แบบแผนการดำเนินชีวิตที่ทำให้โรคสงบของผู้ป่วยโรคเบาหวานและความดันโลหิตสูง อำเภอปักธงชัย จังหวัดนครราชสีมา

บทคัดย่อ

โรคไม่ติดต่อเรื้อรัง มีสาเหตุหลักมาจากการมีแบบแผนการดำเนินชีวิตที่ไม่เหมาะสม ดังนั้นจึงได้ศึกษาแบบแผนการดำเนินชีวิตที่ทำให้โรคสงบ ของผู้ป่วยโรคเบาหวานและโรคความดันโลหิตสูง โดยใช้วิธีการวิจัยเชิงคุณภาพแบบกรณีศึกษา เก็บข้อมูลโดยใช้การสัมภาษณ์เชิงลึกในผู้ป่วยโรคเบาหวานและโรคความดันโลหิตสูง จำนวน 27 คน เลือกแบบเฉพาะเจาะจง การสนทนากลุ่มในกลุ่มผู้ให้ข้อมูล ร่วมกับการสังเกตทั้งแบบทางตรงและทางอ้อม วิเคราะห์ข้อมูลด้วยการวิเคราะห์เนื้อหา ผลการวิจัย พบว่า 1) รูปแบบการดำเนินงาน มีลักษณะเด่น 5 ประการ คือ 1.1) การใช้หลักการการจัดการโรคไม่ติดต่อเรื้อรังด้วยหลัก 4 อ. และหลักระบาดวิทยาของการเกิดโรค 1.2) การใช้ชุมชนเป็นฐาน 1.3) การพัฒนาหลักสูตรฝึกอบรมที่มุ่งพัฒนาทักษะ 1.4) การเข้าถึงการบริการ และ 1.5) การทำงานแบบมีส่วนร่วม 2) แบบแผนการดำเนินชีวิตที่ทำให้โรคสงบ มีสองรูปแบบร่วมกัน คือ 2.1) ปฏิบัติทุกวัน ได้แก่ มีอารมณ์ดีทำจิตปล่อยวาง บริโภคอาหารที่เหมาะสมพอเพียง ออกกำลังกายด้วยการให้ร่างกายทุกส่วนได้เคลื่อนไหวติดต่อกันอย่างน้อย 30 นาที หรือมีเหงื่อซึม และเอาพิษออกด้วยการดื่มน้ำ และ 2.2) ปฏิบัติสัปดาห์ละ 1 ครั้ง ได้แก่ ตรวจสุขภาพ (ตรวจน้ำตาลปลายนิ้วและวัดความดันโลหิต) นวดมือด้วยการตีลัญจกร นวดเท้าด้วยการเหยียบกะลา หายใจแบบ SKT และกัวซา ผลการวิจัยชี้ให้เห็นว่า รูปแบบการดำเนินงานเพื่อให้ผู้ป่วยโรคเบาหวานและโรคความดันโลหิตสูง มีแบบแผนการดำเนินชีวิตที่ทำให้โรคสงบต้องอาศัยศาสตร์และศิลป์การบูรณาการ หลักการ เนื้อหา การออกแบบกิจกรรม และวิธีการปฏิบัติที่เหมาะสม ตามบริบทของชุมชนภายใต้การบริหารจัดการแบบมีส่วนร่วมของภาคีเครือข่าย