ความรู้ เจตคติ และพฤติกรรมการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชของเกษตรกร ตำบลตลาดไทร อำเภอประทาย จังหวัดนครราชสีมา
DOI:
https://doi.org/10.14456/dcj.2023.50คำสำคัญ:
ความรู้, เจตคติ, พฤติกรรมการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืช, เกษตรกรบทคัดย่อ
การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยต่าง ๆ กับพฤติกรรมการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชของเกษตรกรตำบลตลาดไทร อำเภอประทาย จังหวัดนครราชสีมา จำนวน 297 คน สุ่มตัวอย่างตามสัดส่วนของประชากรทั้ง 13 หมู่บ้าน แล้วคัดเลือกตัวแทนหลังคาเรือนละ 1 คน ด้วยวิธีการสุ่มแบบง่ายและพิจารณาตามเกณฑ์คัดเข้า ผลการศึกษาพบว่า กลุ่มตัวอย่างประกอบอาชีพเกษตรกรมาแล้ว 10-19 ปี (ร้อยละ 38.38) โดยมากกว่าครึ่งหนึ่งมีพื้นที่เพาะปลูก 10-19 ไร่ (ร้อยละ 56.23) ส่วนใหญ่ปลูกข้าว (ร้อยละ 98.32) สารเคมีที่ใช้บ่อยที่สุด คือ สารกำจัดวัชพืชในนาข้าว โดยฉีดพ่น 3 เดือนต่อครั้ง ร้อยละ 74.41 ได้รับข้อมูลข่าวสารด้านการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืช ร้อยละ 72.39 โดยได้รับจากเพื่อนบ้าน ร้อยละ 51.18 รองลงมา คือ อินเทอร์เน็ต ร้อยละ 46.13 และเจ้าหน้าที่สาธารณสุข ร้อยละ 23.57 เคยเข้ารับการตรวจคัดกรองหาความเสี่ยงจากการสัมผัสสารเคมีกำจัดศัตรูพืช ร้อยละ 79.80 กลุ่มตัวอย่างมีความรู้เกี่ยวกับการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชในระดับสูง ร้อยละ 86.53 มีเจตคติต่อการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชในระดับสูง ร้อยละ 69.36 และมีพฤติกรรมการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชในระดับดี ร้อยละ 87.54 ทั้งนี้ พบว่า พฤติกรรมการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชมีความสัมพันธ์กับจำนวนครั้งของการฉีดพ่นสารเคมีกำจัดศัตรูพืช ประวัติการตรวจคัดกรองหาความเสี่ยงจากการสัมผัสสารเคมีกำจัดศัตรูพืชด้วยกระดาษทดสอบโคลีนเอสเตอเรส และเจตคติต่อการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (χ2=32.92, p-value<0.001 และ χ2=7.51, p-value=0.023 และ rs=0.376, p-value<0.001 ตามลำดับ) ดังนั้น หน่วยงานที่เกี่ยวข้องควรสนับสนุนงบประมาณเพื่อจัดซื้อชุดทดสอบให้เพียงพอกับจำนวนกลุ่มเสี่ยง และต้องประชาสัมพันธ์ให้ทราบผลดีของการเข้ารับการตรวจคัดกรองหาความเสี่ยงจากการสัมผัสสารเคมีกำจัดศัตรูพืช รวมถึงสร้างเจตคติเชิงบวกต่อการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชอย่างถูกต้องปลอดภัย โดยเฉพาะผู้ที่ฉีดพ่นสารเคมีกำจัดศัตรูพืชบ่อยกว่า 3 เดือนต่อครั้ง
Downloads
เอกสารอ้างอิง
Department of Trade Negotiations (TH). Exports of Thai agricultural products and FTA counterpart countries in the first quarter of 2021 [Internet]. 2022 [cited 2022 Jun 3]. Available from: https://api.dtn.go.th/files/v3/60b707f7ef 41408df1294252/download. (in Thai)
Kasetsart University (TH), Faculty of Veterinary Medicine, Department of Pharmacology. Pesticide [Internet]. 2016 [cited 2023 Aug 6]. Available from: https://www.pharmaco.vet.ku.ac.th/pdf_file/Pesticide_20161020.pdf. (in Thai)
BIOTEC. Biotech NSTDA promoting the widespread use of pest control biopharmaceuticals to drive Thai agriculture towards sustainable stability [Internet]. 2021 [cited 2022 Jun 3]. Available from: https://www.biotec.or.th/home/การใช้ชีวภัณฑ์ควบคุมศั/. (in Thai)
Ministry of Public Health (TH), Department of Disease Control, Bureau of Occupational and Environmental Diseases. Handbook for farmers and village health volunteers. Nonthaburi: Bureau of Occupational and Environmental Diseases; 2010. (in Thai)
Ministry of Agriculture and Cooperatives (TH), Department of agriculture, Bureau of Plant and Agricultural Materials Control. Summary report on the import of pesticides in agriculture for the year 2020 [Internet]. 2021 [cited 2022 Jun 3]. Available from: https://www.doa.go.th/ard/wp-content/uploads/2021/01/สรุปการนำเข้าวัตถุอันตรายทางการเกษตร-ปี-2563-ประเภท.pdf. (in Thai)
Ministry of Public Health (TH), Department of Disease Control, Division of Innovation and Research. Prevention research program disease control and health hazards 2019-2021. Nonthaburi: Division of Innovation and Research; 2019. (in Thai)
Chaiklieng S, Suggaravetsiri P, Thongbu W, Trinwoottipong K. The pesticide poisoning report among farmers: a case study in Roi Et Province. Journal of The Office of ODPC 7 Khon Kaen. 2020;27(3):52-64. (in Thai)
Ministry of Public Health (TH), Department of Disease Control, The office of disease prevention and control 9th Nakhon Ratchasima. Analysis of disease surveillance system for 5 disease groups, 5 dimensions, health area 9, Nakhon Chai Burin, fiscal year 2019 [Internet]. 2019 [cited 2022 Sep 17]. Available from: http://odpc9.ddc.moph.go.th/EOC/Content/2562.pdf (in Thai)
Ministry of Public Health (TH), Department of Disease Control, Bureau of Occupational and Environmental Diseases. Situation report diseases and health hazards from occupation and environment in 2018. Nonthaburi: Bureau of Occupational and Environmental Diseases; 2019. (in Thai)
Local Information Center for Development (TH). Prathai District [Internet]. 2015 [cited 2022 Jun 3]. Available from: http://www.koratcf.or.th/pdf/distircts/21.อ.ประทาย.doc_p%20249 -276.pdf (in Thai)
Talat Sai Subdistrict Administrative Organization, Prathai District. General information [Internet]. 2020 [cited 2022 Jun 3]. Available from: http://taladsai.go.th/ข้อมูลทั่วไป/ (in Thai)
Chuenchom T. Factors Associated with the Farmers’ Blood Cholinesterase Level. Region 4-5 Medical Journal. 2018;37(2):86-97. (in Thai)
Prathai District Public Health Office. Summary of the results of the blood chemical detection of the farmers for the year 2019. Nakhon Ratchasima: Nakhon Ratchasima Hospital, 2020. (unpublished, in Thai)
Yongpraderm M, Intaramuean M, Darnkachatarn S, Mongkonkansai J. Factors related to the safety behavior of agricultural pesticides used among farmers in community, Nakhon Si Thammarat province. Journal of Health Science. 2019;28 (6):966-73. (in Thai)
Klnchampa N, Settheetham D. Behavior using pesticides of farmers, Tambon Pamigam, Muang District, Nongbualamphu province. The Office of Disease Prevention and Control 9th Nakhon Ratchasima Journal. 2019;25(2):26-34. (in Thai)
Sangprom N, Chinsompol S, Wilainuwat W, Kokkratok N, Rosungnoen R, Khetnaree T, et al. Behavior related to the use of pesticides of farmers tapioca growers, Tumbon Thap Rang, Amphoe Phra Thong Kham, Nakhon Ratchasima province. The 8th National Conference of Nakhonratchasima College 2021: To a new way of life with research in health and service. Nakhon Ratchasima: Nakhonratchasima College; 2021. p. 801-10. (in Thai)
Jirawatkun A. Statistics for health sciences research. 4thed. Khon Kaen: Department of Epidemiology and Biostatistics, Faculty of Public Health, Khon Kaen University. Khon Kaen: Khon Kaen University; 2015. (in Thai)
Phadungsil S. Farmers’ knowledge and behaviors in the use of insecticides, Wang Sapparot Sub-district, Khlung District, Chanthaburi Province [Thesis]. Chon Buri: Burapha University; 2013. 80 p. (in Thai)
Tritipsombut J, Gabklang P, Boonkerd S, Oapsuwan A. The study of knowledge, attitudes and pesticide usage behaviors among the agricultural workers at Huay Sam Kha Village, Tub Ruang Sub-district, Phra Thong Kum district, Nakhon Ratchasima province. Srinagarind Medical Journal. 2014;29(5):429-34. (in Thai)
Bloom BS. Human characteristics and school learning. New York: McGraw Hill Book; 1976.
Best JW. Research in education. New Jersey: Prentice-Hall; 1977.
Ranong Provincial Public Health Office, Occupational and Environmental Diseases group. Practice guidelines and body of knowledge on pesticide risk screening by cholinesterase reactive paper for public health workers in primary care in Ranong province. [Internet]. 2020 [cited 2022 Jun 5]. Available from: https://ranongcities.com/2561/files/com_news_rule/2020-05_ 480d4ad4838efad.pdf (in Thai)
Sanyod V. Behaviors while using and the impacts of health. EAU Heritage Journal Science and Technology. 2020;14(3):18-29. (in Thai)
Lertdee P. Channels for acknowledging people's news: a case study of the Rahaeng Sub-district Administrative Organization Lat Lum Kaeo district, Pathum Thani province [Internet]. 2014 [cited 2022 Jun 6]. Available from: http://www.mpm.ru.ac.th/Documents/Article_MPM18/5.pdf (in Thai)
Boonrod T, Simla W. Pesticide preventive behaviors of agriculturists at Laem Tanot Sub-district, Khuankhanun district, Phattalung province. Thaksin University Journal. 2011;14(2):66-75. (in Thai)
Wiangpati T, Khuneepong A. Factors related to pesticide usage behaviors among agriculturist in Nong Sarai Sub-district, Don Chedi district, Suphanburi province. Community Health Development Quarterly Khon Kaen University. 2019; 7(4):547-62. (in Thai)
The Hazardous Substances Advisory Committee (TH). List of hazardous substances (No. 6) B.E. 2563.
Royal Thai Government Gazette Volume 137, Section 117 D, special (dated 19 May B.E. 2563).
Tonpoo P. Factors related to the use of pesticide behavior that affecting to corn farmer’s health at Sathan Sub-district, Nanoi District, Nan province [Thesis]. Pathumthani: Thammasart University; 2017. 127 p. (in Thai)
Rongmuang D. Applying health promotion theories for behavioral modification to prevent and control obesity. The Journal of Prapokklao Hospital Clinical Medical Education Center. 2018;35(1):77-92. (in Thai)
Rosenstock IM. The health belief model and preventive health behavior. Health Education Monographs. 1974;2(4):354-86.
Temrat C, Suwanmanee P. Health perception, and quality of service as perceived by persons receiving and annual health checkup at Songklanagarind hospital. Songklanagarind Journal of Nursing. 2016;36(2):148-58. (in Thai)
Sungngarm S, Sakrangkul K, Krongnut L, Yuvasavet K, Chanadee A, Hnuploy K. Contamination of organophosphate and carbamate residues and methods of washing fresh vegetables in the market, Surat Thani Province: a case study of Pho Wai Fresh Market. Journal of Health Science, Thaksin University. 2020;2(1) :1-8. (in Thai)
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2023 วารสารควบคุมโรค
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ลงพิมพ์ในวารสารควบคุมโรค ถือว่าเป็นผลงานทางวิชาการหรือการวิจัย และวิเคราะห์ตลอดจนเป็นความเห็นส่วนตัวของผู้เขียน ไม่ใช่ความเห็นของกรมควบคุมโรค ประเทศไทย หรือกองบรรณาธิการแต่ประการใด ผู้เขียนจำต้องรับผิดชอบต่อบทความของตน
