การประยุกต์ใช้โปรแกรมแรงจูงใจเพื่อป้องกันโรคร่วมกับกระบวนการสร้างพลัง ของแกนนำสุขภาพประจำครอบครัว ที่มีต่อการควบคุมและป้องกันโรคไข้เลือดออก ตำบลเพี้ยราม อำเภอเมือง จังหวัดสุรินทร์

บทคัดย่อ

โรคไข้เลือดออกเป็นปัญหาสุขภาพที่สำคัญอย่างหนึ่งของประเทศไทย ปัจจุบันมีการระบาดแพร่ไปทั่วทุกหมู่บ้านทั้งเขตเมือง และชนบท รวมทั้งตำบลเพี้ยราม อำเภอเมือง จังหวัดสุรินทร์ ก็มีการระบาดเช่นกัน การวิจัยนี้เป็นการวิจัยกึ่งทดลอง โดยมีความมุ่งหมายเพื่อศึกษาผลการประยุกต์ใช้โปรแกรมแรงจูงใจเพื่อป้องกันโรคร่วมกับกระบวนการสร้างพลังของแกนนำสุขภาพประจำครอบครัว กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการศึกษาได้แก่ แกนนำสุขภาพประจำครอบครัวที่ได้จากการสุ่มแบบเจาะจง ในหมู่บ้านทดลอง 60 คน ได้รับโปรแกรมตามขั้นตอนที่กำหนดไว้ และหมู่บ้านเปรียบเทียบ 60 คนไม่ได้รับโปรแกรม เก็บรวบรวมข้อมูลก่อน และหลังทดลองด้วยการใช้แบบสัมภาษณ์ และแบบสำรวจ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติพรรณนา และทดสอบสมมติฐานใช้ Paired t-test และ Independent t-test ผลการวิจัย พบว่า ภายหลังการจัดโปรแกรมแรงจูงใจเพื่อป้องกันโรคร่วมกับกระบวนการสร้างพลังแกนนำสุขภาพประจำครอบครัว มีคะแนนเฉลี่ยความรู้เรื่องโรคไข้เลือดออก การรับรู้โอกาสเสี่ยงต่อการเกิดโรคไข้เลือดออก การรับรู้ความรุนแรงของโรคไข้เลือดออก การรับรู้เกี่ยวกับความคาดหวังในผลของการปฏิบัติการควบคุมป้องกันโรคไข้เลือดออก การรับรู้เกี่ยวกับความคาดหวังในความสามารถที่จะควบคุมป้องกันโรคไข้เลือดออก และพฤติกรรมการควบคุมป้องกันโรคไข้เลือดออกเพิ่มมากกว่าก่อนการทดลอง และเพิ่มมากกว่ากลุ่มเปรียบเทียบอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ (P-value<0.05) และในครัวเรือนของแกนนำสุขภาพประจำครอบครัวมีค่าดัชนีความชุกของลูกน้ำยุงลายลดลงกว่าก่อนการทดลอง และลดลงกว่ากลุ่มเปรียบเทียบ โดยสรุปการจัดโปรแกรมแรงจูงใจเพื่อป้องกันโรคร่วมกับกระบวนการสร้างพลังทำให้แกนนำสุขภาพประจำครอบครัวเกิดการเปลี่ยนแปลงความรู้ การรับรู้ และพฤติกรรมในการป้องกันโรคไข้เลือดออกได้ ซึ่งผู้เกี่ยวข้อง อาจพิจารณานำเทคนิคในการวิจัยครั้งนี้ไปประยุกต์ใช้ในการควบคุมป้องกันโรคไข้เลือดออกในพื้นที่ตำบลที่มีลักษณะใกล้เคียงกับพื้นที่ตำบลเพี้ยรามซึ่งเป็นพื้นที่การทำวิจัยในครั้งนี้ต่อไป