การใช้ Google Maps เพื่อควบคุมโรคไข้เลือดออกอย่างมีส่วนร่วม : กรณีศึกษา ชุมชนบ้านหนองนายขุ้ย ตำบลคลองแห อำเภอหาดใหญ่ จังหวัดสงขลา
DOI:
https://doi.org/10.14456/dcj.2023.43คำสำคัญ:
การควบคุมโรคไข้เลือดออก, วิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม, อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้านบทคัดย่อ
สถานการณ์โรคไข้เลือดออกตำบลคลองแห ในปี 2562 พบว่า หมู่ที่ 6 บ้านหนองนายขุ้ย มีอัตราป่วยสูงสุด คิดเป็นอัตราป่วย 673.19 ต่อประชากรแสนคน ผู้วิจัยจึงสนใจพัฒนาระบบเทคโนโลยีสารสนเทศที่ทันสมัยมาช่วยในงานสาธารณสุข โดยการใช้ Google Maps ในการดำเนินงานควบคุมโรคไข้เลือดออกอย่างมีส่วนร่วมเป็นการวิจัยเชิงปฏิบัติการร่วมกับแกนนำอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน (อสม.) จำนวน 16 คน เก็บข้อมูลส่วนบุคคล ประเมินผลค่าดัชนีลูกน้ำยุงลาย ความรู้ ทัศนคติ พฤติกรรมการใช้ Google Maps และความพึงพอใจต่อการใช้ Google Maps โดยใช้แบบสัมภาษณ์กึ่งโครงสร้าง ระหว่างวันที่ 1 ตุลาคม 2562 ถึง 15 กุมภาพันธ์ 2563 วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา และการวิเคราะห์เนื้อหา ผลการศึกษาประกอบด้วย 4 ขั้นตอน คือ ขั้นตอนที่ 1 การวางแผน พบว่า แบบฟอร์มการสำรวจลูกน้ำยุงลายไม่ได้จำแนกประเภทของภาชนะ แกนนำ อสม. ส่วนใหญ่ยังไม่มีความรู้เรื่องการใช้ Google Maps แต่มีทัศนคติที่ดีต่อการนำไปใช้ ขั้นตอนที่ 2 การปฏิบัติ พบว่า แกนนำ อสม. ทุกคนได้รับการอบรมจนสามารถใช้ Google Maps อ่านและประเมินผลค่าดัชนีลูกน้ำยุงลายได้ดี ขั้นตอนที่ 3 การสังเกตการณ์ พบว่า แกนนำ อสม. สามารถใช้ Google Maps ค้นหาผู้ป่วยได้ดีทั้งเชิงรุกและเชิงรับ จนไม่มีผู้ป่วยรายใหม่เพิ่มเติม รวมทั้งการรายงานข้อมูลทำได้รวดเร็วขึ้นกว่าเดิมประมาณ 30 นาที ซึ่งจากเดิมใช้เวลา 1 วัน และขั้นตอนที่ 4 การสะท้อนกลับพบว่า แกนนำ อสม. ทุกคนมีความพึงพอใจในการใช้ Google Maps มีทักษะในการใช้และการลดผู้ป่วยรายใหม่ ดังนั้น การวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม โดยนำร่องใช้ Google Maps สามารถนำไปประยุกต์ใช้ในงานควบคุมโรคให้ประสบความสำเร็จได้
Downloads
เอกสารอ้างอิง
Ministry of Public Health (TH), Department of Disease Control. Dengue Infectious Diseases and Dengue Guide to Medicine and Public Health; 2015. Nonthaburi: Department of Disease Control; 2015. (in Thai)
Jenjira C, Patipat V, Narong C, Somchai J. Epidemiological Trends of Dengue Hemorrhagic Fever in Phrae Province, 2009-2018. Lanna Public Health Journal. 2020;16(2):25-35. (in Thai)
Sommhay K. Motivation Affecting Participation in Dengue Hemorrhagic Fever Prevention and Control of Village Health Volunteers of Seutao Sub-District, Chiangyuen District, Mahasarakham Province. Academic Journal of Mahasarakham Provincial Public Health Office. 2020;4(7):180-93. (in Thai)
Hat Yai Hospital. Dengue Haemorrhagic Fever Situation in Hat Yai District, Songkhla Province, Summary of 1 January-31 December 2019. Songkhla Province: 2020. p. 1-16. (in Thai)
Department of Disease Control, Ministry of Public Health. Dengue Haemorrhagic Fever Prognosis Report; 2019. (in Thai)
Ministry of Public Health (TH), Department of Disease Control. Guidelines for conducting surveillance, prevention, control of mosquito-led diseases For Health Workers; 2021. (in Thai)
Kemmis S, McTaggart R. The Action Research Reader. 3rd ed. Geelong: Deakin University Press; 1988.
Ministry of Public Health (TH), Department of Disease Control. Operational Guide Dengue Hemorrhagic Fever FY2020; 2020. (in Thai)
Thanom N, Sukanya K, Somporn J, Man S, Janya D. Development of Surveillance System and 3-3-1 Measure Monitoring for Dengue Control Using Application on Google Drive, Yasothon Province, Thailand. Journal of Health Science. 2019;28(3):402-10. (in Thai)
Siriporn W, Pajongsil P, Saisamon S, Ratnaris S, Supachoke Y. Participatory use of Google Maps Khlonghae for Dengue Haemorrhagic Fever Control Case Study: Ban Nongnaikhui Community, Khlonghae Sub-district, Hat Yai District, Songkhla Province. Sustainable Health Development Post Covid-19 Pandemic Crisis; 2022 Sep 14-16; Songkhla Province. 2022. p. 1-8. (in Thai)
Wattanapurk S, Perngmark P, Smotantawee S, Suwanrat R, Yodkaew S. Google Maps Application in Controlling Dengue Hemorrhagic Fever with Community Health Volunteers at Khlonghae Sub-District, Hat Yai City, Songkhla Province: Participatory Action Research. International Conference: “Enhancing Continuity of Care Through the Science and Art in Nursing and Midwifery”; 2022 Oct 7-8; Songkhla Province. 2022. p. 1-254.
Buddhajak C, Archin S. The Use of Geographic Information Systems (GIS) in Public Health. The Southern College Network Journal of Nursing and Public Health. 2019;6(3):229-36. (in Thai)
Weerapat A, Wei-che Wang, Kedwadee S. Technology Acceptance related to usage of GOOGLE MAPS application. Transition to The Thailand 4.0 Era; 2018 Jan 18; Chiang Rai Province. 2018. p. 1-21. (in Thai)
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2023 วารสารควบคุมโรค
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ลงพิมพ์ในวารสารควบคุมโรค ถือว่าเป็นผลงานทางวิชาการหรือการวิจัย และวิเคราะห์ตลอดจนเป็นความเห็นส่วนตัวของผู้เขียน ไม่ใช่ความเห็นของกรมควบคุมโรค ประเทศไทย หรือกองบรรณาธิการแต่ประการใด ผู้เขียนจำต้องรับผิดชอบต่อบทความของตน
