การประเมินความเสี่ยงสุขภาพ สิ่งแวดล้อม และเศรษฐกิจของประชาชน ที่ได้รับผลกระทบจากอุทกภัยในพื้นที่ 3 ลุ่มน้ำ จังหวัดนครราชสีมา

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลกระทบจากอุทกภัย และประเมินความเสี่ยงสุขภาพ สิ่งแวดล้อม และเศรษฐกิจของประชาชนที่ได้รับผลกระทบจากอุทกภัยในพื้นที่ 3 ลุ่มน้ำ จังหวัดนครราชสีมา ได้แก่ ลุ่มน้ำ ลำตะคอง ลุ่มน้ำลำเชียงไกร และลุ่มน้ำลำมูล กลุ่มตัวอย่าง 405 คน ใช้วิธีการสุ่มตัวอย่างแบบเจาะจง เก็บข้อมูลโดยใช้แบบสอบถาม มีค่าความเชื่อมั่นของเครื่องมือเท่ากับ 0.80 วิเคราะห์และนำเสนอข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา ผลการวิจัยพบว่า กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง ร้อยละ 53.6 ได้รับผลกระทบจากน้ำท่วมขังในพื้นที่ ร้อยละ 99.5 ปัญหาที่เกิดขึ้น คือ น้ำท่วมขังที่พักอาศัย ร้อยละ 58.7 การประเมินความเสี่ยงด้านสุขภาวะของประชาชน พบว่า ส่วนใหญ่มีความเสี่ยงอยู่ในระดับปานกลาง ร้อยละ 52.8 พิจารณาเป็นรายด้าน พบว่า ด้านเศรษฐกิจ มีความเสี่ยงสูงมาก ร้อยละ 28.6 ประเด็นแหล่งทำมาหากินพื้นที่ประกอบอาชีพ สวน ไร่ นา ได้รับความเสียหาย ข้าวและพันธุ์ข้าวที่ปลูกไว้สำหรับการบริโภคและขาย ได้รับความเสียหาย ด้านสังคมมีความเสี่ยงปานกลาง ร้อยละ 83.3 ประเด็นหน่วยงานภายนอกและชุมชนได้นำอาหารและปัจจัยยังชีพมาช่วยเหลือที่เหมาะสมทันต่อเหตุการณ์ด้านสุขภาพทางกายและจิตใจมีความเสี่ยงปานกลาง ร้อยละ 57.1 ประเด็นโรคผิวหนัง เช่น น้ำกัดเท้า ความเครียดเกี่ยวกับการดำรงชีวิต การเจ็บป่วย ภาระหนี้สิน ทรัพย์สิน สิ่งของเสียหาย และมีปัญหานอนไม่หลับ วิตกกังวล หดหู่และสิ้นหวัง ด้านสาธารณสุขและสิ่งแวดล้อมมีความเสี่ยงปานกลาง ร้อยละ 100.0 ประเด็นสัตว์มีพิษและเป็นอันตราย มีจำนวนมากขึ้น ด้านสภาพแวดล้อมทางกายภาพและผังเมือง มีความเสี่ยงสูง ร้อยละ 60.0 ประเด็นพื้นที่เป็นที่ลุ่มต่ำเป็นแหล่งรองรับการระบายน้ำที่ไหลบ่าจากพื้นที่อื่นและด้านชีวภาพมีความเสี่ยงสูง ร้อยละ 60.0 ประเด็นน้ำท่วมส่งผลกระทบต่อพืชเศรษฐกิจ พืชในครัวเรือน ทรัพยากรประมง และการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ ดังนั้น เพื่อไม่ให้ปัญหาน้ำท่วมขังเกิดขึ้นทุกปี ควรจัดทำแผนจัดการอุทกภัยในพื้นที่ 3 ลุ่มน้ำแบบบูรณาการ เพื่อควบคุมความเสี่ยงที่จะส่งผลกระทบต่อเศรษฐกิจ สภาพแวดล้อมทางกายภาพ ผังเมืองและทางชีวภาพที่จะได้รับความเสียหายในระยะสั้นและระยะยาว