ศึกษาแนวทางพัฒนาครูนวดต้นแบบ ตำรับวัดโพธิ์ หลังยุคโควิด-19

พวงทิพย์ ชัยพิบาลสฤษดิ์; อุไรวรรณ อมรนิมิตร; อาภาภรณ์ โพธิ์กระจ่าง; ปัณณิกา โพธิเวชเทวัญ; รุ่งลักษมี รอดขำ

ผู้แต่ง

พวงทิพย์ ชัยพิบาลสฤษดิ์ วิทยาลัยสหเวชศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา
อุไรวรรณ อมรนิมิตร วิทยาลัยสหเวชศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา
อาภาภรณ์ โพธิ์กระจ่าง วิทยาลัยนวัตกรรมและการจัดการ มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา
ปัณณิกา โพธิเวชเทวัญ คณะวิทยาการจัดการ มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา
รุ่งลักษมี รอดขำ คณะวิทยาการจัดการ มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา

คำสำคัญ:

แนวทางพัฒนา, ครูนวดต้นแบบ, ตำรับวัดโพธิ์, หลังยุคโควิด-19

บทคัดย่อ

การศึกษาเชิงคุณภาพนี้ มีวัตถุประสงค์ เพื่อค้นหาความหมายของครูนวดต้นแบบ ตำรับวัดโพธิ์และคุณลักษณะของครูนวดต้นแบบ ตำรับวัดโพธิ์ โดยคัดเลือกผู้ให้ข้อมูลแบบเจาะจง จำนวน 11 คน จากผู้เป็นครูสอนนวด โรงเรียนแพทย์แผนโบราณวัดพระเชตุพน ฯ (วัดโพธิ์) จำนวน 54 คน เก็บรวบรวมข้อมูลด้วยวิธีการสัมภาษณ์เชิงลึกทางโทรศัพท์ เครื่องมือการวิจัยเป็นแนวทางการสัมภาษณ์กึ่งโครงสร้าง ได้ทำการวิเคราะห์เนื้อหาตามแนวคิดของ van Manen ผลการวิจัยมี 6 ประการ คือ 1) ครูนวดต้นแบบตำรับวัดโพธิ์ หมายถึง ชายและหญิงที่ผ่านการฝึกอบรม การนวดตำรับวัดโพธิ์และผ่านการทดสอบสมรรถนะการนวด พร้อมขี้นทะเบียนครูนวดต้นตำรับวัดโพธิ์ จากโรงเรียนแพทย์แผนโบราณวัดพระเชตุพน ฯ (วัดโพธิ์) คำขยายความของการก้าวสู่การเป็นครู โดยเปลี่ยน ความหมายเชิงลบกลายเป็นบวก และเชิงบวกที่มากกว่า รวมทั้งความหมายเชิงสมดุลในการสอนฝึกปฏิบัติการนวด ตำรับวัดโพธิ์ 2) คุณลักษณะครูนวดต้นแบบตำรับวัดโพธิ์ ประกอบด้วย 2.1) เป็นผู้ผ่านการประเมินและได้รับ ใบประกาศนียบัตร ให้บริการนวดที่ดีได้รับคำชมเชย ศึกษาหาความรู้อย่างต่อเนื่องในด้านการนวดและภาษาสอนสาธิตอย่างละเอียด ทั้งให้คำปรึกษาแก่ศิษย์ปัจจุบันและศิษย์เก่า 2.2) สอนให้ผู้เรียนมีผลลัพธ์ทางการศึกษา ทั้ง 6 ด้าน ได้แก่ มีจรรยาบรรณ มีความรู้พื้นฐาน มีทักษะทางปัญญา มีสัมพันธภาพที่ดี มีการสื่อสารที่เหมาะสม และการมีทักษะนวด 2.3) สอนและเป็นแบบอย่างของการใช้ชีวิตวิถีใหม่ตามปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง 2.4) ปฏิบัติตนและสอนเพื่อป้องกันการระบาดของโดวิด-19 และโรคอื่น ๆ 2.5) การดูแลสุขภาพแบบองค์รวม ทั้งกาย จิตที่ผ่องใส อิสระ ยุติธรรม ไม่คิดกำไรเกินควร จัดสินค้าให้บริการทางเลือกและจัดสภาพแวดล้อมที่เหมาะสม และ 2.6) มีความมั่นใจด้านความปลอดภัยเชิงสุขภาพ ทั้งผู้ให้บริการ ผู้รับบริการและผู้ที่เกี่ยวข้อง ให้ปราศจากความกลัว หวาดระแวง วิตกกังวล สิ่งอันตรายต่าง ๆ ทั้งภาวะคุกคามทางเพศ และเศรษฐกิจ

เอกสารอ้างอิง

กระทรวงสาธารณสุข. (2564). แนวปฏิบัติด้าน สาธารณสุขเพื่อการป้องกันการแพร่ระบาดของ เชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19) กรณีเปิด สถานประกอบกิจการในพื้นที่ควบคุมสูงสุดและ เข้มงวด มาตรการปลอดภัยสำหรับองค์กร (COVID Free Setting) สำหรับสถานประกอบ กิจการนวด สปา นวดเพื่อสุขภาพ หรือนวดเพื่อ เสริมความงาม. สืบค้นจาก https://covid19.anamai.moph.go.th/.

บัญชา เกิดมณี, สุรชัย ธรรมทวีธิกุล, ญานพินิจ วชิรสุรงค์, บดินทร์ชาติ สุขบท, และสมบัติ ทีฆทรัพย์ (2563). แนวคิดและทิศทางการแก้ปัญหาโควิด-19. วารสารก้าวทันโลก วิทยาศาสตร์, 20(1), 1-12.

ปรีดา ตั้งตรงจิตร. (2548). วิชาพื้นฐานเกี่ยวกับการนวดไทย (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ: นำอักษรการพิมพ์.

ปานเทพ พัวพงษ์พันธ์. (2559). พระเจ้าอยู่หัวรัชกาล ที่ 9 ทรงฟื้นฟูการศึกษาแพทย์แผนไทย. สืบค้น จาก https://mgronline.com/goodhealth/detail/9590000104299.

พระครูสังฆรักษ์เพชรกำแพง บุญมา. (2562). รูปแบบการ บริหารโรงเรียนแพทย์แผนโบราณวัด พระเชตุพนฯ(วัดโพธิ์) (วิทยานิพนธ์ ดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการศึกษา). มหาวิทยาลัย นอร์ท, กรุงเทพ.

เพ็ญนภา ทรัพย์เจริญ และคณะรวบรวม. (2558). ชุดการ นวดไทยเพื่อสุขภาพ มูลนิธิการแพทย์แผนไทย พัฒนา. นนทบุรี : บริษัท พีเค แม็กซ์ดีไซน์ จำกัด.

ไพบูลย์ โล่ห์สุนทร. (2556). ระบาดวิทยา (พิมพ์ครั้งที่ 10). กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช. (2559.) 55309 จรรยา วิชาชีพและกฎหมายเกี่ยวกับการแพทย์แผนไทย (Ethics and Laws Related to Thai Traditional Medicine) (พิมพ์ครั้งที่ 1). นนทบุรี: สำนักพิมพ์ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.

ศิริมงคล ตอบงาม และคณะ. (2557). การศึกษาองค์ ความรู้การสังคายนาตำราการแพทย์แผนไทย ด้านตำราศาสตร์ศิลาจารึกวัดโพธิ์. นนทบุรี: สถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข กระทรวง สาธารณสุข.

สุรชัย โชคครรชิตไชย. (2563). โควิด-19: การระบาด ระลอกใหม่ในประเทศไทยปลายปี 2563. วารสาร สมาคมเวชศาสตร์ป้องกันแห่งประเทศไทย, 10(3), 1-2.

อารีย์วรรณ อ่วมตานี. (2559). การวิจัยเชิงคุณภาพ ทางการพยาบาล. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์แห่ง จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

Bandura, A. (1986). Social foundations of thought and action : A social cognitive theory. New Jersey: Prentice-Hall, Inc.

Bandura, A. (1997). Self-efficacy : The exercise of control. New York: W.H. Freeman and Company.

Bangkok Life News. (2563). จัดยิ่งใหญ่ ฉลองยูเนสโก รับรอง “นวดไทย” มรดกภูมิปัญญาทาง วัฒนธรรม.สืบค้น วันที่ 26 กรกฎาคม 2564. https://www.bangkoklifenews.com/

Murdaugh, C. L., Parsons, M. A. & Pender, N. J. (2019). Health promotion in nursing practice (8th ed). New York: Pearson.

Salguero, C. P. & Roylance, D. (2011). Encyclopedia of Thai massage: A complete guide to traditional Thai massage therapy and acupressure (2nd ed). Scotland: Findhorn Press.

World Health Organization. (2010). Benchmarks for training in traditional/complementary and alternative medicine: Benchmarks for training in Nuad Thai. Geneva: WHO Press. สืบค้นจาก https://mgronline.com/goodhealth/detail/9590000104299).

World Health Organization. (2021a). โควิด : WHO ให้ชื่อ “โอไมครอน” สายพันธุ์ใหม่ที่พบแถบ แอฟริกาใต้ สืบค้นจาก https://www.bbc.com.› thai › international-59428316.

World Health Organization. (2021b). รู้จัก "โอไมครอน" (Omicron) จากรายงานของ WHO. สืบค้น จาก https://www.thairath.co.th/scoop/theissue/2252310.

World Health Organization. (2021c). โควิด-19: กว่า 13 ประเทศพบผู้ติดเชื้อกลายพันธุ์ โอไมครอน องค์การอนามัยโลกย้ำเสี่ยงสูง ระบาดทั่วโลก. สืบค้นจาก https://www.bbc.com/thai/59448610.