การสอบสวนโรคอุจจาระร่วงเฉียบพลันในโรงเรียนแห่งหนึ่ง อำเภอสันป่าตอง จังหวัดเชียงใหม่ เดือน กันยายน 2563

บทคัดย่อ

เมื่อวันที่ 14 กันยายน 2563 ศูนย์ระบาดอำเภอสันป่าตอง ได้รับแจ้งว่ามีผู้ป่วยโรคอุจจาระร่วงเฉียบพลัน รวมจำนวน 13 ราย ซึ่งผู้ป่วยทั้งหมดเรียนอยู่ที่โรงเรียนแห่งหนึ่งในเขตอำเภอสันป่าตอง  จังหวัดเชียงใหม่  จึงได้ดำเนินการสอบสวนโรคเพื่อยืนยันการวินิจฉัย  ยืนยันการระบาดของโรค  เพื่อศึกษาขอบเขตการระบาดและศึกษาการกระจายของโรค  และเพื่อหาแนวทางการควบคุมและป้องกันการระบาดของโรคอุจจาระร่วงเฉียบพลัน  การศึกษาระบาดวิทยาเชิงพรรณนาทำโดยการทบทวนเวชระเบียนและสัมภาษณ์ผู้ป่วยโรคอุจจาระร่วงเฉียบพลันที่มารักษาที่โรงพยาบาลสันป่าตอง และค้นหาผู้ป่วยเพิ่มเติม การศึกษาระบาดวิทยาเชิงวิเคราะห์จากผลมาหาเหตุทำโดยใช้แบบสอบถามเพื่อหาอาหารที่เสี่ยงต่อการเกิดโรคอุจจาระร่วงเฉียบพลัน การศึกษาสภาพแวดล้อมทำโดยการสำรวจสถานที่จัดบริการอาหารของโรงเรียน และการสัมภาษณ์ผู้ปรุงอาหาร และการศึกษาทางห้องปฏิบัติการทำโดยการเก็บตัวอย่าง rectal swab ของผู้ป่วยเพื่อนำมาเพาะเชื้อ และเก็บตัวอย่างส่งตรวจหาโคลิฟอร์มแบคทีเรียโดยใช้ชุดตรวจ SI-2 ผลการศึกษาพบผู้ป่วย 28 ราย อัตราป่วยจำแนกตามเพศพบว่าเพศหญิงมากกว่าเพศชาย  อายุ12ปีและชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 มีอัตราป่วยมากที่สุด คำนวณอัตราป่วยทั้งหมดได้ร้อยละ 13.15  โดยผู้ป่วยมีอาการแสดงทางคลินิกดังนี้คือ ถ่ายอุจจาระเหลว ปวดท้อง ถ่ายเป็นน้ำ อ่อนเพลียและคลื่นไส้อาเจียน อาหารที่เสี่ยงต่อการเกิดโรคอุจจาระร่วงเฉียบพลันในการระบาดครั้งนี้คือแคบหมูและผักสด  การศึกษาสภาพแวดล้อมพบโรงอาหารอยู่ในเกณฑ์มาตรฐานการสุขาภิบาลอาหารระดับดี และการศึกษาทางห้องปฏิบัติการไม่พบแบคทีเรียก่อโรค สำหรับเชื้อ Vibrio spp., Salmonella spp. และ Shigella spp. จากการเพาะเชื้อในอุจจาระ และตรวจหาโคลิฟอร์มในภาชนะอุปกรณ์และมือผู้ปรุงอาหารพบเชื้อโคลิฟอร์มเกินมาตรฐาน ดังนั้นจึงสรุปได้ว่าพบการระบาดโรคอุจจาระร่วงเฉียบพลันในโรงเรียนแห่งหนึ่งในเขตอำเภอสันป่าตอง จังหวัดเชียงใหม่ ระหว่างวันที่ 4-24 กันยายน 2563