หญิงวัยเจริญพันธุ์กับความฉลาดรู้โรคติดเชื้อไวรัสซิกาในเขตภาคกลางตอนบนประเทศไทย
DOI:
https://doi.org/10.14456/dcj.2021.71คำสำคัญ:
ความฉลาดรู้, โรคติดเชื้อไวรัสซิกา, หญิงวัยเจริญพันธุ์บทคัดย่อ
การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์สำคัญสองประการคือ เพื่อค้นหาปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับความฉลาดรู้ทางด้านสุขภาพของโรคติดเชื้อไวรัสซิกาในหญิงวัยเจริญพันธุ์ และเพื่อสร้างมาตรวัดประเมินตนเองของความฉลาดรู้ทางด้านสุขภาพของโรคติดเชื้อไวรัสซิกาในหญิงวัยเจริญพันธุ์ของเขตภาคกลางตอนบนประเทศไทย การศึกษาสำรวจ (Survey Research) ครั้งนี้ คัดเลือกกลุ่มตัวอย่าง 778 คน จากหญิงวัยเจริญพันธุ์ อายุระหว่าง 18–49 ปี ในเขตจังหวัดภาคกลางตอนบนประกอบด้วย จังหวัดนครสวรรค์ กำแพงเพชร พิจิตร ชัยนาท และอุทัยธานี โดยวิธีการสุ่มตัวอย่าง แบบหลายขั้นตอน เก็บข้อมูลด้วย แบบสอบถาม ประกอบด้วย ปัจจัยกำหนดทางสังคมและสิ่งแวดล้อม ปัจจัยกำหนดด้านสถานการณ์ และ ความฉลาดรู้เรื่องโรคติดเชื้อไวรัสซิกา วิเคราะห์องค์ประกอบเชิงยืนยันและสมการเชิงโครงสร้างด้วยโปรแกรม AMOS ผลการศึกษาสรุปได้ดังนี้ พบว่า 1) ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับความฉลาดรู้ทางด้านสุขภาพ ประกอบ 11 ปัจจัย ได้แก่ อายุ ระดับการศึกษา รายได้เฉลี่ยต่อเดือน ความรู้ แรงสนับสนุนฯ การรับรู้ข้อมูลข่าวสาร ความสามารถในการเข้าถึงข้อมูล ความรู้ด้านสารสนเทศฯ ความสามารถการเข้าใจสารสนเทศถึงปัจจัยเสี่ยงฯ ความสามารถในการประเมินข้อมูลสารสนเทศของปัจจัยเสี่ยงฯ ความสามารถในการประยุกต์ใช้ข้อมูลฯ และพฤติกรรมการป้องกันตนเอง มีความสัมพันธ์ กับความฉลาดรู้ทางด้านสุขภาพ r=0.13-0.87 อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ p-value<0.01 และ 2) มาตรวัดประเมินตนเองของความฉลาดรู้ทางด้านสุขภาพของโรคติดเชื้อไวรัสซิกา มีจำนวน 25 ข้อคำถาม มีค่าความเที่ยงทั้งฉบับเท่ากับ 0.96 มีน้ำหนักองค์ประกอบระหว่าง 0.63-0.85 ผลการตรวจสอบโมเดลของมาตรวัดประเมินตนเองของความฉลาดรู้ทางด้านสุขภาพของโรคติดเชื้อไวรัสซิกา ด้วยการวิเคราะห์องค์ประกอบเชิงยืนยันมีความสอดคล้องกับข้อมูลเชิงประจักษ์ มีค่าสถิติไคสแควร์ เท่ากับ 400.004 ϰ2/ df=1.961, p=0.001, GFI=0.961, AGFI=0.937, RMR=0.015, RMSEA= 0.035 ผู้กำหนดนโยบายควรนำผลที่จากการวิจัย ประยุกต์ในแก้ไขปัญหาการป้องกัน และ พัฒนาความฉลาดรู้ ของ หญิงวัยเจริญพันธุ์ในพื้นที่ภาคกลางตอนบนของประเทศไทย
Downloads
เอกสารอ้างอิง
World Health Organization. zika epidemiology update. Updated July 2019. [Internet]. 2019. [cited 2019 May 16]. Available from: https://www.who.int/emergencies/diseases/zika/zika-epidemiology-update-july-2019.pdf.
Division of Vector–borne Diseases, Department of Disease Control. Measures for surveillance, prevention and control of Zika virus infection [Internet]. 2017. [cited 2017 May 16]. Available from: https://drive.google.com/file/d/1evu_3xXvUzJzC2LBgJkrnVZ3f4Fskzfu/view (in Thai).
Division of Epidemiology, Department of Disease and Control. Outbreak Verification Version [Internet]. Nonthaburi: Division of Epidemiology; [cited 2017 May 16] Available from: https://e-reports.doe.moph.go.th/eventbase/event/showevent/event_id/4603/
Bureau of Reproductive Health, Department of Health. Thailand Reproductive Health Databased [Internet]. [cited 2017 May 16]. Available from: http://rhdata.anamai.moph.go.th/index.php/familyplanning/info_familyplanning (in Thai).
Office of Health District 3. Management Information System (MIS) Health District 3 [Internet]. 2017. [cited 2017 May 16]. Available from: http://203.157.114.24/region3.mis/dataset_reg3.php (in Thai).
World Health Organization. Health promotion [Internet]. 2017. [cited 2017 May 16]. Available from: http://www.who.int/healthpromotion/conferences/7gchp/track2/en/
Health Education Division, Department of Health Service Support. Public Health. Health Literacy. Nonthaburi: Health Education Division; 2011. (in Thai)
Samuel G, Cordovano RD, Taj I, Merriam A, Lopez JM, Torres C, et al. A survey of the knowledge, attitudes, and practices on Zika virus in New York City. BMC Public Health. 2018;18:98.
Moochtouri VA, Papagiannis D, Katsiouslis A, Rachiotis G, Dafopoulos K, Hadjichristodoulou C. Knowledge, Attitude, and Practices about the Prevention of Mosquito Bites and Zika Virus Disease in Pregnant Women in Greece. International Journal of Environmental Research and Public Health. 2017;14:367.
Heitzinger K, Thoroughman DA, Porter KA. Knowledge, attitudes, and practices of women of childbearing age testing negative for Zika virus in Kentucky, 2016. Prev Med Rep. 2018;10:20-3. doi: 10.1016/j.pmedr.2018.01.002. PMID: 29868354; PMCID: PMC5984209.
Berkaman ND, Davis TC, McCormack L. Health Literacy: What Is It?. Journal of Health Communication. 20101;5(2):9-19. DOI: 10.1080/10810730.2010.499985.
National Statistical Office. The number of populations classified by age [Internet]. [cited 2019 Mar 15]. Available from: http://stat.dopa.go.th/stat/statnew/upstat_age.php. (in Thai).
Krejcie RV, Morgan DW. Determining Sample Size for Research Activities. Educational and Psychological Measurement. 1970;30(3):607-10.
Carlin JB, Hocking J. Design of cross-sectional surveys using cluster sampling: an overview with Australian case studies. Aust N Z J Public Health. 1999;23(5):546–51.
Wiratchai N. Structural Relationships (LISREL): Analytical Statistics for Social and Behavioral Science Research. Bangkok: Chulalongkorn; 1995. (in Thai)
Hair JF, Black WC, Babin BJ, Anderson RF. Multivariate Data Analysis. 7th ed. NJ: Pearson Practice Hall; 2010.
Anitbol W, Maithongngam K. Factors Relating to the Prevention and Control of Aedes Aegypti Disease of the People of Lang Suan District, Chumphon Province. Academic The office of disease prevention and control 9th Nakhon Ratchasima journal. 2020;26(2):62-71. (in Thai)
Intasri C, Sarawong P, Palitnonkert A, Eamjoy D. Factor related to dengue hemorrhagic fever prevention of people in Bankongbangna, Srisajorakeanoi, Bang Saotong district, Samutprakan province, Thailand. Huachiew Chalermprakiet Science and Technology Journal. 2017;3(1):43-51.
Polpong M, Nima S, Petchuay P. Development of a Participative Model for Prevention and Control of Dengue Hemorrhagic Fever in Koksak Sub District, Bangkeaw District, Phatthalung. The Southern College Network Journal of Nursing and Public Health. 2017;4:243-59. (in Thai)
Mcilntric SA, Miller LA. Foundations of psychological testing: A practical approach 2nd ed. Thousand Oaks: SAGE Publications; 2007.
Kanjanawasri S. traditional testing theory (classical test theo ry) (revised version). 7th ed. Bangkok: Chulalongkorn University; 2013.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
บทความที่ลงพิมพ์ในวารสารควบคุมโรค ถือว่าเป็นผลงานทางวิชาการหรือการวิจัย และวิเคราะห์ตลอดจนเป็นความเห็นส่วนตัวของผู้เขียน ไม่ใช่ความเห็นของกรมควบคุมโรค ประเทศไทย หรือกองบรรณาธิการแต่ประการใด ผู้เขียนจำต้องรับผิดชอบต่อบทความของตน
