอครอบครัว จังหวัดปทุมธานี. วารสารพยาบาลสาธารณสุข; 2560. p. 16-28.
Wongpakaran N, Wongpakaran T, Lerttrakarnnon P, Jiraniramai S, Sirirak T, Assanangkornchai S, et al. Prevalence, clinical and psychosocial variables of depression, anxiety and suicidality in geriatric tertiary care settings. Asian J Psychiatr.2019;41:38-44.
ทินกร วงศ์ปการันย์, ณหทัย วงศ์ปการันย์, สุปรียา วงษ์ตระหง่าน, กนกขวัญ นามสีฐาน, ธีรรัตน์ บริพันธกุล, ไปรดา วาร์นาโด. ผลของบุคลิกแบบนิวโรติซิสม (neuroticism) ต่อผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนและคุณภาพชีวิตของนักศึกษาแพทย์ชั้นปีที่ 3 มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ (The Effect of Neuroticism on Academic Performance and Quality of Life in Third-year Medical Students, Chiang Mai University). เชียงใหม่: คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่; 2556.
Banjongrewadee M, Wongpakaran N, Wongpakaran T, Pipanmekaporn T, Punjasawadwong Y, Mueankwan S. The role of perceived stress and cognitive function on the relationship between neuroticism and depression among the elderly: a structural equation model approach. BMC Psychiatry.2020;20(1):25.
Zimet GD, Dahlem NW, Zimet SG, Farley GK. The multidimensional scale of perceived social support. J Pers Assess. 1988(52):30–41.
Wongpakaran N, Wongpakaran T. A revised Thai Multi-Dimensional Scale of Perceived Social Support. Span J Psychol. 2012;15(3):1503-9.
Wongpakaran T, Wongpakaran N, Ruktrakul R. Reliability and Validity of the Multidimensional Scale of Perceived Social Support (MSPSS): Thai Version. ClinPractEpidemiolMent Health.2011;7:161-6.
Galindo-Kuhn R, Guzley RM. The volunteer satisfaction index: Construct definition, measurement, development, and validation. Journal of Social Service Research; 2001.p. 45-68.
Best JW. Research in education. New Jersey: Prentice hall Inc; 1977.
อภิชัย มงคล, วัชนี หัตถพนม, ภัสรา เชษฐโชติศักดิ์, วรรณประภา ชลอกุล, ละเอียด ปัญโญใหญ่, สุจริต สุวรรณชีพ. การศึกษาดัชนีชี้วัดสุขภาพจิตคนไทย (ระดับบุคคล). วารสารสมาคมจิตแพทย์แห่งประเทศไทย. 2544;46(3):209-25.
Cohen S, Kamarck T, Mermelstein R. A global measure of perceived stress.J Health SocBehav.1983;24(4):385-96.
Wongpakaran N, Wongpakaran T. The Thai version of the PSS-10: An Investigation of its psychometric properties. Biopsychosoc Med. 2010;4:6.
Goldberg DP, Hillier VF. A scaled version of the General Health Questionnaire.Psychol Med. 1979;9(1):139-45.
ธนา นิลชัยโกวิทย์, จักรกฤษณ์ สุขยิ่ง, ชัชวาล ศิลปะกิจ. ความเชื่อถือได้ และความแม่นตรงของ General health Questionnaire ฉบับภาษาไทย. วารสารสมาคมจิตแพทย์แห่งประเทศไทย. 2539;41(1):2-17.
พระธรรมโกศาจารย์ พระพุทธศาสนาในประเทศไทยสมัยปัจจุบัน: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย; 2558 [updated 3 สิงหาคม 2558; cited 2565 1 มกราคม]. Available from: https://www.mcu.ac.th/article/detail/14270.
Tan Z, Shi F, Zhang H, Li N, Xu Y, Liang Y. Household income, income inequality, and health-related quality of life measured by the EQ-5D in Shaanxi, China: a cross-sectional study. Int J Equity Health.2018;17(1):32.
Ennis E, Bunting BP. Family burden, family health and personal mental health. BMC Public Health.2013;13:255.
Kim EJ, Fox S, Moretti ME, Turner M, Girard TD, Chan SY. Motivations and Barriers Associated With Physician Volunteerism for an International Telemedicine Organization. Front Public Health. 2019;7:224.
Thoits PA, Hewitt LN. Volunteer work and well-being.J Health SocBehav.2001;42(2):115-31.
Hackett RD, Guion RM.A reevaluation of the absenteeism-job satisfaction relationship.Organ Behav Hum Decis Process.1985;35(3):340-81.
Schaumberg RL, Flynn FJ. Clarifying the link between job satisfaction and absenteeism: The role of guilt proneness. J Appl Psychol. 2017;102(6):982-92.
Akintola O, Hlengwa WM, Dageid W. Perceived stress and burnout among volunteer caregivers working in AIDS care in South Africa. J AdvNurs.2013;69(12):2738-49.
Luettgau L, Schlagenhauf F, Sjoerds Z. Acute and past subjective stress influence working memory and related neural substrates. Psychoneuroendocrinology.2018;96:25-34.
Qin S, Hermans EJ, van Marle HJ, Luo J, Fernández G. Acute psychological stress reduces working memory-related activity in the dorsolateral prefrontal cortex. Biol Psychiatry. 2009;66(1):25-32.
Dawson SJ, Huberman JS, Bouchard KN, McInnis MK, Pukall CF, Chivers ML. Effects of Individual Difference Variables, Gender, and Exclusivity of Sexual Attraction on Volunteer Bias in Sexuality Research. Arch Sex Behav.2019;48(8):2403-17.
อาชีพ: กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา; 2564. Available from: https://thailandtourism directory.go.th/th/contentpage/94.
Okun MA, O'Rourke HP, Keller B, Johnson KA, Enders C. Value-Expressive Volunteer Motivation and Volunteering by Older Adults: Relationships With Religiosity and Spirituality. J Gerontol B PsycholSciSoc Sci. 2015;70(6):860-70.
George BC, Teitelbaum EN, Darosa DA, Hungness ES, Meyerson SL, Fryer JP, et al. Duration of faculty training needed to ensure reliable or performance ratings. J Surg Educ. 2013;70(6):703-8.
Pan WH, Yeh WT. How to define obesity? Evidence-based multiple action points for public awareness, screening, and treatment: an extension of Asian-Pacific recommendations. Asia Pac J ClinNutr.2008;17(3):370-4.
Goettler A, Grosse A, Sonntag D. Productivity loss due to overweight and obesity: a systematic review of indirect costs. BMJ Open.2017;7(10):e014632.
Gottlieb BH, Gillespie AA. Volunteerism, health, and civic engagement among older adults. Can J Aging. 2008;27(4):399-406.
Rugulies R. Studying the effect of the psychosocial work environment on risk of ill-health: towards a more comprehensive assessment of working conditions. Scand J Work Environ Health. 2012;38(3):187-91.
Downloads
เผยแพร่แล้ว
How to Cite
ฉบับ
บท
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เนื้อหาและข้อมูลในบทความที่ลงตีพิมพ์ในมหาราชนครศรีธรรมราชเวชสาร ถือเป็นข้อคิดเห็นและความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความโดยตรงซึ่งกองบรรณาธิการวารสาร ไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย หรือร่วมรับผิดชอบใด ๆ
บทความ ข้อมูล เนื้อหา รูปภาพ ฯลฯ ที่ได้รับการตีพิมพ์ในมหาราชนครศรีธรรมราชเวชสาร ถือเป็นลิขสิทธิ์ของมหาราชนครศรีธรรมราชเวชสาร หากบุคคลหรือหน่วยงานใดต้องการนำทั้งหมดหรือส่วนหนึ่งส่วนใดไปเผยแพร่ต่อหรือเพื่อกระทำการใด จะต้องได้รับอนุญาตเป็นลายลักษณ์อักษรจากวารสารมหาราชนครศรีธรรมราชเวชสาร ก่อนเท่านั้น
