ปัจจัยทำนายพฤติกรรมจัดการสุขภาพแบบมีส่วนร่วมในชุมชนริมคลองภาษีเจริญ กรุงเทพมหานคร

ผู้แต่ง

  • รัฐกานต์ ขำเขียว สาขาการพยาบาลอนามัยชุมชน คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยสยาม
  • ศนิกานต์ ศรีมณี สาขาการพยาบาลอนามัยชุมชน คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยสยาม
  • ศิรินา สันทัดงาน สาขาการพยาบาลอนามัยชุมชน คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยสยาม

คำสำคัญ:

การจัดการสุขภาพแบบมีส่วนร่วม, ชุมชนริมคลองภาษีเจริญ

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้ เป็นการศึกษาเชิงพรรณนาวิเคราะห์ บรรยาย (Exploratory Descriptive Research)มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาพฤติกรรมการจัดการสุขภาพแบบมีส่วนร่วมของชุมชน 2) ศึกษาความสัมพันธ์ระหว่าง ปัจจัยนำ ปัจจัยเอื้อ และปัจจัยเสริมกับพฤติกรรมการจัดการสุขภาพแบบมีส่วนร่วมของชุมชน และ 3) เพื่อศึกษาปัจจัยทำนายพฤติกรรมการจัดการสุขภาพแบบมีส่วนร่วมของชุมชนริมคลอง เขตภาษีเจริญ กรุงเทพมหานคร กลุ่มตัวอย่างเป็นประชาชนที่อาศัยอยู่ในชุมชนริมคลอง เขตภาษีเจริญ กรุงเทพมหานคร คำนวณหากลุ่มตัวอย่างโดยใช้โปรแกรม G*power version 3.1.9.7  สำหรับการทดสอบความสัมพันธ์ด้วยสถิติ Pearson’s correlation ได้จำนวนกลุ่มตัวอย่างทั้งหมด 138 คน ใช้แบบสอบถามเป็นเครื่องมือในการวิจัยประกอบด้วย แบบสอบถามด้านปัจจัยนำ ปัจจัยเอื้อ ปัจจัยเสริม และแบบสอบถามพฤติกรรมการจัดการสุขภาพแบบมีส่วนร่วมของคนในชุมชน ผ่านการตรวจสอบความตรงของเนื้อหาโดยผู้ทรงคุณวุฒิ และหาค่าความเที่ยงของเครื่องมือโดยคำนวณหาค่าสัมประสิทธิ์ เอลฟาของครอนบาค ได้ค่าเฉลี่ยเท่ากับ .91 และ .869 ตามลำดับ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติ ความถี่ ร้อยละ สัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์เพียร์สัน และการวิเคราะห์ถดถอยพหุคูณ ผลการวิจัย พบว่า 1) ระดับพฤติกรรมการจัดการสุขภาพแบบมีส่วนร่วมของประชาชนที่อาศัยอยู่ใน ชุมชนริมคลอง เขตภาษีเจริญ อยู่ในระดับปานกลาง (gif.latex?\bar{x} = 3.06, SD = .571) 2) ปัจจัยปัจจัยนำ ปัจจัยเอื้อและปัจจัยเสริม มีความสัมพันธ์ทางบวกกับพฤติกรรมการจัดการสุขภาพ แบบมีส่วนร่วมในระดับปานกลาง อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01 (r = .409, .557, และ .545 ตามลำดับ) 3) ปัจจัยเอื้อและปัจจัยเสริม สามารถร่วมกันทำนายการจัดการสุขภาพอย่างมีส่วนร่วมของประชาชนที่อาศัยอยู่ในชุมชนริมคลอง เขตภาษีเจริญได้ ร้อยละ 36.4 อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01

เอกสารอ้างอิง

กองโรคไม่ติดต่อ กรมควบคุมโรค. (2565). รายงานสถานการณ์โรค NCDs พ.ศ. 2562. กรุงเทพ: อักษรกราฟฟิคแอนด์ดีไซน์

ชิดชนก ปลื้มปรีดี และพรเพ็ญ อรัณยะนาค. (2563). สุขภาวะชุมชนและการมีส่วนร่วมของประชาชนในการมาใช้บริการศูนย์ชุมชนสร้างสรรค์ภาษีเจริญ(รายงานวิจัย). กรุงเทพ: กรมอนามัยกระทรวงสาธารณสุข

นิลภา จิระรัตนวรรณะ, สุคนธ์ วรรธนะอมร และศรีสุดา รัศมีพงศ์. (2562). การมีส่วนร่วมของชุมชนในการสร้างเสริมสุขภาพ. วารสารมหาจุฬาวิชาการ, 6(พิเศษ), 365 – 381.

บุรฉัตร จันทร์แดง, เสาวลักษณ์ โกศลกิตติอัมพร และสัญญา เคณาภูมิ. (2561). กรอบแนวคิดการวิจัยเชิงพฤติกรรมศาสตร์. วารสารสหวิทยาการวิจัย, 8(1), 49-60.

พวงเพชร์ เพ็ชรเกตุ และไกรสร อัมมวรรธน์. (2561). ความสัมพันธ์ระหว่างรับรู้ภาวะสุขภาพและพฤติกรรมการดูแลสุขภาพของผู้หญิงวัยทองในเขตอำเภอศรีราชา จังหวัดชลบุรี. วารสารบัณฑิตศึกษา มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์, 6(1), 1464-1472.

ศิลป์ชัย เนตรทานนท์ และ อุทัยวรรณ โคกตาทอง. (2558). รูปแบบการส่งเสริมสุขภาพวัยทำงานในชุมชน เขตสุขภาพที่ 5 (รายงานการวิจัย). สืบค้นจาก https://hpc.go.th/rcenter/_fulltext/ 20210830102343_4714 /20210830110522_718.pdf.

ศศิวิมล บูรณะเรข, พิมพ์รัตน์ ธรรมรักษา, ไขนภา แก้วจันทรา, และมญช์พาณี ขำวงษ์. (2560). ภาวะสุขภาพและการเข้าถึงบริการสุขภาพ. วารสารวิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี กรุงเทพ, 2(33), 54-63.

สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ. (2564). โครงการศึกษาพัฒนาอุปกรณ์และพื้นที่ต้นแบบเพื่อส่งเสริมกิจกรรมทางกายและสนับสนุนให้เกิดเครือข่ายชุมชนสุขภาวะ. สืบค้นจาก https://dol.thaihealth.or.th/Media/Index/a8b12b25-a193-eb11-80ec-00155d09b41f

สำนักงานคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ. (2565). ธรรมนูญว่าด้วยระบบสุขภาพแห่งชาติ ฉบับที่ 3 พ.ศ. 2556 (ฉบับผ่านคณะรัฐมนตรี). สืบค้นจาก https://www.nationalhealth.or.th/sites/ default/files/upload_files/ThamanoonV3_23Jun2022.pdf

สุธาวัลย์ ธรรมสังวาลย์. (2565). การออกแบบกราฟิกชุด “สองฝั่งคลองภาษีเจริญ” เพื่อสื่อสารเอกลักษณ์ชุมชน ผ่านการวาดภาพฝาผนัง ณ ซอยเพชรเกษม 27 เขตภาษีเจริญ กรุงเทพมหานคร. วารสารนิเทศสยามปริทัศน์, 21(2), 28-46.

แสงเดือน กิ่งแก้ว และนุสรา ประเสริฐศรี. (2559). ความสัมพันธ์ระหว่างความฉลาดทางสุขภาพและพฤติกรรมสุขภาพของผู้สูงอายุที่เป็นโรคเรื้อรังหลายโรค. วารสารพยาบาลกระทรวงสาธารณสุข, 25(3), 43-54.

อรุณรัตน์ สารวิโรจน์ และกานดา จันทร์แย้ม. (2557). ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อพฤติกรรมส่งเสริมสุขภาพของนักศึกษามหาวิทยาลัยสงขานครินทร์ วิทยาเขตหาดใหญ่. วารสารเกษตรศาสตร์ (สังคม), 35(2), 223-234.

Bishoge, O. K., Aremu, A. K., Ajayi, D. D., & Mfinanga, S. G. (2023). Factors that influence individual and community behavioural change regarding environmental health. Journal of Health Research, 37(1), 33-43.

Green, L. W., & Kreuter, M. W. (2005). Health Promotion Planning: An educational and ecological approach (4thEdition). New York: McGraw Hill.

Hamidi, S., Ewing, R., Tatalovich, Z., Grace, J. B., & Berrigan, D. (2018). Associations between urban sprawl and life expectancy in the United States. International journal of environmental research and public health, 15(5), 861-872.

Jana, A., & Chattopadhyay, A. (2022). Prevalence and potential determinants of chronic disease among elderly in India: rural-urban perspectives. Plos one, 17(3), e0264937.

McMichael, A. J. (2000). The urban environment and health in a world of increasing globalization: issues for developing countries. Bulletin of the world Health Organization, 78(9), 1117-1126.

Pender, N. J., Murdaugh, C. L., & Parsons, M. A. (2002). Health promotion in nursing practice (4th ed.) New Jersey: Pearson Education.

Porter, C. M. (2016). Revisiting Precede–Proceed: A leading model for ecological and ethical health promotion. Health Education Journal, 75(6), 753-764.

World Health Organization. (2012). Ottawa charter for health promotion. Retrieved from https://www.who.int/publications/i/item/WH-1987.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2023-12-28

รูปแบบการอ้างอิง

ขำเขียว ร., ศรีมณี ศ., & สันทัดงาน ศ. (2023). ปัจจัยทำนายพฤติกรรมจัดการสุขภาพแบบมีส่วนร่วมในชุมชนริมคลองภาษีเจริญ กรุงเทพมหานคร. วารสารสุขภาพกับการจัดการสุขภาพ, 9(2), 204–216. สืบค้น จาก https://he01.tci-thaijo.org/index.php/slc/article/view/263102

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย