การตัดสินใจหลังการให้คำปรึกษาการบำบัดทดแทนไต กับการรอดชีวิตของผู้ป่วยโรคไตเรื้อรัง

Main Article Content

ณรงค์ศักดิ์ วัชโรทน
ประไพ มูลวงษ์
กาญจณาพร เมตุลา
ธัญญนันท์ ก่อสุขวิวัฒน์

บทคัดย่อ

บทน: การตัดสินใจของผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังหลังให้คำปรึกษาเพื่อเตรียมความพร้อมก่อนที่จะบำบัดทดแทนมีความสำคัญต่อแผนการรักษาของแพทย์ ผู้ป่วยบางรายมีการเปลี่ยนแปลงการตัดสินใจ ซึ่งส่งผลต่อการดูแลและทำให้เกิดปัญหาแทรกซ้อนจากภาวะไตเรื้อรังตามมา โรงพยาบาลสระบุรีพบปัญหาเนื่องจากการตัดสินใจของผู้ป่วยอยู่เป็นระยะและบางครั้งการให้การรักษาก็ไม่สามารถช่วยชีวิตผู้ป่วยได้


วิธีการศึกษา: ข้อมูลผู้ป่วยไตเรื้อรังระยะที่ 4 และ 5 ที่มารับคำปรึกษาในหน่วยไตช่วงเวลา 1 ตุลาคม พ.ศ. 2558- 31 มีนาคม พ.ศ. 2563 และติดตามบันทึกข้อมูลจนถึงวันที่ 31 มีนาคม 2564 จะถูกนำมาลงข้อมูลและวิเคราะห์


ผลการศึกษา: มีผู้ป่วย 602 รายที่เข้าเกณฑ์ในการการศึกษา เป็นผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังระยะที่ 4 ร้อยละ 12.12 อายุเฉลี่ย 60.80+14.05 ปี เป็นเพศชายร้อยละ 48.0 มีคะแนน Charlson Comorbidity Index (CCI) เฉลี่ย 5.45+1.83 ผู้ป่วยส่วนใหญ่เป็นโรคเบาหวาน ผู้ที่มารับคำปรึกษาระยะที่ 4 ไม่ตัดสินใจมากกว่าครึ่ง และผู้ระยะที่ 5 ไม่ยอมรับในการบำบัดทดแทนไตร้อยละ 76.75 และผู้ป่วยร้อยละ 36.37 มีการเปลี่ยนการตัดสินใจ มีผู้ได้รับการล้างไตร้อยละ 51.66 (311 ราย) เป็นการทำ hemodialysis ร้อยละ 46.6 ผู้เสียชีวิตคิดเป็นร้อยละ 43.85 (264 ราย) และร้อยละ 33.71 ของผู้ที่เสียชีวิตได้รับการล้างไต ผู้ป่วยทั้งสองระยะไม่มีความแตกต่างกันใน อายุ เพศ โรคประจำตัว อัตราการเสียชีวิตหรือการเปลี่ยนการตัดสินใจ แต่ผู้ที่มาในระยะที่ 5 มีโอกาสได้ล้างไตมากกว่าผู้ที่มาในระยะที่ 4 แต่มีค่าการทำงานของไตเมื่อเริ่มล้างไตต่ำกว่า (ร้อยละ 55.0 เทียบกับ 27.4, P<0.001 และ 4.87+2.36 เทียบกับ 6.01+2.81 มล./นาที/1.73 ตารางเมตร, P=0.040 ตามลำดับ) ในกลุ่มที่รับคำปรึกษาในระยะที่ 4 ผู้ที่ตัดสินใจยอมรับ มีโอกาสได้รับการล้างไตมากกว่าอีก 2 กลุ่ม (ไม่ตัดสินใจหรือไม่ยอมรับ) และได้รับการล้างไตในขณะที่มีการทำงานของไตสูงกว่า โดยไม่พบความแตกต่างของการเสียชีวิต วิธีการล้างไต ค่า CCI หรือเพศ ผู้ที่เสียชีวิตเป็นผู้ที่ไม่ได้รับการล้างไตมากกว่าผู้ที่ได้รับการล้างไต [ร้อยละ83.3 (15 ราย) และร้อยละ 16.7 (3ราย) P=0.015] ผู้ที่มาปรึกษาในระยะที่ 5 พบว่า ผู้ที่ตัดสินใจไม่ยอมรับการล้างไตหลังรับคำปรึกษามีร้อยละ 76.7 (406 ราย) มีอายุเฉลี่ย การเปลี่ยนใจ การเสียชีวิตและการได้รับการล้างไตมากกว่าผู้ที่ยอมรับการล้างไต (62.22+13.37 เทียบกับ 55.55+14.19 ปี, P<0.001, ร้อยละ 47.8 เทียบกับ 4.9, P<0.001, ร้อยละ 48.5 เทียบกับ 31.7, P<0.001 และร้อยละ 46.3 เทียบกับ 35.4, P<0.001 ตามลำดับ) แต่ไม่มีความแตกต่างในค่า CCI ค่าการทำงานของไตเริ่มต้นล้างไต และวิธีการล้างไต


สรุป: การตัดสินใจหลังได้รับคำปรึกษาบำบัดทดแทนไตมีผลต่อการเสียชีวิตซึ่งพบว่า การเปลี่ยนการตัดสินใจไม่ทำให้อัตราการเสียชีวิตเพิ่มขึ้น แต่ผู้ที่ไม่ยอมรับการบำบัดทดแทนไตมีโอกาสเสียชีวิตมากกว่าผู้ที่ยอมรับ

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
วัชโรทน ณ., มูลวงษ์ ป., เมตุลา ก., & ก่อสุขวิวัฒน์ ธ. (2022). การตัดสินใจหลังการให้คำปรึกษาการบำบัดทดแทนไต กับการรอดชีวิตของผู้ป่วยโรคไตเรื้อรัง. วารสารสมาคมโรคไตแห่งประเทศไทย, 28(1), 68–76. สืบค้น จาก https://he01.tci-thaijo.org/index.php/JNST/article/view/258864
ประเภทบทความ
Original Article

เอกสารอ้างอิง

Davison SN, Levin A, Moss AH, Jha V, Brown EA, Brennan F, et al. Executive summary of the KDIGO controversies conference on supportive care in chronic kidney disease: developing a roadmap to improving quality care. Kidney Int. 2015; 88(3):447-59.

KDIGO 2012 clinical practice guideline for the evaluation and management of chronic kidney disease. Kidney Int. Supplement. 2013; 3(1).

Austin G Stack. Impact of timing of nephrology referral and pre-ESRD care on mortality risk among new ESRD patients in the United States. Am J Kidney Dis. 2003;41(2):310-8.

B Klang 1, H Björvell, N Clyne. Predialysis education helps patients choose dialysis modality and increases disease-specific knowledge. J AdvNurs.1999; 29(4):869-76.

Bayliss EA, Bhardwaja B, Ross C, Beck A, Lanese DM. Multidisciplinary team care may slow the rate of decline in renal function. Clin J Am Soc Nephrol.2011; 6(4):704-10.

Stephanie Thompson, Matthew James, Natasha Wiebe, et al. Cause of death in patients with reduced kidney function. J Am Soc Nephrol. 2015; 26(10):2504–11.

Anne-Cécile Rouveure, Marc Bonnefoy, Maurice Laville. Conservative treatment, hemodialysis or peritoneal dialysis for elderly patients: The choice of treatment does not influence the survival. Nephrol Ther. 2016; 12(1):32-7.

Deidra C Crews, Julia J Scialla, L Ebony Boulware, et al. Comparative effectiveness of early versus conventional timing of dialysis initiation in advanced CKD. Am J Kidney Dis. 2014; 63 (5): 806-15.

Hemmelgarn BR, Manns BJ, Quan H, Ghali WA: Adapting the charlson comorbidity index for use in patients with ESRD. Am J Kidney Dis 2003; 42:125–32.

Charlson ME, Pompei P, Ales KL, Mac Kenzie CR. A new method of classifying prognostic comorbidity in longitudinal studies: development and validation. J Chronic Dis 1987; 40(5): 373-83.

Chen NH, Lin YP, Liang SY, Tung HH, Tsay SL, Wang TJ. Conflict when making decisions about dialysis modality. J Clin Nurs. 2018; 27(1-2):e138-e146.

Levinsky NG. The organization of medical care. Lessons from the Medicare end stage renal disease program. N Engl J Med. 1993;329(19):1395.

Klahr S. Rationing of health care and the end-stage renal disease program. Am J Kidney Dis. 1990; 16(4):392.

Murray MA, Brunier G, Chung JO, Craig LA, Mills C, Thomas A, et al. A systematic review of factors influencing decision-making in adults living with chronic kidney disease. Patient Educ Couns. 2009; 76(2):149-58.

Brown MA, Collett GK, Josland EA, Foote C, Li Q,Brennan FP.CKD in elderly patients managed without dialysis: survival, symptoms, and quality of life. Clin J Am Soc Nephrol. 2015; 10(2):260.

Koch M, Kohnle M, Trapp R, Haastert B, Rump LC, Aker S. Comparable outcome of acute unplanned peritoneal dialysis and haemodialysis. Nephrol Dial Transplant. 2012; 27(1):375-80.