การสอบสวนภาวะโพแทสเซียมในเลือดต่ำ ในผู้ต้องขังเรือนจำแห่งหนึ่ง จังหวัดเชียงใหม่ เดือน กุมภาพันธ์ ถึง มิถุนายน 2562

บทคัดย่อ

การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อยืนยันการวินิจฉัย ยืนยันการระบาดของโรค ขอบเขตของการระบาด การกระจายของโรค และเพื่อหาแนวทางควบคุมป้องกันการระบาดของภาวะโพแทสเซียมในเลือดต่ำในเรือนจำแห่งหนึ่ง จังหวัดเชียงใหม่ ทำการศึกษาระหว่างเดือนกุมภาพันธ์ - มิถุนายน 2562 โดยใช้รูปแบบการศึกษาระบาดวิทยาเชิงพรรณนา การศึกษาระบาดวิทยาเชิงวิเคราะห์แบบศึกษาจากผลไปหาเหตุโดยวิธีจับคู่ (matched-case control) การศึกษาสภาพแวดล้อม และการศึกษาทางห้องปฏิบัติการ ผลการศึกษาพบว่า มีผู้ป่วยตามนิยามทั้งสิ้น 145 รายจากจำนวน 1,358 ราย อัตราป่วยในเพศชาย ร้อยละ 11.92 ในเพศหญิงร้อยละ 3.83 ผู้ป่วยมีอายุระหว่าง 18–75 ปี อายุเฉลี่ย 39 ปี ส่วนใหญ่จะมีอาการแขนหรือขาอ่อนแรง การเกิดโรคมีลักษณะแบบแหล่งโรคร่วม ผลการวิเคราะห์ปัจจัยเสี่ยง พบว่า ผู้ที่มีภาวะไทรอยด์เป็นพิษ ผู้ที่มีภาวะแมกนีเซียมในเลือดต่ำ ผู้ที่มีการสูญเสียโพแทสเซียมออกทางไต มื้ออาหารที่รับประทาน การรับประทานชนิดเนื้อสัตว์ที่แตกต่างกันรวมถึงการรับประทานผักผลไม้ ไม่มีความสัมพันธ์อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติกับการเกิดภาวะโพแทสเซียมในเลือดต่ำ ผลการตรวจทางห้องปฏิบัติการ จากจำนวนที่ตรวจรวม 28 ราย พบว่า 14 ราย ที่มีระดับโพแทสเซียมในเลือดน้อยกว่า 3.50 มิลลิอิควิวาเลนท์ต่อลิตร (milliequivalent per litter: mEq/L) และตรวจพบต่อมไทรอยด์ในเนื้อหมู จำนวน 1 ตัวอย่าง จาก 4 ตัวอย่าง ที่ส่งตรวจในวันที่ 1 มิถุนายน 2562 และเนื้อหมูที่ส่งตรวจทั้ง 8 ตัวอย่าง พบมีปริมาณไทรอยด์ฮอร์โมนสูงกว่าค่าปกติ ดังนั้นสาเหตุการเกิดภาวะโพแทสเซียมในเลือดต่ำในผู้ต้องขังในเรือนจำครั้งนี้ น่าจะเกิดจากภาวะไทรอยด์เป็นพิษที่อาจเกิดจากการรับประทานอาหารที่ปรุงจากเนื้อหมูที่ปนเปื้อนไทรอยด์ฮอร์โมน