สถานการณ์การจัดการภาวะฉุกเฉินทางสาธารณสุขในเขตสุขภาพที่ 5

บทคัดย่อ

การเปลี่ยนแปลงทางด้านภูมิอากาศ และสิ่งแวดล้อมของโลกอย่างรวดเร็ว ส่งผลให้เกิดภัยพิบัติและภาวะฉุกเฉินทางสาธารณสุขมากขึ้นทั่วโลก รวมทั้งเขตสุขภาพที่ 5 และยังไม่เคยมีการศึกษาสถานการณ์การจัดการภาวะฉุกเฉินทางสาธารณสุขในเขตสุขภาพที่ 5 จึงทำการศึกษานี้ขึ้นโดยมีวัตถุประสงค์เพื่ออธิบายรูปแบบการจัดการภาวะฉุกเฉินทางสาธารณสุขในเขตสุขภาพที่ 5 และให้ข้อเสนอแนะเพื่อการพัฒนาระบบการจัดการภาวะฉุกเฉินทางสาธารณสุขอย่างชัดเจนและเป็นระบบต่อไป โดยศึกษาแบบผสานวิธี ทั้งเชิงปริมาณและคุณภาพ เชิงปริมาณ ประเมินความเหมาะสมของระบบการจัดการภาวะฉุกเฉิน เชิงคุณภาพใช้ 1) การทบทวนเอกสาร ได้แก่ 1.1) การประเมินข้อมูลเพื่อวางแผนพัฒนาศูนย์ปฏิบัติการภาวะฉุกเฉิน เขตสุขภาพที่ 5 ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2564-2566 1.2) การถอดบทเรียนการจัดการภาวะฉุกเฉินทางสาธารณสุข กรณีการระบาดใหญ่ของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 ของเขตสุขภาพที่ 5 และ 1.3) การถอดบทเรียนการจัดการภาวะฉุกเฉินทางสาธารณสุข สำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 5 จังหวัดราชบุรี และ 2) สัมภาษณ์ผู้บริหารและผู้ปฏิบัติงาน รวม 42 คน ผลการศึกษา พบว่าการศึกษาทั้งเชิงปริมาณและคุณภาพมีความสอดคล้องกัน ด้านระบบสุขภาพในเรื่องการจัดการภาวะฉุกเฉินทางสาธารณสุข ข้อมูลข่าวสาร ภาวะผู้นำและธรรมาภิบาล ระบบบริการการจัดการภาวะฉุกเฉินทางสาธารณสุข มีระดับความเหมาะสมมาก แต่ยังมีข้อจำกัดในเรื่องค่าใช้จ่ายด้านสุขภาพ และกำลังคนด้านสุขภาพที่มีจำนวนบุคลากรไม่เพียงพอ โดยควรมีแผนการจัดสรรงบประมาณและระเบียบการใช้แผนการจัดการกำลังคนให้เพียงพอ และพัฒนาเครื่องมือเพื่อประเมินความพร้อมด้านการจัดการภาวะฉุกเฉินที่เป็นมาตรฐานกลางสำหรับประเด็นทางเทคนิคควรจัดทำกรอบโครงสร้างการทำงาน วิเคราะห์รายการทรัพยากรที่ต้องการเพิ่มเติมและจัดการซ้อมแผนประคองกิจการอย่างต่อเนื่อง