ผลของการส่งเสริมความรู้และแนวทางการเลือกบริโภคอาหารต่อความรู้ภาวะโภชนาการ ระดับอัลบูมินในเลือด และค่าความสามารถในการจับธาตุเหล็กในผู้ป่วยไตเรื้อรังที่ฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้เป็นการวิจัยกึ่งทดลองแบบวัดผลกลุ่มเดียวก่อนหลัง (one-group pretest-posttest design) โดยมีวัตถุประสงค์ เพื่อเปรียบเทียบความรู้ ภาวะโภชนาการ ระดับอัลบูมินในเลือด และค่าความสามารถในการจับธาตุเหล็ก ก่อนและหลังการส่งเสริมความรู้และแนวทางการเลือกบริโภคอาหารที่เหมาะสม กลุ่มตัวอย่างคือ ผู้ป่วยไตเรื้อรังที่ฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม ที่มารับบริการฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม ในโรงพยาบาลเวชศาสตร์เขตร้อน กรุงเทพมหานคร ระหว่างเดือนตุลาคม พ.ศ. 2565 - มีนาคม พ.ศ. 2566 จำนวน 30 คน โดยคัดเลือกจากการสุ่มตัวอย่างแบบเจาะจง (purposive sampling) เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ประกอบด้วย 1) แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคล 2) แบบสอบถามความรู้ 3) แบบประเมินภาวะโภชนาการ 4) แผนการส่งเสริมความรู้และแนวทางการเลือกโภชนาการ การวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน และ paired comparison t-test ผลการวิจัยพบว่า หลังได้รับการส่งเสริมความรู้และแนวทางการเลือกบริโภคอาหารที่เหมาะสม 1) กลุ่มตัวอย่างมีความรู้เรื่องโภชนาการสำหรับผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังที่ฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียมเพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p <.001) 2) กลุ่มตัวอย่างมีภาวะโภชนาการดีขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p <.001) 3) กลุ่มตัวอย่างมีระดับอัลบูมินในเลือดสูงขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p <.001) ในขณะที่ค่าความสามารถในการจับธาตุเหล็กไม่แตกต่างจากก่อนได้รับการส่งเสริมความรู้ฯ ผลการศึกษาครั้งนี้แสดงให้เห็นว่า การส่งเสริมความรู้และแนวทางการเลือกบริโภคอาหารช่วยให้ผู้ป่วยไตเรื้อรังที่ฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม มีความรู้ มีภาวะโภชนาการ และระดับอัลบูมินในเลือดดีขึ้น แต่วิธีการดังกล่าวไม่มีผลต่อค่าความสามารถในการจับธาตุเหล็ก