การสำรวจความรู้ ทัศนคติ และการตีตราวัณโรคในกลุ่มเด็กนักเรียนระดับมัธยมศึกษาตอนปลายในเขตพื้นที่กรุงเทพมหานคร
DOI:
https://doi.org/10.14456/dcj.2023.26คำสำคัญ:
วัณโรค, ความรู้เกี่ยวกับวัณโรคปอด, ทัศนคติเกี่ยวกับวัณโรคปอด, การตีตราวัณโรค, นักเรียนระดับมัธยมศึกษาตอนปลายบทคัดย่อ
การศึกษาวิจัยในครั้งนี้เป็นการศึกษาภาคตัดขวาง โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อสำรวจความรู้ ทัศนคติ และการตีตราวัณโรคในกลุ่มเด็กนักเรียนระดับมัธยมศึกษาตอนปลายในเขตพื้นที่กรุงเทพมหานคร กลุ่มตัวอย่าง คือ นักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย จำนวน 630 คน อายุระหว่าง 15-19 ปี กำลังศึกษาอยู่ในโรงเรียนภายใต้สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน กระทรวงศึกษาธิการ กรุงเทพมหานคร ใช้แบบสอบถามในการเก็บรวบรวมข้อมูล ประกอบด้วย 4 ส่วน ได้แก่ 1) ข้อมูลปัจจัยทางด้านลักษณะทางประชากร 2) ความรู้เกี่ยวกับวัณโรคปอด 3) ทัศนคติเกี่ยวกับวัณโรคปอด และ 4) การตีตราเกี่ยวกับวัณโรค ผลการวิจัยพบว่า กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่มีความรู้เกี่ยวกับวัณโรคปอดอยู่ในระดับปรับปรุง ร้อยละ 54.3 โดยมีค่าคะแนนเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานเท่ากับ 12.17±2.31 โดยเฉพาะเรื่องการติดต่อวัณโรค อาการสงสัยวัณโรค การรักษาเกี่ยวกับวัณโรค และการป้องกันวัณโรค ในด้านของทัศนคติเกี่ยวกับวัณโรคปอด พบว่ากลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่มีทัศนคติเกี่ยวกับวัณโรคปอดอยู่ในระดับปานกลาง ร้อยละ 74.5 โดยมีค่าคะแนนเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานเท่ากับ 37.06±8.01 ยังต้องปรับปรุงทัศนคติในเรื่องของการรับประทานอาหาร และการใช้ชีวิตอยู่ร่วมกับผู้ป่วยวัณโรค ในขณะที่การตีตราเกี่ยวกับวัณโรคของกลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่อยู่ในระดับสูง ร้อยละ 57.1 โดยมีค่าคะแนนเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานเท่ากับ 11.07±4.50 ยังต้องมีการปรับปรุงการตีตราเกี่ยวกับวัณโรคในประเด็น การรังเกียจผู้ป่วยวัณโรค การทำให้ผู้ป่วยวัณโรครู้สึกอับอาย การอยู่ใกล้ชิดกับผู้ป่วยวัณโรค การทำกิจกรรมร่วมกัน และการรักษาระยะห่างทางสังคมให้ห่างไกลจากผู้ป่วยวัณโรค จากการศึกษาครั้งนี้มีข้อเสนอแนะ คือ ควรมีการออกแบบโปรแกรม หรือชุดกิจกรรมในการรณรงค์ให้ความรู้ที่ถูกต้องเกี่ยวกับการติดต่อวัณโรค อาการสงสัยวัณโรค การป้องกันและรักษาวัณโรค เพื่อส่งเสริมทัศนคติเชิงบวกเกี่ยวกับวัณโรคปอด ลดการตีตราและการเลือกปฏิบัติเกี่ยวกับวัณโรคในสถานศึกษา
Downloads
เอกสารอ้างอิง
World Health Organization. Global Tuberculosis Report 2020. Geneva: World Health Organization; 2020.
Division of Tuberculosis. National Tuberculosis Control Programme Guideline, Thailand 2021. Bangkok: Division of Tuberculosis; 2021. (in Thai)
Division Control of AIDS TB and STI. Bangkok Annual TB Report 2019. Bangkok: Division Control of AIDS TB and STI; 2020. (in Thai)
Yin X, Yan S, Tong Y, Peng X, Yang T, Lu Z, et al. Status of tuberculosis‐related stigma and associated factors: a cross‐sectional study in central China. Trop Med Int Health. 2018;23(2):199-205.
Goffman E. Notes on the management of spoiled identity. New York: Prentiss-Hall; 1963.
Baral SC, Karki DK, Newell JN. Causes of stigma and discrimination associated with tuberculosis in Nepal: a qualitative study. BMC public health. 2007;7(1):1-10.
National Statistical Office. The Thai Population and Housing Census [internet]. 2021 [cited 2022 Jun 9]. Available from:http://www.nso.go.th.
Debulpaep S, Dreesman A, Dirix V, Toppet V, Wanlin M, Geysens L, et al. Tuberculosis Transmission in a Primary School and a Private Language School. An Estimation of Infectivity. Frontiers in Pediatrics. 2020;8:10.
Zhang S, Li X, Zhang T, Fan Y, Li Y. The experiences of high school students with pulmonary tuberculosis in China: a qualitative study. BMC Infectious Diseases. 2016;16(1):758.
Osonwa KO, Eko JE. Assessment of knowledge, attitude and tuberculosis-related social stigma among school adolescent in a semi-urban town in Cross River State, Nigeria. International Journal of Education and research. 2015;3(2) :81-90.
Daniel WW. Biostatistics: a foundation for analysis in the health sciences. 7th ed. New York: John Wiley and Sons; 1999. p. 606-11.
Van Rie A, Sengupta S, Pungrassami P, Balthip Q, Choonuan S, Kasetjaroen Y, et al. Measuring stigma associated with tuberculosis and HIV/AIDS in southern Thailand: exploratory and confirmatory factor analyses of two new scales. Tropical medicine & international health. 2008;13(1):21-30.
Keanchunbai W. The efficacy of perception program for pulmonary tuberculosis prevention household contacts in Taphaya district at Sakeao Province [Thesis]. Mahasarakham: Mahasarakham University; 2017. 189 p. (in Thai)
Pengpid S, Peltzer K, Puckpinyo A, Tiraphat S, Viripiromgool S, Apidechkul T, et al. Knowledge, attitudes, and practices about tuberculosis and choice of communication channels in Thailand. J Infect Dev Ctries. 2016;10(07):694-703.
Craig G, Meershoek A, Zwerling A, Daftary A, Citro B, Smyth C, et al. TB stigma-measurement guidance. USA: USAID; 2018.
Moya EM, Biswas A, Chavez Baray SM, Martinez O, Lomeli B. Assessment of stigma associated with tuberculosis in Mexico. Public health action. 2014;4(4):226-32.
Obuku EA, Meynell C, Kiboss-Kyeyune J, Blankley S, Atuhairwe C, Nabankema E, et al. Socio-demographic determinants and prevalence of Tuberculosis knowledge in three slum populations of Uganda. BMC public health. 2012;12(1):1-9.
Sharma N, Malhotra R, Taneja D, Saha R, Ingle G. Awareness and perception about tuberculosis in the general population of Delhi. Asia Pacific Journal of Public Health. 2007;19(2):10-5.
Jittimanee SX, Nateniyom S, Kittikraisak W, Burapat C, Akksilp S, Chumpathat N, et al. Social stigma and knowledge of tuberculosis and HIV among patients with both diseases in Thailand. PLoS One. 2009;4(7):e6360.
Dhingra V, Khan S. A sociological study on stigma among TB patients in Delhi. The Indian Journal of Tuberculosis. 2010;57(1):12-8.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2023 วารสารควบคุมโรค
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ลงพิมพ์ในวารสารควบคุมโรค ถือว่าเป็นผลงานทางวิชาการหรือการวิจัย และวิเคราะห์ตลอดจนเป็นความเห็นส่วนตัวของผู้เขียน ไม่ใช่ความเห็นของกรมควบคุมโรค ประเทศไทย หรือกองบรรณาธิการแต่ประการใด ผู้เขียนจำต้องรับผิดชอบต่อบทความของตน
