เปรียบเทียบประสิทธิผลของรูปแบบการให้บริการคลินิกชะลอไตเสื่อมในหน่วยบริการปฐมภูมิอำเภอโกสุมพิสัยจังหวัดมหาสารคาม ปี 2559 – 2562

ผู้แต่ง

  • ณัฐวุฒิ มาสาซ้าย โรงพยาบาลเชียงยืนจังหวัดมหาสารคาม
  • เพลินพิศ หีบแก้ว โรงพยาบาลโกสุมพิสัยจังหวัดมหาสารคาม

คำสำคัญ:

การให้บริการ, คลินิกชะลอไตเสื่อม, หน่วยบริการปฐมภูมิ

บทคัดย่อ

การวิจัยเชิงทดลองครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อเปรียบเทียบประสิทธิผลของรูปแบบการให้บริการคลินิกชะลอไตเสื่อมในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลแบ่งเป็นสองกลุ่มคือกลุ่มทดลองคลินิกเฉพาะโรคไตเรื้อรังและกลุ่มควบคุมบูรณาการร่วมกับคลินิกโรคเรื้อรัง ใช้วิธีการสุ่มตัวอย่าง ณ ช่วงเวลาใดเวลาหนึ่ง ผู้ป่วยโรคเรื้อรังที่มีภาวะแทรกซ้อนทางไต ระยะที่ 2-4 มารับบริการ ณ หน่วยบริการปฐมภูมิ อำเภอโกสุมพิสัย จังหวัดมหาสารคาม เก็บข้อมูลระหว่าง ตุลาคม 2559-ตุลาคม 2562  เครื่องมือที่ใช้เป็นแบบบันทึกข้อมูลระดับอัตราการกรองของไต และ ระดับน้ำตาลสะสมในเลือด และ แบบสอบถามเกี่ยวกับความรู้และพฤติกรรมสุขภาพวิเคราะห์ด้วยสถิติ สถิติเชิงพรรณนา และสถิติเชิงวิเคราะห์ด้วยPaired  Sample t- test  ภายในกลุ่มเดียวกัน และระหว่างกลุ่ม ด้วย Independent  Samples  t – test กำหนดนัยสำคัญทางสถิติที่ 0.001 ผลการศึกษาพบว่า ระดับอัตราการกรองของไตภายในกลุ่มทดลอง ลดลงจากเดิม 0.9 ไม่แตกต่างกันทางสถิติ กลุ่มเปรียบเทียบลดลงจากเดิมถึง 2.02 แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ระดับน้ำตาลสะสมในเลือดทั้ง 2 กลุ่มมีค่าเฉลี่ย HbA1c ลดลงอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ หลังดำเนินการกลุ่มทดลองและกลุ่มเปรียบเทียบส่วนใหญ่มีความรู้และพฤติกรรมการดูแลสุขภาพ ไม่แตกต่างกันทางสถิติ ความรู้ในระดับปานกลาง พฤติกรรมการดูแลสุขภาพอยู่ในในระดับดี รูปแบบแยกเป็นคลินิกเฉพาะโรคไตเรื้อรัง แนวโน้มชะลอไตเสื่อมได้ดีกว่าแม้ว่าความรู้ และพฤติกรรมการดูแลสุขภาพ จะไม่ต่างกัน

เอกสารอ้างอิง

Ingsathit A, Thakkinstian A, Chaiprasert A, Sangthawan P, Gojaseni P, Kiattisunthorn K; the Thai-SEEKGroup. Prevalence and risk factors of chronic kidney disease in the Thai adult population: Thai SEEKstudy. Nephrol Dial Transplant 2010; 25: 1567-75.

กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. คู่มือปฏิบัติการเพื่อดำเนินงานลดโรคไตเรื้อรัง (CKD) ในผู้ป่วยเบาหวานและความดันโลหิตสูง. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานกิจการโรงพิมพ์องค์กรสงเคราะห์ทหารผ่านศึกในพระบรมราชูปถัมภ์; 2558.

กระทรวงสาธารณสุข. กลุ่มรายงานมาตรฐาน Service Plan สาขาไต [อินเทอร์เน็ต].2563 [เข้าถึงเมื่อ20 มิ.ย. 2563]. เข้าถึงได้จาก:https://hdcservice.moph .go.th/hdc/main/index_pk.php

บุญธรรม กิจปรีดาบริสุทธิ์. การเขียนรายงานการวิจัยและวิทยานิพนธ์. กรุงเทพมหานคร: เรือนแก้วการพิมพ์; 2553.

สุมัทนา กลางคาร, วรพจน์ พรหมสัตยพรต. หลักการวิจัยทางวิทยาศาสตร์สุขภาพ. มหาสารคาม: สารคามการพิมพ์ – สารคามเปเปอร์; 2553.

ทวี ศิริวงศ์, อุดม ไกรฤทธิชัย, บรรณาธิการ. กลเม็ดเคล็ดลับทำอย่างไรไตไม่วาย. พิมพ์ครั้งที่ 6. กรุงเทพมหานคร: ศรีเมืองการพิมพ์; 2556.

สมาคมโรคไตแห่งประเทศไทย. คำแนะนำสำหรับการดูแลรักษาโรคไตเรื้อรังแบบองค์รวมชนิดประคับประคอง. กรุงเทพมหานคร: เท็กซ์ แอนด์เจอร์นัล พับลิเคชั่น; 2560.

สมาคมโรคไตแห่งประเทศไทย. คู่มือการจัดการผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังระยะเริ่มต้น. กรุงเทพมหานคร: ยูเนียนอุลตร้าไวโอเร็ต; 2555.

กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. คู่มือการจัดการโรคไตเรื้อรัง(CKD) สำหรับอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน (อสม.). กรุงเทพมหานคร: สำนักงานกิจการโรงพิมพ์องค์กรสงเคราะห์ทหารผ่านศึกในพระบรมราชูปถัมภ์ว; 2560.

สมาคมผู้ให้อาหารทางหลอดเลือดดำและทางเดินอาหารแห่งประเทศไทย, สมาคมโรคไตแห่งประเทศไทย. คำแนะนำแนวทางเวชปฏิบัติโภชนบำบัดสำหรับผู้ป่วยโรคไตในผู้ใหญ่ พ.ศ.2561 [อินเทอร์เน็ต]. 2563 [เข้าถึงเมื่อ1 ธ.ค. 2563]. เข้าถึงได้จาก: www.nephrothai.org/wp-content/uploads/2021/10/คำแนะนำแนวทางเวชปฏิบัติโภชนบำบัดสำหรับผู้ป่วยโรคไตในผู้ใหญ่-พ.ศ.-2561.pdf

ไพศาล ไตรสิริโชค, หลั่งพร อุตรศาสตร์, วราทิพย์ แก่นการ. ผลของการสนับสนุนการจัดการตนเองโดยทีมสหสาขาวิชาชีพเพื่อชะลอโรคไตเรื้อรังในหน่วยบริการปฐมภูมิ โรงพยาบาลศูนย์ขอนแก่น. ศรีนครินทร์เวชสาร 2562; 34(6):552-8.

วีนัส สาระจรัส, แอนนา สุมะโน. ผลของกระบวนการสนับสนุนการจัดการตนเองต่อการชะลอไตเสื่อม ในผู้ป่วยเบาหวานที่มีภาวะไตเรื้อรัง โรงพยาบาลแหลมฉบัง ชลบุรี. วารสารสาธารณสุขและวิทยาศาสตร์สุขภาพ 2561;3:13-26.

วราทิพย์ แก่นการ, เกษม ดำนอก, ศิริรัตน์ อนุตระกูลชัย. ประสิทธิผลของรูปแบบการดูแลผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังโดยใช้การจัดการโรคเชิงบูรณาการและ การจัดการรายกรณีในหน่วยบริการปฐมภูมิ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ.วารสารการพยาบาลและการดูแลสุขภาพ 2562;37(3):173-82.

รัตตินันท์ สิงห์ประเสริฐ, นิโรบล กนกสุนทรรัตน์, วรวรรณ ชัยลิมปมนตรี.ผลของโปรแกรมการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังก่อนการได้รับบำบัดทดแทนไต. วารสารการปฏิบัติการพยาบาลและการผดุงครรภ์ไทย 2560;5(1):57-74.

ธวัช วิเชียรประภา, พรฤดี นิธิรัตน์, ปิ่นนเรศ กาศอุดม, ดาลิมา สำแดงสาร. เปรียบเทียบอัตราการกรองของไตก่อนและหลังการรับบริการที่คลินิกชะลอไตเสื่อม ของผู้ป่วยไตวายเรื้อรัง ระยะที่ 3โรงพยาบาลขลุง อำเภอขลุง จังหวัดจันทบุรี. วารสารวิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนีนครราชสีมา 2561;25(2):138-47.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

29-11-2022

รูปแบบการอ้างอิง

1.
มาสาซ้าย ณ, หีบแก้ว เ. เปรียบเทียบประสิทธิผลของรูปแบบการให้บริการคลินิกชะลอไตเสื่อมในหน่วยบริการปฐมภูมิอำเภอโกสุมพิสัยจังหวัดมหาสารคาม ปี 2559 – 2562. JDPC3 [อินเทอร์เน็ต]. 29 พฤศจิกายน 2022 [อ้างถึง 20 ธันวาคม 2025];16(3):95-107. available at: https://he01.tci-thaijo.org/index.php/JDPC3/article/view/257045

ฉบับ

ประเภทบทความ

นิพนธ์ต้นฉบับ