ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับความตั้งใจในการใช้น้ำมันกัญชาของผู้ป่วยโรคไม่ติดต่อเรื้อรังในกรุงเทพมหานคร
DOI:
https://doi.org/10.14456/dcj.2022.49คำสำคัญ:
การใช้น้ำมันกัญชา, ความรอบรู้ทางสุขภาพ, โรคไม่ติดต่อเรื้อรังบทคัดย่อ
การศึกษาเชิงพรรณนาแบบภาคตัดขวาง มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับความตั้งใจในการใช้น้ำมันกัญชาของผู้ป่วยโรคไม่ติดต่อเรื้อรังในกรุงเทพมหานคร โดยใช้แบบสัมภาษณ์เชิงโครงสร้าง เครื่องมือในการศึกษาเป็นแบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคล ความรู้และทัศนคติเกี่ยวกับการใช้น้ำมันกัญชา คุณภาพชีวิต (SF-12) ทัศนคติ และการได้รับการสนับสนุนจากสมาชิกในครอบครัว เพื่อนหรือคนรู้จัก บุคลากรทางสุขภาพ และสื่อสังคม ความรอบรู้สุขภาพในการใช้น้ำมันกัญชา และความตั้งใจในการใช้น้ำมันกัญชา
กลุ่มตัวอย่างคือ ผู้ป่วยโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง (โรคหัวใจ โรคเบาหวาน โรคความดันโลหิตสูง) ที่อาศัยในเขตกรุงเทพมหานคร มีอายุตั้งแต่ 20 ปีขึ้นไป จำนวน 402 ราย สุ่มตัวอย่างแบบหลายขั้นตอน วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติพรรณนา วิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างตัวแปรแบบปัจจัยเดียวโดยใช้สถิติ
Chi-square วิเคราะห์ความสัมพันธ์พหุปัจจัยด้วยสถิติ Multiple Logistic Regression ผลการศึกษาพบว่า กลุ่มตัวอย่างเป็นเพศหญิงร้อยละ 68.4 มีอายุเฉลี่ย 62.1 ปี (SD=11.) ส่วนใหญ่จบการศึกษาระดับชั้นประถมศึกษา ร้อยละ 56 มีความตั้งใจที่จะใช้น้ำมันกัญชา ร้อยละ 24.6 มีความรู้เกี่ยวกับน้ำมันกัญชาระดับต่ำร้อยละ 62.7 มีความรอบรู้ในการใช้น้ำมันกัญชาระดับที่ไม่เพียงพอ ร้อยละ 73.4 ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับความตั้งใจในการใช้น้ำมันกัญชา ได้แก่ การมีทัศนคติของสมาชิกในครอบครัวต่อการใช้น้ำมันกัญชาในระดับที่ดี (ORadj=2.5, 95%CI=1.3-4.4, p=0.003) การได้รับการสนับสนุนจากเพื่อนหรือคนรู้จัก (ORadj=2.7, 95%CI=1.3-5.3, p=0.004) และการมีความรอบรู้ในการใช้น้ำมันกัญชา (ORadj=4.5, 95%CI=2.2-9.1, p<0.001) ดังนั้น ควรสร้างเสริมความรอบรู้ทางสุขภาพให้แก่ผู้ป่วยโรคไม่ติดต่อเรื้อรังและประชาชนทั่วไปให้ทราบถึงข้อบ่งชี้ในการน้ำมันกัญชาที่ถูกต้อง
Downloads
เอกสารอ้างอิง
2. Murnion B. Medical cannabis. AustralianPrescriber. 2015;38(6):212-214.
3. United Nations Office on Drung and Crime. World Drug Report 2019. Geneva: United Nations; 2019.
4. World Health Organization. The health and social effects of nonmedical canabis use. Geneva: WHO; 2016.
5. Ebbert JO, Scarf EL, Hurt RT. Medical Canabis. Mayo Clin Proc. 2018;93(12):1842-47.
6. Department of Medical Services. Guidance on Cannabis for Medical Use. 3th ed. Nonthaburi: Department of Medical Services (TH); 2019. (In Thai)
7. Suphanchaimat R, Pavasuthipaisit C. Potential Benefits and Risks from Medicalisation and Legalisation of Cannabis. Journal of Health Systems Research. 2018;12(1):71-94. (in Thai)
8. Taupachit W, Kessombon N. Medical Use of Cannabis. Isan Journal of Phamaceutical Sciences. 2017;13:228-40. (in Thai)
9. Hazekamp A, Grotenhermen. Review on clinical studies with cannabis and canabinoids 2005-2009. Canabinoids.2010;5:1-21
10. Bridgeman MB, Abazia DT. Medicinal Cannabis: History, Pharmacology, And Implications for the Acute Care Setting. P&T. 2017;42(3):180-88.
11. Ramathibodi Poison center. The caution of using cannabis products [Internet]. Bangkok: Faculty of Medicine, Ramathibodi Hospital; 2019 [ cited 2020 Sep 6]. Available from; https://med.mahidol.ac.th/poisoncenter/sites/default/files/public/ข้อมูลกัญชาศูนย์พิษรามา%20edit.pdf
12. World Health Organization. Health Promotion Glosar. Geneva: WHO; 1998.
13. Nutbeam. Health literacy as a public health goal: challenge for contemporacy health education and commuication stratgies into the 21st century. Health Promotion International. 2000;15(3):259-67.
14. Kaeodumkoeng K. Health literacy: access, understand and application. 2nded. Bangkok: Amarin; 2018. (in Thai)
15. Srivanichakorn S. Morbidity and mortality situation of non-communicable diseases (diabetes type 2 and cardiovascular diseases) in Thailand during 2010-2014. Disease Control Journal. 2017;43(4):370-90. (in Thai)
16. Powwattana A, Kalampakron S, Lagampan S, Rawiworrakul T. Health promotion and disease prevention in community: an application of concepts and theories to practice(Revised edition). Bangkok: Faculty of Public Health, Mahidol University (TH); 2018. (in Thai)
17. Momen K , Kanato M. Development of a substance literacy scale for the Thai population. Community Health Developmend Quarterly Khon Kaen University. 2016;4(1):127-40. (in Thai)
18. Roma W, Kloyiam. Thai Health Literacy Survey(THL-S) of Thais aged 15 years and above, 2019. Nonthaburi: Health System Research Institute (TH); 2019. (in Thai)
19. Suan Sunandha Poll.The Public opinion on marijuana [Internet]. Bangkok: Suan Sunandha Rajabhat University;2019 [cited 19 Nov 2020]. Available from: https://mgronline.com/qol/detail/9620000119873 (in Thai)
20. Chaichompoo S, Shuaytong P, Waseeweerasi W, Sonkosum S. Factors Related with People’s Behavior Towards Using Medical Herbs for Illness Treatments among People in Region 11, Ministry of Public Health. Kuakarun Journal of Nursing. 2012;19(2):60-74. (In Thai)
21. Ua-Kit N, Pensri L. Utilization of the PRECEDE MODEL in Health Promotion. Thai Red Cross Nursing Journal. 2019;12(1):38-48. (in Thai)
22. Gu L, Wu S, Zhao S, et al. Association of Social Support and Medication Adherence in Chinese Patients with Type 2 Diabetes Mellitus. Int J Environ Res Public Health. 2017;14(12):1522. DOI:10.3390/ijerph14121522
23. Mondesir FL, Carson AP, Durant RW, Lewis MW, Safford MM, Levitan EB. Association of functional and structural social support with medication adherence among individuals treated for coronary heart disease risk factors: findings from the reasons for geographic and racial differences in stroke (REGARDS) study. PLoS One. 2018;13(6):e0198578. DOI:10.1371/journal.pone.0198578
24. Scheurer D, Choudhry N, Swanton KA, Matlin O, Shrank W. Association between different types of social support and medication adherence. The American Journal of Managed Care. 2012;18(12):e461-7.
25. Bains SS, Egede LE. Association of health literacy with complementary and alternative medicine use: a cross-sectional study in adult primary care patients. BMC Complement Altern Med. 2011;30(11):138. doi: 10.1186/1472-6882-11-138. PMID: 22208873; PMCID: PMC3276434.
26. Persell SD, Karmali KN, Lee JY, Lazar D, Brown T, Friesema EM, Wolf MS. Associations Between Health Literacy and Medication Self-Management Among Community Health Center Patients with Uncontrolled Hypertension. Patient Prefer Adherence. 2020;14:87-95 https://doi.org/10.2147/PPA.S226619
27. Shi Shuangjiao, Shen Zhiying, Duan Yinglong, Ding Siqing, Zhong Zhuqing. Association Between Medication Literacy and Medication Adherence Among Patients With Hypertension. Frontiers in Pharmacology. 2019.10:822 DOI=10.3389/fphar.2019.00822
28. Marvanova M, Roumie CL, Eden SK, Cawthon C, Schnipper JL, Kripalani S. Health literacy and medication understanding among hospitalized adults. J Hosp Med. 2011;6(9):488-93. DOI: 10.1002/jhm.925.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2022 วารสารควบคุมโรค
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ลงพิมพ์ในวารสารควบคุมโรค ถือว่าเป็นผลงานทางวิชาการหรือการวิจัย และวิเคราะห์ตลอดจนเป็นความเห็นส่วนตัวของผู้เขียน ไม่ใช่ความเห็นของกรมควบคุมโรค ประเทศไทย หรือกองบรรณาธิการแต่ประการใด ผู้เขียนจำต้องรับผิดชอบต่อบทความของตน
