ปัจจัยทำนายทางคลินิกต่อการเกิดภาวะไส้ติ่งแตกในผู้ป่วยไส้ติ่งอักเสบเฉียบพลัน

บทคัดย่อ

บทคัดย่อ

บทนำ : ไส้ติ่งอักเสบเป็นโรคทางศัลยกรรม ซึ่งเป็นสาเหตุของอาการปวดท้องที่พบได้บ่อย และจำเป็นต้องได้รับการผ่าตัดช่องท้องฉุกเฉิน การวินิจฉัยต้องใช้อาการทางคลินิกเป็นหลัก พบว่าวินิจฉัยได้ยาก มีโอกาสวินิจฉัยผิดพลาด และมีความเสี่ยงต่อการเกิดไส้ติ่งแตกสูง นำไปสู่การเกิดภาวะแทรกซ้อน

วัตถุประสงค์ : เพื่อศึกษาอาการทางคลินิกของผู้ป่วยไส้ติ่งอักเสบเฉียบพลัน ที่เป็นปัจจัยพยากรณ์โอกาสของการเกิดภาวะไส้ติ่งแตก

วัสดุและวิธีการศึกษา : การศึกษาเชิงพยากรณ์การวินิจฉัยแบบย้อนหลัง (Retrospective cohort study) ในผู้ป่วยที่ได้รับการวินิจฉัยเป็นไส้ติ่งอักเสบเฉียบพลันและเข้ารับการผ่าตัดในโรงพยาบาลท่าศาลาตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม 2562 ถึง 30 กันยายน 2564 โดยเก็บข้อมูลจากเวชระเบียน รวบรวมปัจจัยทางคลินิกที่สำคัญและปัจจัยเสี่ยง แล้วนำมาวิเคราะห์เพื่อหาปัจจัยทำนายที่มีผลต่อการเกิดภาวะไส้ติ่งแตก

ผลการศึกษา: ผู้ป่วยไส้ติ่งอักเสบที่ได้รับการผ่าตัดและมีผลตรวจทางพยาธิวิทยายืนยันทั้งหมด 659 คน พบภาวะไส้ติ่งแตกจำนวน 83 ราย คิดเป็นร้อยละ 12.6 จากการศึกษาพบว่าปัจจัยเกี่ยวกับ ระยะเวลาตั้งแต่ปวดท้องจนถึงโรงพยาบาลมากกว่า 48 ชั่วโมง (adjusted OR=36.31, p<0.001) อาการเบื่ออาหาร (adjusted OR=3.48, p=0.002) อุณหภูมิร่างกายมากกว่า 38องศาเซลเซียล (adjusted OR=2.79, p=0.005) ตรวจท้องพบ localized guarding (adjusted OR=2.28, p=0.019) ผลเลือดมีปริมาณเม็ดเลือดขาวมากกว่า 14,000 (adjusted OR=2.81, p=0.008) และพบเม็ดเลือดขาวชนิดนิวโตรฟิลมากกว่า 80% (adjusted OR=2.39, p=0.02)มีผลต่อการเกิดภาวะไส้ติ่งแตก โดยมีระดับนัยสำคัญทางสถิติที่ 0.05 (p<0.05)

สรุป: ปัจจัยทางคลินิกจากการศึกษานี้ อาจนำมาใช้พยากรณ์โอกาสเกิดไส้ติ่งแตกได้ สามารถนำไปใช้ได้ทั้งโรงพยาบาลระดับชุมชนและระดับจังหวัด เพื่อเป็นแนวทางตัดสินใจในการส่งตัวผู้ป่วยมารักษาต่อ หรือสร้างความตระหนักสำหรับแพทย์ จัดลำดับความสำคัญและความเร่งด่วนของการรักษา รวมถึงการให้ข้อมูลคำแนะนำแก่ผู้ป่วยและญาติได้

คำสำคัญ: ปัจจัยทำนายทางคลินิก ไส้ติ่งแตก ไส้ติ่งอักเสบ