การบริโภคผักและผลไม้ พฤติกรรมการป้องกันสารเคมีกลุ่มออร์กาโนฟอสเฟตและคาร์บาเมตที่ตกค้างในผักและผลไม้เข้าสู่ร่างกาย และระดับเอนไซม์โคลีนเอสเตอเรสในซีรั่มของนักศึกษามหาวิทยาลัยแห่งหนึ่งในภาคใต้
DOI:
https://doi.org/10.14456/dcj.2021.30คำสำคัญ:
การบริโภคผักและผลไม้, พฤติกรรมการป้องกัน, ระดับเอนไซม์โคลีนเอสเตอเรสในซีรั่ม, นักศึกษาบทคัดย่อ
การศึกษาแบบภาคตัดขวางนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปริมาณการบริโภคผักและผลไม้ พฤติกรรมการป้องกันสารเคมีกลุ่มออร์กาโนฟอสเฟตและคาร์บาเมตที่ตกค้างในผักและผลไม้เข้าสู่ร่างกาย และระดับเอนไซม์โคลีนเอสเตอเรสในซีรั่มของนักศึกษามหาวิทยาลัยแห่งหนึ่งในภาคใต้ จำนวน 382 คน โดยเครื่องมือที่ใช้เป็นแบบสอบถามข้อมูลทั่วไป แบบสอบถามพฤติกรรมการป้องกันสารเคมีในผักและผลไม้เข้าสู่ร่างกาย (Content Validity Index=0.85 และ Cronbach's alpha coefficient=0.72) และกระดาษทดสอบการตรวจระดับเอนไซม์โคลีนเอสเตอเรสในซีรั่ม เก็บข้อมูลโดยการสุ่มแบบบังเอิญจากนักศึกษาที่มารับประทานอาหารที่ศูนย์อาหารภายในมหาวิทยาลัย วิเคราะห์ข้อมูลด้วยโปรแกรมสำเร็จรูป SPSS โดยใช้สถิติเชิงพรรณนา จำนวน ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน สถิติไคสแควร์ และ Odds Ratio ผลการศึกษา พบว่า กลุ่มตัวอย่างเป็นเพศหญิงและเพศชายใกล้เคียงกัน ร้อยละ 50.26 และ 49.74 ตามลำดับ อายุเฉลี่ย 19.97±2.36 ปี บริโภคผักเฉลี่ย 2.09±1.48 ทัพพี/วัน และบริโภคผลไม้เฉลี่ย 2.18±1.45 กำมือ/วัน มีระดับเอนไซม์โคลีนเอสเตอเรสในซีรั่มอยู่ในระดับปลอดภัย ร้อยละ 54.71 กลุ่มตัวอย่างที่ไม่ใช้ผงฟูในการล้างผักและผลไม้ ไม่ล้างผักและผลไม้โดยเปิดให้น้ำไหลผ่าน และไม่ปอกเปลือกผักและผลไม้ก่อนรับประทาน มีความเสี่ยงต่อระดับเอนไซม์โคลีนเอสเตอเรสในซีรั่ม อยู่ในระดับเสี่ยงและไม่ปลอดภัย มากกว่ากลุ่มตัวอย่างที่ปฏิบัติ 1.56, 1.45 และ 2.44 เท่า ตามลำดับ กลุ่มตัวอย่างที่ไม่ล้างผักและผลไม้โดยเปิดให้น้ำไหลผ่าน ไม่ใช้ผงฟูในการล้างผักและผลไม้ และไม่ปอกเปลือกผักและผลไม้ก่อนรับประทาน มีความเสี่ยงต่อระดับเอนไซม์โคลีนเอสเตอเรสในซีรั่ม อยู่ในระดับเสี่ยงและไม่ปลอดภัย มากกว่ากลุ่มตัวอย่างที่ปฏิบัติ 1.45, 1.52 และ 2.51 เท่า ตามลำดับ อย่างไรก็ตามความเสี่ยงดังกล่าวไม่มีความแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ นอกจากนี้ยังพบว่าพฤติกรรมการล้างผักและผลไม้เพื่อการป้องกันสารเคมีเข้าสู่ร่างกายแต่ละชนิดไม่มีความสัมพันธ์กับระดับเอนไซม์โคลีนเอสเตอเรสในซีรั่ม จากผลการศึกษาแสดงให้เห็นว่า ควรส่งเสริมให้ใช้วิธีการที่หลากหลายในการกำจัดสารเคมีกลุ่มออร์กาโนฟอสเฟตและคาร์บาเมตออกจากผักและผลไม้ก่อนบริโภค เช่น การเปิดให้น้ำไหลผ่าน การใช้ผงฟู และปอกเปลือกผักและผลไม้ก่อนรับประทานเพื่อป้องกันสารเคมีดังกล่าวตกค้างในร่างกาย และลดการใช้สารเคมีในกระบวนการผลิต เพื่อลดการตกค้างของสารเคมีทั้งบริเวณพื้นผิวและเนื้อเยื่อของผักและผลไม้
Downloads
เอกสารอ้างอิง
Division of Occupational and Environmental Diseases, Department of Disease of Control, Ministry of Public Health (TH). Situation of disease problems and health hazards from pesticides [Internet]. [cited 2020 Aug 31]. Available from: http://envocc.ddc.moph.go.th/contents/view/404 (in Thai)
Thamwiriyasati N, Malaiket W, Kanokleardwong K, Wisutti R, Singsanan S. Serum cholinesterase level and its impact on health condition of fresh fruit and vegetable consumers. J Health Sci Res. 2019;13(2):52-62. (in Thai)
Behkami S. Statistical and chemometric view of the variation in the concentration of selected organophosphates in peeled unwashed and unpeeled washed fruits and vegetables. Food chemistry. 2019;300:125220.
Garcia-Repetto R, Martinez D, Repetto M. Coefficient of distribution of some organophosphorous pesticides in rat tissue. Veterinary and human toxicology. 1995;37(3):226-9.
Thai Health Promotion Foundation. NCDs [Internet]. 2562 [cite 2020 May 12]. Available from: http://www.thaihealth.or.th/microsite/cat-egories/5/ncds
Land Development Department. Summary of type of land use in Nakhon Si Thammarat province year 20116 [Internet]. 2016 [cited 2020 Aug 31]. Available from: http://www1.ldd.go.th/WEB_OLP/Lu_59/Lu59_S/NRT59.htm
Cheewanpisalnukul S. Cholinesterase Enzymes [Internet]. [cited 2020 May 12]. Available from: http://raepk.blogspot.com/2013/09/cholinesterase-enzymes-acetylcholine.html
Jantasuwan R, Jaraeprapal U. Preventive Behavior of Chemical Substances in Fruits and Vegetables into the Body and Blood Levels of Cholinesterase in the Consumer who Live in Khao Pra Bath Sub-District, Nakhon Si Thammarat Province. J DMS. 2019;43(6):119-25. (in Thai)
Department of Disease Control of Thailand. Report on the situation of diseases and health hazards from occupation and environment in 2018 [Internet]. [cited 2020 May 29]. Available from: http://envocc.ddc.moph.go.th/contents/view/790 (in Thai)
Yamane T. Statistics: An Introductory Analysis, Harper and Row. 2nd. New York; 1967.
Division of Occupational and Environmental Diseases, Department of Disease of Control, Ministry of Public Health (TH). Knowledge of pesticide exposure risk screening by cholinesterase reactive paper for health workers in primary care units [Internet]. [cited 2020 Aug 31]. Available from: http://envocc.ddc.moph.go.th/uploads/media/manual/Crp.pdf (in Thai)
Thamwiriyasati N, Singsanan S. Correlation effect of cholinesterase blood level and toxic pesticide to the health impact in a population exposed to insecticides residues in vegetables [Internet]. [cited 2020 Aug 30]. Available from: http://dspace.lib.buu.ac.th/xmlui/handle/1234567890/2039 (in Thai)
Thai Health Promotion Foundation. Eat 400 grams of vegetable per day, is it possible? [Internet]. [cited 2020 May 29]. Available from: https://en.thaihealth.or.th/ (in Thai)
Liaotrakoon W, Liaotrakoon V, Peanleangchep P, Duamkhanmanee R. Detection of Organophosphate and Carbamate Pesticide Residues in Fresh Vegetables in Phra Nakhon Si Ayutthaya Province and Effectiveness of Washing Methods on Pesticide Residues in Kale. King Mongkut’s Agr J. 2020;38(1):131-38.
Koranee R, Prangsurang P. The study comparing the effectiveness of washing method to eliminate pesticide residues in fresh vegetables. Thai Food and Drug Journal. 2018;23(1):34-42. (in Thai)
Public and Consumer Affairs Division. A variety of ways to reduce the toxic residue in fruits and vegetables. Nonthaburi: Food and drug administration, Ministry of Public Health; 2010. (in Thai)
Neme K, Satheesh N. Review on Pesticide Residue in Plant Food Products: Health Impacts and Mechanisms to Reduce the Residue Levels in Food. Archives of Applied Science Research. 2016;8(3):55-60.
Rawn DF, Quade SC, Sun WF, Smith M, Fouquet A, Bélanger A. Effects of postharvest preparation on organophosphate insecticide residues in apples. Journal of agricultural and food chemistry. 2008;56(3):916-21.
Makmaitree S. Food consumption behavior for safety from toxic substances [Internet]. [cited 2020 May 27]. Available from: https://ph02.tci-thaijo.org/index.php/nkrafa-sct/article/view/159044 (in Thai)
Thamwiriyasati N, Malaiket W, Wisutti R, Kanokleardwong K. Behavior for Vegetable Consumer to the Risk of Pesticide Toxicity Effects on Health Impacts in Adult People. JHS. 2019;28(5):772-81. (in Thai)
Yamee M. Insecticides near disaster. J Pub Health Nurse [Internet]. [cited 2020 Sep 2] ;29(2):110-6. Available from: https://he01.tcithaijo.org/index.php/phn/article/view/48565
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
บทความที่ลงพิมพ์ในวารสารควบคุมโรค ถือว่าเป็นผลงานทางวิชาการหรือการวิจัย และวิเคราะห์ตลอดจนเป็นความเห็นส่วนตัวของผู้เขียน ไม่ใช่ความเห็นของกรมควบคุมโรค ประเทศไทย หรือกองบรรณาธิการแต่ประการใด ผู้เขียนจำต้องรับผิดชอบต่อบทความของตน
