Submasseteric space abscess & pterygomandibular space abscess ในผู้สูงอายุ

case report

ผู้แต่ง

  • อวิรุทธ์ ดาวราย โรงพยาบาลนครพนม

บทคัดย่อ

บทคัดย่อ

ปัญหาสุขภาพช่องปาก เป็นปัญหาสำคัญอย่างหนึ่งของกระทรวงสาธารณสุข ซึ่งพบได้ทุกเพศทุกวัย ปัจจุบันการดูแลสุขภาพช่องปากมีความก้าวหน้าและทันสมัยไปมาก แต่ยังพบว่ามีการติดเชื้อจากปัญหาของฟัน เกิดการลุกลามส่งผลให้มีการติดเชื้อทั่วช่องปาก การติดเชื้อในช่องปากและใบหน้า(แม็กซิลโลเฟเชียล) เป็นอีกปัญหาสุขภาพที่พบได้บ่อย โดยเฉพาะแบคทีเรียที่พบเป็นสาเหตุของการติดเชื้อในช่องพังผืด บริเวณใบหน้าและคอ ช่องพังผืดใต้กล้ามเนื้อแมสซีเตอร์ (submasseteric space) เป็นช่องพังผืดที่อยู่ระหว่างกล้ามเนื้อแมสซีเตอร์(masseter muscle) และขอบด้านนอกของขากรรไกรล่างส่วนท้ายฟันกราม (ramus of mandible) ซึ่งการติดเชื้อมักเกิดจากฝาเหงือกของฟันกรามล่างซี่ที่สามอักเสบ(pericoronitis) หรือ เกิดจากการติดเชื้อต่อเนื่อง   มาจากช่องพังผืดข้างเคียง ทำให้มีอาการปวด บวม ใบหน้า การดูแลสุขภาพช่องปากผู้สูงอายุ มีความสำคัญ เพราะปัญหาสุขภาพภายในช่องปากของผู้สูงอายุ อาจส่งผลต่อการดำเนินชีวิต และ ลดทอนความมั่นใจ สำหรับ ฟันของผู้สูงอายุที่เหลืออยู่ เกิดการเปลี่ยนแปลงจากการใช้งานมายาวนาน หรือ มีโรคที่เป็นมาตั้งแต่ก่อนถึงวัยสูงอายุ มีการสูญเสียฟัน เกิดช่องว่าง ทำให้การดูแลรักษาความสะอาดทำได้ยากกว่าฟันทั่วๆไป เกิดปัญหาและติดเชื้อได้ง่าย

บทความนี้ได้เสนอรายงานการรักษาผู้ป่วยสูงอายุ ที่มีการติดเชื้อช่องพังผืดใต้กล้ามเนื้อแมสชีเตอร์ มีอาการแก้มซ้ายบวม ปวด  ได้รับการรักษาด้วยการระบายหนองและถอนฟันซี่ที่เป็นสาเหตุของการอักเสบติดเชื้อ ผลการรักษาไม่พบภาวะแทรกซ้อน และระบายหนองออกได้หมด

คำสําคัญ : ช่องพังผืดใต้กล้ามเนื้อแมสซีเตอร์อักเสบ, การระบายหนอง, ผู้สูงอายุ

เอกสารอ้างอิง

กรรณิกา ชูเกียรติมั่นและคณะ. ทันตกรรม.(อินเทอร์เน็ต).สถาบันทันตกรรม(เข้าถึงเมื่อ 2 กันยายน 2567) เข้าถึงได้จากhttp://training.dms.moph.go.th/rtdc/storage/app/uploads/public/59b/9e7/9e4/59b9e79e4722

ปวีร์ กาวิละ และ อธิภัทร กาลเนาวกุล.การติดเชื้อบริเวณช่องพังผืดเทมโพรัลในโรงพยาบาลหาดใหญ่:การศึกษาย้อนหลัง 10ปี.วารสารศัลย์ช่องปากขแม็กซิโลฟเชียล. 2562.33; 95-105

พจมาน ศรีนวรัตน์.การดูแลสุขภาพช่องปากผู้สูงอายุ.2560.(อินเทอร์เน็ต). (เข้าถึงเมื่อ 2 กันยายน 2567) เข้าถึงได้จาก https://dt.mahidol.ac.th

อรุณวรรณ หลำอุบล.ปัญหาสุขภาพช่องปากในผู้สูงอายุ.2565. .(อินเทอร์เน็ต). (เข้าถึงเมื่อ 5 กันยายน 2567) เข้าถึงได้จากttps://www.samitivejhospitals.com/th/article/detail/geriatric-oral-health

Hupp JR, Ellis E, Tucker MR (2008). Contemporary oral and maxillofacial surgery (5th ed.). St. Louis, Mo.: Mosby Elsevier. pp. 317–333

Malinda Jeet Kaur Sarjit Singh,et al. .Submasseteric Abscess: Consideration in Diagnosis and Intervention. Mal J Med Health Sci,2004; 20(3): 371-374.

Hohl TH, et al. A self-instructional guide: diagnosis and treatment of odontogenic infection. Seattle: Stoma Press1983: 56-95.

Leu YS, Lee JC, Chang KC. Submasseteric abscess: report of two cases. American journal of otolaryngology. 2000;21(4):281-3. doi:10.1053/ ajot.2000.8385

V Yuvaraj. Maxillofacial Infections of Odontogenic Origin: Epidemiological,Microbiological and Therapeutic Factors in an Indian Population.Indian J Otolaryngol Head Neck Surg.68(4): 396-399.

วุฒินันท์ จตพุศ.เอกสารประกอบการสอน กระบวนวิชา DOS 408482 เรื่อง Management of odontogenic infection. คณะทันตแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.(อินเทอร์เน็ต). (เข้าถึงเมื่อ 5 กันยายน 2567) https://www1.dent.cmu.ac.th/mis/dis/UserFiles/File/surg/Plan%20DOS%20482/Sheet482OdontogenicInfection.pdf

สมนึก วัฒนสุนทร.การดูแลฟันในผู้สูงอายุ.2553. (อินเทอร์เน็ต). (เข้าถึงเมื่อ 5 กันยายน 2567) https://www.si.mahidol.ac.th/th/healthdetail.asp?aid=409

ชูเกียรติ วงศ์นิจศีล. การศึกษาผู้ป่วยติดเชื้อและ มีฝีหนองของเยื่อหุ้มชั้นลึกบริเวณคอในโรงพยาบาลขอนแก่น. ขอนแก่นเวชสาร. 2551; 32:5-12.

วิชาญ จงประสาธน์สุข. การศึกษาผู้ป่วยติดเชื้อของ เยื่อหุ้มชั้นลึกบริเวณคอ127รายในโรงพยาบาลน่าน. ลำปางเวชสาร. 2554; 32(2):42-50.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2024-12-23

รูปแบบการอ้างอิง

1.
ดาวราย อ. Submasseteric space abscess & pterygomandibular space abscess ในผู้สูงอายุ: case report. Nakhonphanom Hosp J [อินเทอร์เน็ต]. 23 ธันวาคม 2024 [อ้างถึง 27 ธันวาคม 2025];11(3):E275804. available at: https://he01.tci-thaijo.org/index.php/nkpjournal_9/article/view/275804

ฉบับ

ประเภทบทความ

นิพนธ์ต้นฉบับ