กรณีศึกษา: ยา Vancomycin เหนี่ยวนำให้เกิด exfoliative dermatitis

บทคัดย่อ

ผื่นแพ้ยาชนิด exfoliative dermatitis เป็นภาวะการอักเสบของผิวหนังทําให้เกิดผื่นผิวหนังแดงร่วมกับมีสะเก็ดลอกทั่วร่างกาย กระจายมากกว่า 90% ของพื้นที่ผิวหนังทั่วร่างกาย การหลุดลอกของผิวหนังจํานวนมากนี้จะทําให้ผู้ป่วยสูญเสียน้ำ และโปรตีนจํานวนมาก อาจรุนแรงถึงภาวะช็อกได เชื่อว่าเป็นปฏิกิริยาที่เกิดจาก 3 สาเหตุ คือ ยา  โรคผิวหนังที่เป็นอยู่เดิม หรือโรคภายในร่างกาย โดยเฉพาะมะเร็ง แต่บางรายไม่ทราบสาเหตุ การลอกของผิวหนังเกิดจากเซลล์ของผิวหนังมีการแบ่งตัวมากขึ้นและผลัดเปลี่ยนเซลล์เร็วขึ้น ยาที่เป็นสาเหตุให้เกิดผื่นแพ้ยามักได้แก่ ยาแก่ปวด ยาปฏิชีวนะ เช่น ยาซัลฟา เพนนิซิลิน ยา NSAIDs allopurinol โดยเกิดผื่นหลังได้รับยาประมาณ 1 ถึง 14 วัน (อาจเร็วหรือช้ากว่านี้ได้) ผื่นแพ้ยาชนิด exfoliative dermatitis จากยา vancomycin นั้นพบได้น้อยมาก จากการค้นข้อมูลพบเป็นเพียงรายงานกรณีศึกษา (13 ราย) สำหรับในประเทศไทยมีรายงานผื่นแพ้ยาชนิด exfoliative dermatitis จากยา vancomycin ทั้งหมด 42 ราย รายงานกรณีศึกษานี้เป็นรายงานกรณีผู้ป่วยที่เกิดผื่นแพ้ยาชนิด exfoliative dermatitis จากการได้รับยา vancomycin เพื่อรักษา ฝีขนาดใหญ่ที่ต้นขาทางด้านขวา โดยการประเมินด้วย Naranjo algorithm พบว่าผู้ป่วยรายนี้เกิดผื่นแพ้ยาแบบ exfoliative dermatitis ระดับน่าจะใช่ (Probable) จากการใช้ยา vancomycin