คุณภาพชีวิตและการฟื้นตัวด้านการทำหน้าที่หลังผ่าตัดเปลี่ยนข้อสะโพกเทียมในผู้ป่วยโรคหัวกระดูกสะโพกตายที่ติดเชื้อเอชไอวีและไม่ติดเชื้อเอชไอวี
DOI:
https://doi.org/10.14456/dcj.2020.37คำสำคัญ:
การเปลี่ยนข้อสะโพกเทียม, โรคหัวกระดูกสะโพกตาย, คุณภาพชีวิต, การทำหน้าที่, เอชไอวีบทคัดย่อ
การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาคุณภาพชีวิตและการฟื้นตัวด้านการทำหน้าที่หลังผ่าตัดเปลี่ยนข้อสะโพกเทียมในผู้ป่วยโรคหัวกระดูกสะโพกตายกลุ่มที่ติดเชื้อเอชไอวีและไม่ติดเชื้อเอชไอวี เป็นการศึกษาเชิงพรรณนาแบบมีกลุ่มเปรียบเทียบ เก็บข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามคุณภาพชีวิตขององค์การอนามัยโลก ชุดย่อ ฉบับภาษาไทยกับแบบสอบถาม EQ-5D-5L ฉบับภาษาไทย และประเมินการฟื้นตัวด้านการทำหน้าที่หลังผ่าตัดโดยใช้แบบประเมิน Harris hip score ทดสอบความแตกต่างระหว่างอาสาสมัคร 2 กลุ่มโดยใช้สถิติทดสอบ Analysis of Covariance (ANCOVA) และ repeated measures ANOVA ผลการศึกษาพบว่ากลุ่มติดเชื้อเอชไอวีกับกลุ่มไม่ติดเชื้อเอชไอวีมีคุณภาพชีวิตที่ดีไม่แตกต่างกัน โดยมีคะแนนคุณภาพชีวิตโดยรวมเฉลี่ย 105.17 ± 15.88 vs 101.00 ± 14.59; p=0.494 มีค่าอรรถประโยชน์ (EQ-5D-5L index value) เฉลี่ย 0.85 ± 0.30 vs 0.67 ± 0.50; p=0.173 และคะแนน EQ-VAS เฉลี่ย 84.38 ± 19.80 vs 82.50 ± 17.25; p=0.703 ตามลำดับ ในส่วนของการฟื้นตัวด้านการทำหน้าที่หลังผ่าตัด (Harris Hip score) พบว่าในช่วงระยะก่อนผ่าตัดมีคะแนนเฉลี่ย 28.52 ± 14.45 vs 21.00 ± 13.15 หลังผ่าตัด 3 เดือน 75.26 ± 10.08 vs 75.00 ± 7.62 หลังผ่าตัด 6 เดือน 90.26 ± 10.48 vs 93.33 ± 7.29 และหลังผ่าตัด 1 ปี 98.00 ± 5.33 vs 97.50 ± 2.74 คะแนน โดยในแต่ละกลุ่มมีคะแนนการฟื้นตัวด้านการทำหน้าที่หลังผ่าตัดดีขึ้นในทุกครั้งที่มาติดตามการรักษาอย่างมีนัยสำคัญ (p<0.001) และไม่มีความแตกต่างกันระหว่างอาสาสมัคร 2 กลุ่ม (p=0.672) สรุปการศึกษานี้แสดงให้เห็นว่าผลการผ่าตัดเปลี่ยนข้อสะโพกเทียมในผู้ป่วยโรคหัวกระดูกสะโพกตายที่ติดเชื้อเอชไอวีมีคุณภาพชีวิตและการฟื้นตัวด้านการทำหน้าที่หลังผ่าตัดดีขึ้นไม่แตกต่างกับผู้ป่วยที่ไม่ติดเชื้อเอชไอวีและไม่พบภาวะติดเชื้อหลังผ่าตัด
Downloads
เอกสารอ้างอิง
Yombi JC, Vandercam B, Wilmes D, Dubuc JE, Vincent A, Docquier PL. Osteonecrosis of the femoral head in patients with type 1 human immunodeficiency virus Infection: Clinical Analysis and Review. Clin Rheumatol 2009;28:815-23.
Chiquini MC, Eyer-Silva WA, Albuquerque CF, Ramos MRF, da Silva GAR, Oliveira RPB, et al. Osteonecrosis of the femoral head in an HIV-Infected patient on a protease inhibitor-sparing antiretroviral combination. Remedy Open Access 2017;2:1-3.
Monier P, McKown K, Bronze MS. Osteonecrosis complicating highly active antiretroviral therapy in patients infected with human immunodeficiency virus. Clin Infect Dis 2000;31:1488-92.
Bongiovanni M, Chiesa E, Riva A, d'Arminio Monforte A, Bini T. Avascular necrosis of the femoral head in a HIV-1 infected patient receiving lopinavir/ritonavir. Int J of Antimicrob Agents 2003;22:630-1.
Porsch M, Konig DP, Popken F. Possible complication of HIV therapy: Protease inhibitor-induced femur head necrosis. MMW Fortschr Med 2001;143:90-1.
Bonfanti P, Gabbuti A, Carradori S, Pusterla L, Parazzini F, Landonio S, et al. Osteonecrosis in protease inhibitor-treated patients. Orthopedics 2001;24:271-2.
Zhao CS, Li X, Zhang Q, Sun S, Zhao RG, Cai J. Early outcomes of primary total hip arthroplasty for osteonecrosis of the femoral head in patients with human immunodeficiency virus in China. Chin Med J 2015;128:2059-64.
Falakassa J, Diaz A, Schneiderbauer M. Outcomes of total joint arthroplasty in HIV patients. Iowa Orthop J 2014;34:102-6.
Ridan T, Berwecki A, Ogrodzka K, Guzy G, Czepiel J. Evaluation of the quality of life in patients who have undergone total hip replacement due to degenerative disease based on the WHOQOL-BREF quality of life assessment scale and the Harris Hip Score. J Orthop Trauma Surg Rel Res 2013;3:80-8.
Sakthong P. Health Related Quality of Life. Thai Pharmaceutical and Health Science Journal 2007;2:327-37 (in Thai).
Wilson IB, Cleary PD. Linking clinical variables with health related quality of life: A conceptual model of patient outcomes. JAMA 1995;273:59-65.
Patepavanit JN. Health relates Quality of life: Evaluation and Implementation. Khon Kaen: Printer of Khon Kaen University; 2009 (in Thai).
O’Neill SC, Queally JM, Hickey A, Mulhall KJ. Outcome of total hip and knee arthroplasty in HIV-infected patients: A systematic review. Orthop Rev (Pavia) 2019;11:24-30.
Cabrita HA, Santos AL, Gobbi RG, Lima AL, Oliveira PR, Ejnisman L, et al. Avascular necrosis of the femoral head in HIV-Infected patients: Preliminary result from surgical treatment for ceramic joint replacement. Rev Bras Orthop 2015;47:626-30.
Department of Mental Health [Internet]. Bangkok: WHOQOL–BREF–THAI; c2016 [cited 2018 Aug 9]. Available from: https://www.dmh.go.th/test/whoqol/
EuroQol Research Foundation [Internet]. Rotterdam: EQ-5D; c2018 [cited 2018 Aug 7]. Available from: https://euroqol.org/eq-5d-registration-form/
Harris WH. Traumatic arthritis of the hip after dislocation and acetabular fractures: treatment by mold arthroplasty. An end-result study using a new method of result evaluation. J Bone Joint Surg Am 1969;51:737-55.
Jones CA, Pohar S. Health-related quality of life after total joint arthroplasty: a scoping review. Clin Geriatric Med 2012;28:395-429.
Graham SM, Lubega N, Mkandawire N, Harrison WJ. Total hip replacement in HIV-positive patients. Bone Joint J 2014;96-B:462-6.
Tornero E, Garcia S, Larrousse M, Gallart X, Bori G, Riba J, et al. Total hip arthroplasty in HIV-infected patients: a retrospective, controlled study. HIV Med 2012;13:623-9.
Brijlall S. Hip arthroplasty in HIV-infected patients. SA Orthop J 2008;7:10-6.
Brinker MR, Rosenberg AG, Kull L, Galante JO. Primary total hip arthroplasty using noncemented porous-coated femoral components in patients with osteonecrosis of the femoral head. J Arthroplasty 1994;9:457-68.
Garino JP, Steinberg ME. Total hip arthroplasty in patients with avascular necrosis of the femoral head: a 2-to10-year follow-up. Clin Orthop Relat Res 1997;334:108-15.
Anand ER, Scott LA, Harrison WJ. Hip and knee replacement in the HIV positive patient. Malawi Med J 2012;24:14-6.
Wang TI, Chen CF, Chen WM, Chiang CC, Huang CK, Liu CL, et al. Joint replacement in human immunodeficiency virus-infected patients. J Chin Med Ass 2012;75:595-9.
Thera Ramasuit. Application of preventive medicine in the public health service system. 2nd ed. Nakhon Pathom: ASEAN Institute for Health Development, Mahidol University; 2006 (in Thai).
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
บทความที่ลงพิมพ์ในวารสารควบคุมโรค ถือว่าเป็นผลงานทางวิชาการหรือการวิจัย และวิเคราะห์ตลอดจนเป็นความเห็นส่วนตัวของผู้เขียน ไม่ใช่ความเห็นของกรมควบคุมโรค ประเทศไทย หรือกองบรรณาธิการแต่ประการใด ผู้เขียนจำต้องรับผิดชอบต่อบทความของตน
