ประสิทธิผลของวัคซีนป้องกันโควิด-19 ในช่วงการระบาดของเดลต้าและโอไมครอนในประเทศไทย: การวิเคราะห์ด้วย Test-negative design แบบถ่วงน้ำหนักคะแนนแนวโน้ม (propensity-score weighting)
คำสำคัญ:
ประสิทธิผลของวัคซีนป้องกันโควิด-19, case control, แบบถ่วงน้ำหนักคะแนนแนวโน้มบทคัดย่อ
บทคัดย่อ
ความสำคัญ: ถึงแม้จะมีหลักฐานว่าวัคซีนป้องกันโควิด-19 มีความปลอดภัยและมีประสิทธิภาพ แต่การศึกษาประสิทธิผลของวัคซีนในประชากรที่เฉพาะกลุ่มและในช่วงเวลาที่เป็นปัจจุบันมีความจำเป็น
วิธีการศึกษา: เป็นการวิเคราะห์ประสิทธิผลของวัคซีนจากเวชระเบียนจากผู้ป่วยผู้ใหญ่ที่มีอาการจำนวน 90,436 รายที่มารับการรักษาในโรงพยาบาลรัฐฯ สี่แห่งในประเทศไทย ใช้การวิเคราะห์ด้วย Test-negative design แบบถ่วงน้ำหนักคะแนนแนวโน้ม (propensity-score weighting) เพื่อเปรียบเทียบโอกาสของการทดสอบพบเชื้อ SARS-CoV-2 ในผู้ที่ได้รับการฉีดวัคซีนกับผู้ที่ไม่ได้รับการฉีดวัคซีน การประมาณประสิทธิผลของวัคซีน (Vaccine effectiveness: VE) ในการป้องกันโรคในผู้ป่วยที่มีอาการแสดงแยกตามได้รับวัคซีนครบสองเข็ม เข็มกระตุ้นหนึ่งเข็ม สองเข็ม ประเภทของวัคซีนที่ได้รับ เวลาตั้งแต่การฉีดวัคซีนจนพบเชื้อและจำแนกตามในช่วงการระบาดของเดลต้าและโอไมครอน
ผลการศึกษา: ในช่วงการระบาดของเดลต้าประสิทธิผลของวัคซีนในผู้ป่วยที่ได้รับวัคซีนครบสองเข็มเท่ากับ 37% (ช่วงความเชื่อมั่น 95% (CI): 28-44%) และสูงสุดในผู้ที่ได้รับเมื่อได้รับเข็มกระตุ้นสุดท้ายภายใน 90-179 วันก่อนเริ่มมีอาการ ส่วนในช่วงการระบาดของ Omicron ประสิทธิภาพของวัคซีนในผู้ที่ได้รับวัคซีนเข็มกระตุ้นสองครั้ง 24% (95% CI: 15-32%) และสูงสุดเมื่อได้รับวัคซีนกระตุ้นครั้งที่สองในช่วง 14-89 วันก่อนเริ่มมีอาการ 39% (95% CI: 30-47%) พบประสิทธิผลของวัคซีนสูงในผู้ได้รับวัคซีนชนิด mRNA ทั้งช่วงการระบาดทั้ง Delta (90%, 95% CI: 64-97%) และ Omicron (11%, 95% CI: 0-21%)
สรุป: โดยรวมแล้ว พบว่าประสิทธิผลของวัคซีนลดลงจากช่วงการระบาดของเดลต้าถึงโอไมครอน ประสิทธิผลที่ดีที่สุดพบในช่วงการระบาดของโอไมครอนในผู้ที่ได้วัคซีนกระตุ้นครั้งที่สองในระยะ 14-89 วันก่อนเริ่มมีอาการ การค้นพบนี้สนับสนุนการฉีดวัคซีนกระตุ้นเข็มที่ 2 อย่างต่อเนื่องทั่วประเทศไทย และอาจเป็นข้อมูลพื้นฐานสำหรับการออกแบบการฉีดวัคซีนป้องกันโควิด-19 ในระหว่างการติดเชื้อระลอกใหม่ในอนาคต
References
References
World Health Organization [Internet]. Thailand: How a Strong Health System Fights a Pandemic. COVID-19: WHO’s Action in Countries: World Health Organization; 2020. [cites 2023 Oct 29]. Available from: https://www.who.int/publications/m/item/thailand-how-a-strong-health-system-fights-a-pandemic.
World Health Organization [Internet]. Thailand: WHO Coronavirus Disease (COVID-19) Dashboard with Vaccination Data. World Health Organization; 2023. [cites 2023 Oct 29]. Available from: https://covid19.who.int/region/searo/country/th.
Andrews N, Stowe J, Kirsebom F, Toffa S, Rickeard T, Gallagher E, et al. Covid-19 Vaccine Effectiveness against the Omicron (B.1.1.529) Variant. N Engl J Med. 2022;386:1532-46.
Andrews N, Tessier E, Stowe J, Gower C, Kirsebom F, Simmons R, et al. Duration of Protection against Mild and Severe Disease by Covid-19 Vaccines. N Engl J Med. 2022;386:340-50.
Namwat C, Praphasiri P, Pittayawonganon C, Prasert K, Nakphook S, Thantithaveewat T, et al. Results and policy implications of a COVID-19 vaccine post-introduction evaluation in Thailand, May 2022. Outbreak, Surveillance, Investigation & Response (OSIR) Journal 2023;16(3):170–173.
Mathieu E, Ritchie H, Ortiz-Ospina E, Roser M, Hasell J, Appel C, et al. A global database of COVID-19 vaccinations. Nature Human Behaviour. 2021;5:947-53.
World Health Organization [Internet]. COVID-19 Vaccine Tracker: Thailand. World Health Organization; 2022. [cites 2023 Oct 29]. Available from: https://covid19.trackvaccines.org/agency/who/.
Sadoff J, Gray G, Vandebosch A, Cárdenas V, Shukarev G, Grinsztejn B, et al. Safety and Efficacy of Single-Dose Ad26.COV2.S Vaccine against Covid-19. N Engl J Med. 2021;384:2187-201.
Dean NE, Hogan JW, Schnitzer ME. Covid-19 Vaccine Effectiveness and the Test-Negative Design. N Engl J Med. 2021;385:1431-3.
Sullivan SG, Feng S, Cowling BJ. Influenza vaccine effectiveness: potential of the test-negative design. A systematic review. Expert Rev Vaccines. 2015;13:1571-91.
Sullivan SG, Tchetgen EJ, Cowling BJ. Theoretical Basis of the Test-Negative Study Design for Assessment of Influenza Vaccine Effectiveness. Am J Epidemiol. 2016;184:345-53.
Evans SJW, Jewell NP. Vaccine effectiveness studies in the field. N Engl J Med.2021;385:650-1.
Lewnard JA, Patel MM, Jewell NP, Verani JR, Kobayashi M, Tenforde MW, et al. Theoretical Framework for Retrospective Studies of the Effectiveness of SARS-CoV-2 Vaccines. Epidemiology. 2021;32:508-17.
Thompson MG, Stenehjem E, Grannis S, Ball SW, Naleway AL, Ong TC, et al. Effectiveness of Covid-19 Vaccines in Ambulatory and Inpatient Care Settings. N Engl J Med. 2021;385:1355-71.
Lewnard JA, Tedijanto C, Cowling BJ, Lipsitch M. Measurement of Vaccine Direct Effects Under the Test-Negative Design. Am J Epidemiol. 2018;187:2686-97.
Nittayasoot N, Suphanchaimat R, Thammawijaya P, Jiraphongsa C, Siraprapasiri T, Ploddi K, et al. Real-World Effectiveness of COVID-19 Vaccines against Severe Outcomes during the Period of Omicron Predominance in Thailand: A Test-Negative Nationwide Case–Control Study. Vaccines. 2022;10.
Sritipsukho P, Khawcharoenporn T, Siribumrungwong B, Damronglerd P, Suwantarat N, Satdhabudha A, et al. Comparing real-life effectiveness of various COVID-19 vaccine regimens during the delta variant-dominant pandemic: a test-negative case-control study. Emerging Microbes & Infections. 2022;11:585-92.
Schnitzer ME. Estimands and Estimation of COVID-19 Vaccine Effectiveness Under the Test-Negative Design. Epidemiology. 2022;33:325-33.
Thailand Ministry of Public Health [Internet]. Guidelines on clinical practice, diagnosis, treatment, and prevention of healthcare-associated infection for COVID-19 Updated 21 March 2022. In: Services DoM, editor.2022. [cites 2023 Oct 29]. Available from: https://ddc.moph.go.th/viralpneumonia/eng/file/guidelines/g_CPG_22Mar22.pdf.
Thailand Ministry of Public Health [Internet]. Guidelines on clinical practice, diagnosis, treatment, and prevention of healthcare-associated infection for COVID-19: Updated August 4, 2021. In: Services DoM, editor.2021. [cites 2023 Oct 29]. Available from: https://ddc.moph.go.th/viralpneumonia/eng/file/guidelines/g_CPG_04Aug21.pdf.
Nation ML, Moss R, Spittal MJ, Kotsimbos T, Kelly PM, Cheng AC. Influenza vaccine effectiveness against influenza-related mortality in Australian hospitalized patients: A propensity score analysis. Clin Infect Dis. 2021;72:99-107.
Zheng C, Shao W, Chen S, Zhang B, Wang G, Zhang W. Real-world effectiveness of COVID-19 vaccines: a literature review and meta-analysis. International Journal of Infectious Diseases. 2022;114:252-60.
World Health Organization Thailand [Internet]. COVID-19 Situation, Thailand: 15 June 2022. WHO Thailand Weekly Situation Update: World Health Organization; 2022. [cites 2023 Oct 29]. Available from: https://cdn.who.int/media/docs/default-source/searo/thailand/2022_06_15_tha-sitrep-240-covid-19.pdf?sfvrsn=6ee80816_1.
Au WY, Cheung PP-H. Effectiveness of heterologous and homologous covid-19 vaccine regimens: living systematic review with network meta-analysis. BMJ. 2022;377:e069989.
Hyams C, Challen R, Marlow R, Nguyen J, Begier E, Southern J, et al. Severity of Omicron (B.1.1.529) and Delta (B.1.617.2) SARS-CoV-2 infection among hospitalised adults: a prospective cohort study in Bristol, United Kingdom. The Lancet Regional Health - Europe. 2023;25:100556.
Fall A, Eldesouki RE, Sachithanandham J, Morris CP, Norton JM, Gaston DC, et al. The displacement of the SARS-CoV-2 variant Delta with Omicron: An investigation of hospital admissions and upper respiratory viral loads. eBioMedicine. 2022;79:104008.
Our World In Data [Internet]. COVID-19 Data Explorer. 2023. p. 15. [cites 2023 Oct 29]. Available from: https://ourworldindata.org/explorers/coronavirus-data-explorer.
Suphanchaimat R, Nittayasoot N, Jiraphongsa C, Thammawijaya P, Bumrungwong P, Tulyathan A, et al. Real-World Effectiveness of Mix-and-Match Vaccine Regimens against SARS-CoV-2 Delta Variant in Thailand: A Nationwide Test-Negative Matched Case-Control Study. Vaccines. 2022;10:1080.
Downloads
เผยแพร่แล้ว
How to Cite
ฉบับ
บท
License
Copyright (c) 2023 โรงพยาบาลนครพนม
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
- บทความที่ได้รับการตีพิมพ์ถือเป็นลิขสิทธิ์ของ โรงพยาบาลนครพนม
- ข้อความหรือข้อคิดเห็นต่างๆ เป็นของผู้เขียนบทความนั้นๆ ไม่ใช่ความเห็นของกองบรรณาธิการ
